De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt dat het gebruik van antibiotica in de veeteelt de opmars van resistente bacteriën in de hand werkt. In nieuwe aanbevelingen raadt ze het gebruik ervan af om ziekte te voorkomen of om de groei te stimuleren.
In sommige landen gaat 80 procent van het antibioticagebruik naar de veeteelt, vooral om de groei van gezonde dieren te stimuleren. Maar wetenschappers waarschuwen al jaren dat het ook leidt tot een groeiende resistentie van bacteriën. Deze week bleek uit een grootschalig onderzoek in The Lancet dat een beperking van het antibioticagebruik de resistente bacteriën in dieren tot 39% zou reduceren.
Gevaarlijke bedreiging
Het onderzoek vormt de directe aanleiding voor nieuwe richtlijnen van de WHO. De organisatie dringt aan op een vermindering van alle soorten medisch belangrijke antibiotica in de veeteelt en een volledige afschaffing van het gebruik ervan om groei te stimuleren of ziekte te voorkomen. Gezonde dieren zouden ze enkel nog preventief mogen krijgen als er zieke dieren zijn gevonden in dezelfde populatie.
Het gebruik van antibiotica blijft toenemen in de veeteelt, door de groeiende vraag naar dierlijk voedsel dat vaak door middel van intensieve veeteelt is geproduceerd
En indien mogelijk zouden de zieke dieren eerst getest moeten worden om vast te stellen wat het meest effectieve antibioticum is voor de aandoening. De voorkeur moet uitgaan naar die varianten die door de WHO als ‘minst belangrijk’ voor de menselijke gezondheidszorg zijn bestempeld. De varianten die voor de mens het ‘hoogste prioriteit van kritiek belang’ krijgen, zouden helemaal niet gebruikt mogen worden. Die vormen de laatste verdedigingslinie tegen ernstige bacteriële infecties bij mensen.
De WHO benadrukt dat er alternatieven zijn in de veeteelt, zoals betere hygiëne, een beter vaccinatiebeleid en aanpassingen aan de methoden en huisvesting van de dieren.
Consument
‘Een gebrek aan effectieve antibiotica is een even gevaarlijke bedreiging als de plotse uitbraak van een dodelijke epidemie’, zegt Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de WHO. ‘Sterke en langdurige actie in alle sectoren is van levensbelang als we de opmars van resistente bacteriën willen stoppen en de wereld veilig willen houden.’
Maar het volume dat in de veeteelt gebruikt wordt, blijft toenemen, gedreven door een groeiende vraag naar dierlijk voedsel dat vaak door middel van intensieve veeteelt is geproduceerd. Verschillende actoren hebben daarom al stappen genomen. Zo verbiedt de EU al sinds 2006 het gebruik van antibiotica om de groei te stimuleren. Ook de consument vraagt steeds nadrukkelijker om producten zonder antibiotica, waardoor grote ketens het als voorwaarde opleggen bij hun toeleveranciers.
