Meer draagkracht voor draagmoederschap: ‘Een wet is nodig om de emotionele en juridische on­zekerheid te stoppen’

In België werden de voorbije dertig jaar zo’n 150 à 200 baby’s geboren via draagmoederschap. Exacte cijfers zijn er niet omdat de vijf fertiliteitscentra die trajecten aanbieden daar niet samen over communiceren. Juridisch is het nog steeds een grijze zone: noch wettelijk geregeld, noch verboden. Hoe komt dat?

Eline Cautaerts, expert draagmoederschap bij vzw De Maakbare Mens: ‘De wet laat lang op zich wachten omdat het een ideologisch en emotioneel beladen thema is. Het aantal betrokkenen is ook klein, waardoor de druk op de politiek ontbreekt. Toch lijkt het een consensus: er is een wet nodig, in de eerste plaats om commercieel draagmoederschap te vermijden, waarbij ­betaald wordt in ruil voor deze dienst. Altruïsme moet centraal blijven staan.’

Waarom is wetgeving een must?

‘Om de emotionele en juridische on­zekerheid te stoppen voor draag- en wensouders. Na de geboorte wordt de draagmoeder (met haar partner) juridisch ouder. Dan pas start een adoptieprocedure door de wensouders. Dankzij de inspanningen in onze centra loopt draagmoederschap bij ons in de praktijk goed, maar de rechtsonzekerheid werpt uitdagingen op: wat als een draagmoeder het kind niet wil afgeven? Wat als wens­ouders zich bedenken? Ook de centra zijn niet wettelijk beschermd als de wet ontbreekt: zij hanteren nu elk hun eigen protocol. Een wet zou ook alleenstaanden helpen, die momenteel niet aan een traject mogen starten omdat centra daarin terughoudender zijn.’

Is er perspectief?

‘Open VLD heeft in april een wetsvoorstel ingediend om het thema op tafel te leggen, maar of het door de nieuwe regering zal worden opgepikt is nog maar de vraag. Dergelijke ethische dossiers worden vaak als pasmunt gebruikt. Twintig jaar geleden was onze vzw al vragende partij voor wetgeving. Ik durf geen voorspellingen te maken.’