Vlaamse golven: de beste adresjes om te surfen in eigen land

Onze reisjournaliste Veerle Helsen werkte aan een nieuwe surfgids toen een virus plots de wereld verlamde. Ze schreef een lockdownhoofdstuk over België, en zo staat West-Vlaanderen in haar boek plots te schitteren tussen beroemde regio’s als Bretagne of Cantabrië. Surfen in eigen land: een introductie.

Golvenjacht

De meest gestelde vraag in mijn inbox op Instagram: wannéér zijn er golven in België? ‘Want het is daar zo plat als de polders, toch?’ Klopt niet. Barrels van twee meter zien we zelden, maar la mer du Nord golft wel degelijk eigenzinnig en gracieus. Alleen is onze window of opportunity klein: je moet weten waar en wanneer. Denk nooit: ik ga later op de dag wel. Zo werkt het helaas niet in België.

De krachtigste golven krijgen we in de winter, maar ook in de zomer organiseert de Noordzee regelmatig een surffeestje. Golven zijn een ingewikkelde dans tussen swell, wind en getij. Als je geen volleerde weervoorspeller bent, volg dan de accounts @surfweer en @goedegolven op Instagram. Het zijn Nederlandse pagina’s, maar ze geven een goede indicatie van de verwachtingen bij ons. Je kunt er een abonnement op WhatsApp alerts nemen of een meteocursus volgen. Als je golven leert voorspellen, kun je (veel) vaker het water in dan wanneer je enkel op sociale media vertrouwt. Wie een hulplijn nodig heeft, kan live de zee checken op webcamspot.be.

Insta-inspiratie

Fotograaf Maarten Van de Velde woont in De Haan, maar dobbert overal in de Noordzee. Ook Peter Demaerel legt onze surfers vast op beeld, en maakt zelfs filmpjes met veel salty flavours. Als je hun accounts @mvv_photography en @peterdemaerel volgt, krijg je een goed beeld van de poëzie die zomaar aan onze kusten binnenwaait. Grafisch ontwerper Jovi Cauwels brengt op zijn account @raisedbysummer dan weer verrassende interviews met surfers op eigen bodem, onder de hashtag #meetthelocals.

Surfspots

Er bestaat niet zoiets als de ‘beste surfspot’ in België. Er bestaat wel zoiets als de ‘drukste surfspot’. Die vermijd je best, want daar liggen zo veel surfers in zee dat je soms struikelt over de boards. Een toptip: ga níét liggen waar iedereen ligt. Hoe minder surfers op jouw spot, hoe meer golven je kunt nemen en hoe meer progressie je maakt. Enkele minder drukke spots zijn Westende (voor surfclub De Kwinte), Outside Oostende (voor de gelijknamige surfclub), Wenduine (voor surfclub Surfing Elephant), De Trappen (tussen Oostende en Bredene) en King Beach in Blankenberge (surfen niet toegelaten in hoogseizoen).

Oostendifornia

Als één stad zich surf capital van België mag noemen, dan is het Oostende. Er knettert zoveel surfcreativiteit dat het ook al eens vonken geeft. Tijdens de lockdown is surfen als sport ontploft. In de winter kon je nergens nog een warme wetsuit kopen en vooral Oostende profileerde zich als wavy road to escape. Je vindt er onder meer een coole surfshop (@underthelighthouse.surf), een board shaper (Oscar Gonzalez Torres @surfers_hell), een surfbier (@poppolou) en een zonnige beach bar met surfende chef-kok (Fabrice Van Besien @chiribeach). En als je in de Decathlon van Oostende boards, leashes, wetsuits of vinnen gaat kopen, vraag dan naar het advies van Kenneth, die élke rimpel van de lokale golven kent (@kenneth_vazeneygens).

Salty bites

Post-surf-honger kun je stillen bij Punta Pura in De Haan. Dat pop-uprestaurant wordt gerund door Alana Benitez en surfer Zeno Lange. Hij werkte al langer in de pizzeria Piano Piano van zijn ouders en het koppel start nu met Punta Pura een eerste eigen zaak. Ze serveren buddha bowls in regenboogkleuren, hazelnootburgers en andere verrassende vegetarische opties in samenwerking met de West-Vlaamse biospecialist La vie est belle. Punta Pura is als gezonde, hippe snackbar een heerlijk fris alternatief voor de slaperige tearooms in De Haan en best kopen we zo veel mogelijk bowls zodat ze een definitieve meerwaarde voor de badplaats worden.

Instagram @puntapura

Oceaanliefde

Surfers reizen de wereld rond, beschermen hun boards met bubbeltjesplastic en vervuilen de zee met zonnecrème (ondergetekende honderd procent schuldig). Wie draagt in België zorg voor de oceaan? Te weinig instanties, is het eerlijke antwoord. De Proper Strand Lopers wandelen de benen van onder hun lijf, maar zijn geen surfende community. Ocean awareness is (nog) niet top of mind in de Belgische surfscene, net als sociale gelijkheid of diversiteit overigens. Eén keer per jaar krijgen de stranden een poetsbeurt via de Eneco Clean Beach Cup waaraan alle surfclubs deelnemen.

facebook.com/properstrandlopers en enecocleanbeachcup.be

Camperfluisteraar

Thomas Waffelaert doceert autotechnologie aan VIVES hogeschool, maar bouwt ook surfbusjes via zijn bedrijf Van Life Story in Aartrijke. De West-Vlaamse professor surft zelf sinds zijn elfde en reist in een hilarische roze Fiat Ducato uit 1987, bestickerd met fastfood. (Hij kocht de wagen ooit van een politicus die er hamburgers uit verkocht.) De aankoop van een camper is vandaag duur geworden en wie een betaalbare optie zoekt, komt algauw bij een oud model terecht. Die vallen soms bijna uit elkaar en knowhow over bejaarde exemplaren is in België niet zo makkelijk te vinden. Laat dat nu net een van Waffelaerts troeven zijn.

