Creativiteit is een spier die je kunt trainen, en Knack Weekend gaat je daar deze zomer bij helpen. Elke week geven we je minstens één oefening waarmee je anders leert kijken of denken. Deze keer: schrijf een dadaïstisch gedicht.
Om creatief te zijn, hoef je volgens auteur Steve Brouwers helemaal geen professioneel kunstenaar zijn of een vijfjarenplan te hebben. Je hebt gewoon een paar minuten nodig, een potlood, misschien een schaar, en zin om te spelen. Laat ons samen een mooie puinhoop maken, stelt hij in zijn boek Boost your creativity. ‘Ik schreef mijn boek voor de overthinkers, de mensen die een beetje vast zitten, de nachtelijke schetsers en de “wat als”-dromers. Voor de mensen die even pauzeren voor ze beginnen, en uiteindelijk nooit van start gaan.’
Brouwers verzamelde in zijn boek oefeningen die je creatieve spieren aan het werk zetten, je doen glimlachen en soms helemaal nergens toe leiden. ‘En dat is prima. Ik wilde met Boost Your Creativity een speelplein creëren met een zestigtal oefeningen die je verbeelding prikkelen, je patronen doorbreken en die ruimte maken voor nieuwe ideeën. Je hebt geen perfectie nodig, er is geen druk. Je creërt gewoon een mooie puinhoop, en de kans om de wereld even anders te zien. Stretch je brein, doorbreek je angst om iets fout te doen, speel met woorden, beelden en ideeën. Je hoeft er niet klaar voor zijn, je moet gewoon beginnen.’
En beginnen doe je met een dadaïstisch gedicht. ‘In 1920 choqueerde dichter Tristan Tzara de kunstwereld met een radicaal idee: als woorden niet echt iets betekenen, waarom zou je een gedicht dan niet laten afhangen van toeval? Dadaïsten geloofden dat toeval de waarheid in zich droeg. Ze wilden breken met betekenis, traditie en ernst. Ze schreven gedichten met knipsels uit kranten, zonder ze te redigeren. Geen correcties, gewoon pure onvoorspelbaarheid. Dit is een oefening in het loslaten van controle en het laten regeren van chaos.’
Oefening: een toevallig gedicht
Instructies vrij naar Tristan Tzara
1. Neem een Knack Weekend (*) en een schaar.
2. Kies een artikel en knip het uit. Of kies een tiental koppen uit en knip die uit.
3. Knip alle woorden uit en doe alle papiertjes in een zakje.
4. Schud er zachtjes mee.
5. Haal één voor één de papiertjes uit het zakje en schrijf ze precies in die volgorde over.
6. Et voila, je hebt een gedicht. Het zal, volgens Tzara, zijn zoals jij bent: oneindig origineel met een charmante gevoeligheid die verder gaat dan het begrijpen van het vulgaire. Pardon? Wel, de man was nu eenmaal een dadaïst.
(*) Tzara gebruikte een krant, want Knack weekend bestond nog niet in 1920.
Steve Brouwers schreef Creatives on Creativity en Boost your creativity.
