Van adult only-hotels tot silent beaches: op deze plekken is het altijd stil

Behoefte aan een zalig moment waarop iedereen je met rust laat, ver weg van alle beslommeringen, van werk en gezin? Voor veel bestemmingen, diensten en producten is de stilte nu al een troefkaart.

‘Let us have the luxury of silence.’ Dat zegt Edmund Bertram tegen Fanny in de roman Mansfield Park van Jane Austen, want hij is het mondaine gedoe spuugzat. Het boek verscheen al in 1814, maar uit deze uitspraak valt af te leiden dat de society in het Georgiaanse Engeland stilte al als een uiterst kostbaar goed beschouwde. Twee eeuwen later zijn we helaas – met dank aan de ongelooflijke vooruitgang die de industriële revolutie ons heeft gebracht – geconditioneerd door lawaai. Een combinatie van redenen ligt aan de basis. De ontvolking van het platteland, het feit dat we almaar dichter op elkaar wonen, de technologische evolutie, het stedenbouwkundige beleid, een hogere tolerantiedrempel voor lawaai: het heeft er allemaal toe geleid dat lawaai alomtegenwoordig is. Onze dagen spelen zich af tegen een muur van geluiden. Veel mensen zijn zo gewend geraakt aan een overdosis decibels dat ze al dat lawaai zelfs als geruststellend ervaren. In een samenleving waarin alles almaar sneller en harder gaat, is kabaal een teken van bedrijvigheid geworden, van macht of van moderniteit. Het kan toch geen toeval zijn dat geluid in de omgangstaal een synoniem is van leven, terwijl de stilte steevast ‘weegt’ en ‘pijnlijk’, ‘drukkend’ of zelfs ‘doods’ is?

Isolement en isolatie

Een rist wetenschappelijke studies, decennia van leed en honderden miljoenen oordopjes later, beginnen we vandaag eindelijk in te zien dat al die herrie een dagelijkse, permanente bedreiging vormt voor ons welzijn en een heus probleem is voor de volksgezondheid. Wie in de stad woont, raakt over zijn toeren en vlucht naar het platteland, om daar vervolgens de grasmaaiers en kraaiende hanen te vervloeken. Wie er de centen voor heeft, zoekt zijn heil in isolement en in isolatie, en probeert zich tegen de stortvloed aan geluiden te beschermen met behulp van almaar performantere, almaar vernuftigere technische hoogstandjes. Niet verwonderlijk dus dat de luxesector discretie beetje bij beetje heeft verheven tot een van zijn grootste prioriteiten. Gaat er vandaag een prestigieuze zaak open, dan kun je er zeker van zijn dat de akoestische eigenschappen van het pand eerst nauwgezet zijn onderzocht. Wanneer alle geëtaleerde luxe, de toewijding van het personeel en het originele aanbod niet meer volstaan om het verschil te maken, kan rust net de ervaring zijn die tekent voor echte exclusiviteit. Vandaar ook de belangstelling voor stiltehotels, showdiners in stilte, kloosterretraites, Japanse rituelen. Allemaal uiterst geschikt om het rustige aan het aangename te koppelen. Wie voor een dergelijke beleving kiest, maakt vaak van de gelegenheid gebruik om digitaal te detoxen, wat het ascetische karakter van het gebeuren compleet maakt.

Design: een klooster voor Kim & Kanye

Men zegge het voort! Kim Kardashian en Kanye West, het beroemdste societykoppel ter wereld, hebben voor de inrichting van hun droomhuis een beroep gedaan op de Belg Axel Vervoordt, daarbij geholpen door onze Designer van het jaar 2017, architect Vincent Van Duysen. Een woning die net het tegenovergestelde is van de exorbitante blingbling die sommigen hadden verwacht. Het pand ademt de sfeer van een klooster en is het resultaat van veel denkwerk en intense discussies, tijdens dewelke Axel Vervoordt naar eigen zeggen met Kanye West zeer veel sprak over stilte.

Hotels en reizen: stiltebadges

Tal van hotels trachten hun gasten rust te garanderen (en slagen daar ook in, denk maar aan de adults only-formules), maar sommige gaan nog een fikse stap verder. Neem nu het D Maris Bay, een vijfsterrenhotel in Turkije dat zijn privéstrand heeft omgevormd tot silent beach. Het Alpina in Gstaad pakt de zaken nóg radicaler aan: als gast kun je er een silent badge krijgen, die je opspeldt om zowel het personeel als de andere gasten duidelijk te maken dat je liever niet wordt aangesproken. Drastisch, dat wel, maar ongetwijfeld zeer efficiënt.