facebook.com/vanlifestory

Zout wegspoelen

Met houten zetels, zitzakken en veel hangplanten brengt Surfing Elephant een vleugje Bali naar België. Deze surfclub heeft grote ramen die recht op de Wenduinse golven uitkijken. Je kunt er wekelijks yoga volgen, of in het golfsurfteam op een laagdrempelige manier aan je paddeltechniek of conditie werken. Op 21 augustus organiseren ze een Sales Village, een (tweedehands)markt waarbij iedereen surf- of kitemateriaal kan aanbieden en eco-minded start-ups de kans krijgen om hun milieuvriendelijke of upcycled producten te verkopen. De club promoot actief een duurzamere surflevensstijl. Een beetje zout doorspoelen na een sessie? De bar serveert enkel drank in glas (lekkere sangria!), zonder plastic rietjes, en ingrediënten in de keuken komen van een lokale boerderij. Een onverwachte portie cool in Wenduine.

surfingelephant.be

Surfzussen

De grootste actieve Belgische surfcommunity is vrouwelijk. In surfland – waar mannen soms nog altijd meer prijzengeld krijgen – kan dat tellen als statement. De Oostendse yogacoach Joke Devreese vecht voor meer gelijkheid in de line-up en startte in 2019 de North Sea Surf Sisters, een netwerk van surfende vrouwen. Ze zijn intussen met meer dan tweeduizend. Een van hun leden, Marjan Maeckelbergh, spuit graffitistencils van surfchicks op de gevels van hun huizen. Joke organiseert regelmatig meet-ups aan en in zee, en nieuw sinds deze maand zijn haar sea walk & talks, een wandeling waarbij beginnende surfsters vragen kunnen stellen. Joke biedt ook als eerste in België holistic surf coachings, een individueel traject dat focust op surfen enerzijds en mindset anderzijds. Komende zomer is ze elke week in een andere badstad te vinden.

Instagram @northseasurfsisters, @marjan.maeckelbergh

Surf & shop

De grootste surfshop van België zit in het centrum van Blankenberge. The Breeze Boardshop wordt gerund door Matt Marcantuoni, voormalig surfkampioen. Ze hebben een groot en interessant aanbod boards en op hun Instagram Stories geven ze regelmatig een update van de condities aan zee. Matt staat vaak zelf in de winkel, het sympathieke surfadvies krijg je er gratis bij.

De meest aparte surfshop vind je dan weer in Knokke. Haven is het seaside zusje van de gelijknamige winkel in Antwerpen. Ze verkopen merken zoals Patagonia, Vissla en het Belgische Softdogsurf, maar hebben ook een kledinglijn met eigen ontwerpen. Deze zomer lanceren ze een collectie samen met modeontwerper en ex-pro surfer Mic Eaton én een capsulecollectie met het hippe Rains. Ook nieuw is de samenwerking met local shaper Frederik Valgaeren. Hij zal er boards van zijn merk Fibershape tentoonstellen, die je kunt testen voor je ze koopt.

Instagram @thebreezeboardshop, @havensurf en @fibershape

Video sur l’eau

Sinds de lockdown kent België enkele nieuwe coachinginitiatieven. Bij Level Up van surfkampioen Keith Marcantuoni (broer van Matt, zie Surf & shop) kun je surfcoachingtrips of videoanalyse op het strand boeken. Ook de North Sea Surf Academy is nieuw. Drie Belgische surfers, onder wie Twinscoach Gaultier Vynck en ex-Belgisch kampioen Michiel Van Acker, staan klaar om je te begeleiden in de Noordzee met lessen, videoanalyse of boardverhuur. Volg hun Facebookpagina Surf BE voor updates over waar en wanneer. Tot slot is er LINE UP van Lien Steurs, een voormalige BoardX-coach met indrukwekkend cv. Ze werkt onder meer als fysiotherapeut voor Belgische olympische sporters zoals het vrouwelijke hockeyteam en lanceerde zopas een online surffitnessprogramma.

Instagram @levelupsurfcoaching, @lineup_surffitness, facebook.com/groups/surfbe

Online koopjes

Zin gekregen om te surfen, maar je wilt nog niet meteen veel geld investeren? De Facebookpagina ‘Belgische tweedehands golfsurf markt’ van Bredenaar Yannick De Buf verzamelt meer dan achtduizend surfers. Je kunt er werkelijk alles tweedehands kopen, van botjes en handschoenen tegen de winterkoude tot kwalitatieve boards of instapmodellen en wetsuits in alle maten. Er snel bij zijn is de boodschap, want de surfhonger in België is groot.

facebook.com/groups/1449378808628757

Lezen & surfen

Auteur Veerle Helsen (40) is freelance reis- en architectuurjournalist. Ze werkte tot 2018 bij Knack Weekend, maar diende haar ontslag in omdat de forecast geen kantooruren kent. Ze publiceerde in dat jaar Surf & Stay, een koffietafelgids over camperavonturen langs de kusten van Spanje en Portugal. De eerste editie is intussen uitverkocht en vorig jaar begon ze aan een tweede boek. Covid-19 kwam ertussen gegolfd, maar schipperend tussen alle kleurcodes lanceert ze deze maand alsnog een nieuwe Surf & Stay. Deze keer verzamelde ze tips voor zoutgekleurde vakanties in zeven Europese regio’s, waaronder Zuid-Bretagne, Alentejo, West-Vlaanderen, Tenerife en Frans-Baskenland.

Surf & Stay, Veerle Helsen, Lannoo, 39,99 euro. Instagram @veerlehelsen