‘Het zelfvertrouwen van een plus size-persoon wordt steevast onderwerp van het publieke debat’

‘Body positivity en het prediken van self love zijn trends waar niet iedereen met een maatje meer mee geholpen is. Net wie een positieve mindset rond z’n lichaam het hardst nodig heeft, blijft weer maar eens aan de zijkant staan’, schrijft Wysam Nassiri, masterstudent journalistiek aan de VUB.

Amerikaans acteur Jonah Hill worstelde jaren met zijn overgewicht. De man kon amper naar het strand gaan zonder shirt aan of hij werd al belachelijk gemaakt in elk rioolblaadje onder de zon.

Jaren verstreken en uiteindelijk deed hij iets ‘bijzonders’: hij liet het niet meer aan zijn hart komen. Acceptatie, of toch iets in die aard, zal het zijn geweest. Hij draaide een onzekere bladzijde om, maakte een klik in z’n hoofd.

Het zelfvertrouwen van een plus size-persoon wordt steevast onderwerp van het publieke debat

Toch bleef de kritiek niet uit. Er werden twee kampen opgericht: in het ene zaten de mensen die vonden dat plus-sizers zichzelf niet mogen accepteren; in het andere kamp huisden mensen die Hill het label van de dappere ‘body positivity-ridder wilden opplakken. Maar beide, ja beide soort mensen, diende Hill van repliek: “I know you mean well but I kindly ask that you not comment on my body. Good or bad, I want to politely let you know it’s not helpful and doesn’t feel good.”’Liefst geen commentaar’, luidde zijn commentaar.

Ook positieve commentaar is commentaar

Wat Hill voornamelijk wilt, is met rust gelaten worden. En daarin schuilt een harde waarheid voor iedereen die graag ‘body positivity’ van de daken of z’n TikTok-feed schreeuwt. Ook positieve commentaar is commentaar en reduceert nog steeds een bestaan tot een enkel aspect: het gewicht, het uiterlijk, kilo’s.

‘Self-love’ is eerst en vooral iets hoogstpersoonlijks, vandaar dan ook de ‘self’ in de naam. Voor plus size-mensen is die ‘self-love’ blijkbaar onderhevig aan eenieders mening. Het zelfvertrouwen van een mager persoon wordt vanzefsprekend geacht. Het zelfvertrouwen van een plus size-persoon lijkt tot het publieke debat te behoren. Tegen wil en dank.

Denk aan de kinderen

Kun je dik zijn en van jezelf houden? Of mag je zelfs van jezelf houden als je dik – en dus volgens critici automatisch ongezond – bent? Ben je een slecht voorbeeld voor de maatschappij als je je overgewicht gewoon accepteert in plaats van obsessief pogingen doet het te veranderen? Wilt er iemand alsjeblieft aan de kinderen denken?

Zelden zijn degenen die zich slecht voelen over zichzelf het luidst als het aankomt op de ‘body positivity’-beweging.

Het zijn allemaal vragen aan het adres van plus size-mensen die in de spiegel durven te kijken en het lef hebben niet spontaan in huilen uit te barsten.

Als je zelfoordeel ook nog eens langs elke Jan met de pet en een Twitteraccount moet passeren, is dat geen zelfliefde meer.

‘Body-positivity’ dan maar

Een schijnbare oplossing zou de ‘body-positivity’-beweging zijn. Ongeveer het omgekeerde van wat Hill doet, flashy en luidruchtig zijn dus. Vaak ook online.

Jarenlang scrollen langs de donkere krochten van het internet, ook wel gekend als mainstream socialemediaplatformen, heeft me één ding geleerd. Zelden zijn degenen die zich slecht voelen over zichzelf het luidst als het aankomt op die ‘body positivity’-beweging. Er zijn er die zich beter (gaan) voelen door te zien hoe anderen met gelijkaardige lichamen trots in zogezegd onflatterende outfits rondlopen. Maar er zijn er evenveel die zelfbewust denken “dat zou ik niet kunnen”.

Sommigen zouden veel liever een soort van lichaamsonverschilligheid willen voelen, waarin hun uiterlijk geen plaats inneemt in hun psyche, enkel wanneer ze het zelf oproepen

Dat maakt van ‘body positivity’ iets zelfvervullend en zelfbestendigend: streven naar ‘self-love’ lukt vaak niet als je geen zelfliefde voelt. Met andere woorden, wie overstroomt van ‘self-love’ ziet in ‘body positivy’ een bevestiging van zijn of haar gelijk. Wie geen aansluiting voelt bij ‘body positivity’, is er niets mee. Het blijft voor deze groep mensen iets vaags en abstracts, iets dat uit jezelf dient te komen.

‘Body positivity’, zoals we het zien passeren op sociale media, is vaak geforceerd, een doel op zichzelf in tegenstelling tot een middel. Zelden is je goed voelen het eigenlijke doel van ‘body positivity’. Er goed uitzien lijkt eerder het doel. Want als je er goed uitziet…. voel je je ook goed? Is dat hoe het werkt?

Sociale media, zeker Twitter, Instagram en Tik-Tok, leven van hapklare content die gemakkelijk herhaald kan worden, viraal kan gaan, en dus ook geadverteerd kan worden. Op deze manier verlies je nuance in ruil voor oppervlakkigheid. Je mist diepgaande berichten en krijgt in plaats daarvan non-issues behandeld in bullet points en nietszeggende slogans als “love yourself!”. Diepgewortelde problemen die zich jarenlang koppig in de psyche genesteld hebben, los je zo niet op.

‘Body positivity’ versterkt vooral het gevoel dat mensen met “genoeg” (wat dat ook mag betekenen) ‘self-love’ reeds hebben. Wie lichaamspositiviteit het hardst nodig heeft, blijft op die manier nog maar eens aan de zijkant staan.

Liever rust

Het is sowieso een beweging die zich op het visuele aspect richt, omdat dat gemakkelijker in een video van enkele seconden of tweet van 280 karakters te proppen is. Fijn voor jou dat jij nu een outfit kunt aantrekken die je vroeger niet kon of durfde aantrekken, maar een laag zelfvertrouwen en gebrek aan ‘self-love’ komt er niet alleen door een leuke broek of topje waar je al dan niet in past. Het probleem heeft veel diepere wortels.

Sociale media leven van hapklare content die gemakkelijk herhaald kan worden, viraal kan gaan, en dus ook geadverteerd kan worden

De ‘Body positivity’-beweging realiseert zich niet dat een constante fixatie op jezelf, je gewicht en je uiterlijk even verstikkend is in de positieve zin als de negatieve zin. Velen met een vervormd zelfbeeld willen helemaal niet in die binaire je-haat-jezelf-of-je-houdt-van-jezelf wereld leven, omdat dat evenveel energie vergt. Sommigen zouden veel liever een soort van lichaamsonverschilligheid willen voelen, waarin hun uiterlijk geen plaats inneemt in hun psyche, enkel wanneer ze het zelf oproepen. Gewoon rust, geen viering noch rouw.