Fashion week anno 2016: weten we nog waar we naar kijken?

New York Fashion Week is bijna halverwege, met onder meer spektakelshows van Kanye West, Tom Ford en Tommy Hilfiger, en de Belgische reïncarnatie van Band Of Outsiders. Een modeseizoen als een ander? Niet echt. De stoelendans in de mode blijft aanhouden, en er heerst chaos alom. De hele sector wankelt, tussen analoog verleden en digitaal nu.

Er wordt al jaren gepalaverd over de temporele kloof tussen modeweken en de werkelijkheid. Het ritme van de mode, vinden veel mensen, is achterhaald.

De najaarscollecties die de voorbije weken aan de winkels werden geleverd, zijn in de meeste gevallen tussen een half jaar en acht maanden geleden gepresenteerd op de catwalks van Parijs, Milaan en New York. Ze zijn, soms tot vervelens toe, gepubliceerd in print en online, gepost op sociale media, gedragen door ‘key opinion leaders’ (alias kols, zeg gerust starlets) en andere ‘influencers’, die daar vaak ook nog eens voor werden betaald.

Ze lijken, kortom, niet langer helemaal vers.

Komt daarbij dat de wintercollecties worden geïntroduceerd in het heetst van de zomer. Als het dikketruienseizoen begint, in november bijvoorbeeld, kun je als zelfverklaard fashion victim eigenlijk niet meer buitenkomen in je nochtans nieuwe dikke trui. Geen wonder dat je tijdens New York Fashion Week vrouwen ziet met blote benen en stiletto’s in de sneeuw, of in dikke bontmantels op de front row bij dertig graden en meer, zoals deze week.

Er zijn, kortom, geen seizoenen meer.

In onze eengemaakte wereld is het bovendien altijd wel ergens winter of zomer. En dan is er nog het fors toegenomen belang van precollecties en cruisecollecties (vaak met toegewijde shows, buiten de modeweken), die bijdragen tot een gevoel van desoriëntatie, zowel qua tijd als ruimte. Want wat moet Louis Vuitton in Rio, wat brengt Chanel naar Havana?

Burberry schrapt vanaf september alvast de woorden lente, zomer, herfst en winter uit zijn woordenboek. En dat is geen slecht idee.

Volgens nogal wat modeprofessionals ligt de schuld voor de heersende modechaos bij de sakkerse millennials: die hebben niet langer geduld. Ze willen alles onmiddellijk, en liefst aan huis geleverd.

Wat te doen?

Het nut van see now, buy now

De sector bedacht het concept van ‘see now, buy now’. Burberry, Tom Ford en Tommy Hilfiger behoren tot de pioniers. De collecties die op de catwalk worden getoond, of een selectie ervan, liggen voortaan nog dezelfde dag in de winkels van het merk. En dat is leuk voor modeliefhebbers die echt zeker van hun stuk zijn.

Daartegenover staat dat ‘see now, buy now’ een helse logistiek met zich mee brengt.

De kleren moeten om te beginnen veel eerder worden ontworpen, verkocht, gemaakt, en getransporteerd naar hun eindbestemming. Voor luxemerken, bij wie de klerencollecties vaak bijkomstig zijn, en die vaak alleen in eigen winkels verkopen, is dat haalbaar. Voor kleinere, onafhankelijke ontwerpers? Veel minder.

En ‘see now, buy now’ haalt tegelijk ook het concept van de modeweek onderuit.

Défilés waren in het verleden altijd puur professionele aangelegenheden, bestemd voor journalisten, stilisten en aankopers van winkels. De rest van de mensheid las wel eens een verslag van de modeweken in de krant. En dat was het dan.

Maar wat moet zo’n buyer op een show van kleren die al in de winkels liggen, en een stilist met kleren die hij of zij allicht niet meer kan shooten voor de solden beginnen?

Demografische samenstelling van de front row

Geen wonder dat de demografische samenstelling van de frontrow zo snel evolueert. De Kardashians zijn even belangrijk geworden als Anna Wintour (en daar is er maar één van), en er gaan steeds meer zitjes naar selfies en stories postende kols en naar Weibo-celebs uit, pakweg, Guangzhou. En, sinds kort: consumenten.

De nieuwe generatie megashows hebben een veel grotere spektakelwaarde dan voorheen.

Dat was deze week heel duidelijk in New York, waar Kanye West zijn Cecil B DeMille extravangaza in Madison Square Garden van vorig seizoen opvolgde met een protserige installatie op Roosevelt Island.

De onvermijdelijke, immer in herhaling vervallende kunstenares Vanessa Beecroft zorgde voor een statische choreografie, de felle zon voor modellen die vielen als vliegen.

En Kanye West bracht een snuifje polemiek met zijn castingoproep voor uitsluitend ‘multiraciale’ modellen (het is te zeggen, donkere meisjes, maar nu ook weer niet té donker). Resultaat: er werd zelden zoveel over een modeshow geschreven. Al ging het bijna nooit over de kleren.

Tommy Hilfiger verving zijn catwalkshow door een kermis op een pier in de East River, en toonde in dat kader een onmiddellijk verkrijgbare capsulecollectie, opgehangen (letterlijk en figuurlijk) aan model Gigi Hadid. Een klassiek défilé duurt maximum twaalf minuten. De kermis van Hilfiger duurde twee avonden, en was open voor publiek.

Diane Von Furstenberg ontving zaterdag haar gasten op afspraak, en Tom Ford hield eerder op de week zijn selecte gasten een hele avond gegijzeld met petit fours en champagne in het onlangs gesloten, legendarische restaurant Four Seasons. Ford toonde overigens zowel zijn dames- als herenlijn, een ander recent fenomeen. Ook Vêtements, Burberry, Gucci en Bottega Veneta versmelten hun lijnen, met gemengde shows. Officieel omdat de ontwerpers hun creatieve visie zo duidelijker kunnen uitdrukken, en omdat de grenzen tussen wat mannelijk is en vrouwelijk veel vager zijn geworden. Maar daarnaast spaart het bundelen van shows ook een pak geld. Dat bijvoorbeeld kan worden besteed aan het sponsoren van influencers.

279 shows

Er staan 279 shows geprogrammeerd tijdens de modeweek van New York, die nog loopt tot komende donderdag. Er lijkt geen wolkje aan de lucht. Maar er bewoog nooit zoveel, en er is soms genoeg aan een handvol visionairen, of herrieschoppers, om de mode in een heel andere richting te sturen.

NYFW is daar nog het beste voorbeeld van. Die modeweek werd vroeger altijd nà Milaan en Parijs georganiseerd. Tot Helmut Lang in 1998 besliste om vòòr Milaan in New York te showen, zes weken vroeger dan gepland. Een paar seizoenen later had de hele Amerikaanse modescène de ommezwaai gemaakt. De veranderingen die nu in gang worden gezet, zijn ingrijpender. Het hele model van de mode staat op losse schroeven.

Tot iedereen weer in het gareel loopt, blijft het allemaal moeilijk te volgen. Iedereen gaat zijn gangetje. Een consensus over wat nu precies de beste formule is, zal nog wel even op zich laten wachten.

Waar kijken we deze week naar? Winter 2016? Zomer 2017? Winter 2017? Precollectie? Capsulecollectie? Mannen, vrouwen, alles door elkaar? Buy now, see now? Of toch maar later?

Als het mooie prentjes oplevert, en af en toe een goed idee, zijn we al lang tevreden.

Door Jesse Brouns in New York