Het Europees Chemicaliënagentschap (ECHA) bestempelt het bestrijdingsmiddel glyfosaat niet als “kankerverwekkend”. Daarmee spreekt het de conclusies van het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek tegen. “ECHA heeft zich uit de naad gewerkt om alle bewijzen onder de mat te vegen dat glyfosaten kanker kunnen veroorzaken.”
Glyfosaat is het meest gebruikte pesticide ter wereld, maar ligt steeds meer onder vuur omwille van de schadelijke effecten op mens en milieu. Zo wordt de stof in verband gebracht met de teloorgang van bijen en andere bestuivers, en kanker en voortplantingsproblemen bij de mens. Europa debatteert al geruime tijd over het al dan niet blijven toelaten van de stof, maar stelde de beslissing telkens uit, onder andere omdat de ECHA-Commissie nog uitsluitsel moest geven.
Het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie heeft de stof bestempeld als “waarschijnlijke” oorzaak van kanker. Voor dat onafhankelijk onderzoek werden enkel gepubliceerde wetenschappelijke studies gebruikt. In een open brief aan de Europese Commissaris voor Voedselveiligheid waarschuwden daarbij nog eens negentig professoren en deskundigen voor de gevaren van de stof.
“Als de EU beslissingen wil nemen op basis van de wetenschap, dan kan ze de feiten niet verdraaien. Anders zullen de bevolking en het milieu de proefkonijnen blijven van de chemische industrie”
Toch komt de ECHA komt nu tot een andere conclusie: “De ECHA-Commissie voor Risico-analyse beslist de huidige classificatie van glyfosaat te behouden van stof die ernstige oogschade veroorzaakt en giftig is voor het waterleven met langdurige effecten”, stelt het ECHA. “De commissie beslist dat de huidige wetenschappelijke bewijzen niet voldoende zijn om glyfosaat als kankerverwekkend te bestempelen of als toxisch voor de voortplanting”. Interessant om weten: de ECHA baseerde zich voor haar conclusie ook op niet-gepubliceerde studies, besteld door de industrie.
Belangenvermening?
Milieu- en gezondheidsorganisaties zijn zwaar teleurgesteld door de conclusies van het agentschap. “De IARC is de gouden standaard van kankeronderzoek”, zegt zegt Génon Jensen van de Health and Environment Alliance (HEAL). “Het is moeilijk te begrijpen hoe de Europese instellingen tot zo’n verschillend resultaat kunnen komen.”
Jensen verwacht dat op termijn zal blijken dat de IARC het bij het rechte eind had. “Maar tot dan kan de EU glyfosaten groen licht geven, en zo verliest de volksgezondheid een belangrijke kans op kankerpreventie.”
Franziska Achterberg van Greenpeace gaat nog een stapje verder. “ECHA heeft zich uit de naad gewerkt om alle bewijzen onder de mat te vegen dat glyfosaten kanker kunnen veroorzaken”, zegt ze. “Of glyfosaat nu kankerverwekkend is of niet, is een vraag die miljoenen Europeanen aangaat. Dat is de reden waarom de wetenschappers die in opdracht van het Europees Chemicaliënagentschap de bewijzen bestuderen compleet onafhankelijk moeten zijn. De praktijk van ongepubliceerde studies uit de industrie te gebruiken, moet stoppen.”
Ook volgens Achterberg zijn er meer dan voldoende gegevens beschikbaar om de stof te verbieden. “Als de EU beslissingen wil nemen op basis van de wetenschap, dan kan ze de feiten niet verdraaien. Als Europa dit niet goed speelt, zullen de bevolking en het milieu de proefkonijnen blijven van de chemische industrie.” (IPS/EK)