Food: het oog wil ook wat

Toen stilterestaurant Eat in 2013 de deuren opende in Brooklyn, trok dat de aandacht van de wereldpers. Inmiddels is de zaak alweer dicht. Uit eten gaan in stilte kun je nog altijd, maar intussen gaat het vaak om meer arty performances, zoals The Silence Meal, een creatie van de Finse artieste Nina Backman, of het ODASS ( Opéra Dîner des Apprentis Sages Silencieux), een multisensorieel diner annex spektakel bedacht door Coco Brac de la Perrière. Volgens de ene Parijse krant onder geen enkel beding te missen, volgens de andere om je dood te vervelen.

Shopping: selfridges als voorbeeld

Selfridges is in Londen een naam als een klok. Het eerbiedwaardige warenhuis geeft zijn klanten de kans om de hectische drukte van Oxford Street achter zich te laten in de Silence Room, een coconnetje van de hand van architect Alex Cochrane. Harry Gordon Selfridge himself, absoluut een visionair en een pionier op het vlak van onberispelijke klantenservice, opperde dat idee al bij de opening van de winkel. In 1909!

Kuren en retraites: volg Gisele

Geen enkele celebrity maakte ooit betere reclame voor stiltekuren dan Gisele Bündchen: het supermodel raakte maar niet uitgepraat over de weldaden van de kuur in Costa Rica die ze zichzelf cadeau deed. Actrice Emma Watson is naar verluidt dan weer een liefdesbreuk te boven gekomen dankzij een retraite in de Canadian Rockies. Wie even op het internet zoekt, vindt talloze kloosters, ashrams of andere afgelegen plekjes waar stilte de regel is. Van Bali over Hawaï tot de Himalaya: aan droombestemmingen geen gebrek. Ook dichter bij huis zijn er behoorlijk comfortabele opties te vinden, zoals het klooster Simple Peace in Assisi (1000 euro voor 5 dagen, de reis erheen niet inbegrepen) of hotel Eremito, een luxehotel voor spirituele retraites ten noorden van Rome. Mag het iets minder exclusief? In Frankrijk en in België zijn er eveneens tal van plekjes, zentempels, hoeves of abdijen waar je terechtkunt voor een dergelijke beleving. Huismussen en eenzaten kunnen zelfs thuis aan de slag, dankzij het boek De kracht van stilte van de vrouwelijke boeddhistische monnik Kankyo Tannier (Xander Uitgevers). Tot slot nog dit: mocht die vraag bij je opkomen, het meditatieoord Breath of Silence uit de serie Fleabag bestaat niet. Jammer! Of net niet?

Jachten en cruises: de sound van dolfijnen

Ponant, marktleider inzake luxecruises, heeft op zijn cruiseschepen zogeheten Blue eye lounges ingericht. Je kunt er het onderwaterleven observeren, een hoogtechnologisch akoestisch design en Body listening-sofa’s bieden je ‘via lichamelijke resonantie een onvergetelijke luisterervaring’. En nu we het toch over schepen hebben: als gewone sterveling durven we weleens te vergeten dat lawaai en trillingen cruciale aandachtspunten zijn op een jacht, want waartoe dient al die luxe als de machines een hels kabaal maken? Leuke anekdote: naar verluidt is de Cacos V, een ontwerp van Luca Dini, het stilste superjacht ter wereld.

Op het werk: brutalisme en ruisende golven

Een pak eleganter dan de talloze oplossingen ter bestrijding van lawaai op de werkplek is het project Brutalist Silence in Berlijn. Annabell Kutucu koos bij de inrichting van dit kantoorpand voor doorgedreven soberheid met een toefje wabi-sabi om de creativiteit van de medewerkers een boost te geven. De drie pijlers van haar aanpak: stilte, esthetiek en eenvoud. In een ander register en met een rechtstreekse impact op de geluidsomgeving is er Silent Space, een systeem dat een geluid produceert dat lijkt op dat van golven en zo de achtergrondgeluiden in landschapskantoren maskeert. Het is wel niet goedkoop: reken op 40 euro per m2.

Wellness en spa: innerlijke vrede

Uiteraard speelt ook de wellness- en spasector in op het streven naar rust en kalmte. Wat dacht je van een verblijf in het Oostenrijkse Therme Laa – Hotel & Silent Spa? De rustgevende architectuur werd speciaal uitgekiend om je ‘innerlijke vrede’ terug te vinden tegen een achtergrond van discreet kabbelende baden en bassins. Hetzelfde concept – en ook de naam Silent Spa – in het hotel Hedon in Pärnu, een charmant Ests kuststadje.