Go West: de wedergeboorte van het Amerikaanse Wilde Westen

The Great American West – een verzamelnaam voor de staten Idaho, Montana, Wyoming, North Dakota en South Dakota – beleeft een heuse renaissance. Met dank aan nieuwkomers uit Californië en Washington die op zoek zijn naar mooiere oorden en lagere prijzen.

“Je vraagt je vast af hoe ik aan dit gat in mijn gezicht kom.”

Niet echt, ik wilde gewoon een glas rosé. Maar nu hij er zelf over begint: het lijkt er sterk op dat de ober van deze sjofele wijnbar in McCall, Idaho, een kogel heeft opgevangen met zijn aangezicht. Pal in het midden van zijn voorhoofd, netjes onder de haarlijn. Ik apprecieer de symmetrie. Zijn derde oog kijkt me plots indringend aan, ik voel een levensverhaal opborrelen. Het gat blijkt niet van een kogel, wel van een houthakblunder: flinke boom omgehakt, flinke boom valt op kleiner boompje, kleiner boompje zweept de helft van Bryants gezicht weg. Weken coma, astrale projectie, ontmoeting met lang overleden overgrootmoeder en uiteraard met Jezus Christus, onze Heiland.

“Misschien wel het beste dat me ooit is overkomen. Sinds dat ongeluk apprecieer ik het leven weer. En ben ik gestopt met crystal meth. Kijk eens om je heen, hoe mooi het hier is. Ik ben elke ochtend dankbaar voor dit bergmeer, voor dit stadje, voor heel Idaho.”

Bryant mag dan wel een vreemde snuiter zijn – zo’n type dat gelijk zijn levensverhaal op tafel gooit en even later “I love you, man” brult omdat je geduldig luisterde (ik kon niet anders, ik wachtte nog steeds op mijn glas rosé) – hij heeft wel gelijk. Idaho is een parel, en niet enkel McCall, het bruisende resortstadje in de Rocky Mountains. Sterker nog: ‘The Potato State’ blijkt al snel een van mijn favoriete Amerikaanse staten.

Mietjes uit het Westen

Mijn roadtrip door het Wilde Westen begon enkele dagen eerder, na een vlucht van Amsterdam naar Salt Lake City (Utah), op nog geen anderhalf uur rijden van de grens met Idaho. Eerste halte: Lava Hot Springs, een populair vakantieoord voor Amerikaanse jongeren die in plastic donuts en onder oorverdovend gejoel de rivier afvaren. Een vreselijke plek eigenlijk, maar wel pittoresk gelegen in de vallei van de rap meanderende Pontneuf. Bovendien beschikt het dorpje over natuurlijke heetwaterbronnen – volgens de lokale toeristische dienst uitzonderlijk rijk aan mineralen – en een typisch Amerikaanse saloon, waar aan de bar meteen de toon wordt gezet. In een ooghoek zie ik twee oudere dames linedancen. “Uiteraard zijn jullie hier welkom, maar die democraten uit Californië, Oregon en Washington moeten we niet.” De oorlogsveteraan-slash-biker naast me windt er geen doekjes om. Idaho wordt verpest door ‘communisten’, zoals hij de inwijkelingen uit de kuststaten noemt. Idaho is een land voor trotse cowboys en bikers, niet voor die ‘mietjes uit het westen’. Europeanen vindt hij overigens wel oké, zolang we maar weer terugkeren naar het oude continent, en boven op die waarschuwing geeft hij nog een hoop toeristische informatie. De Northwest Passage Scenic Byway zou een prima route zijn, net als de Payette River Scenic Byway, al zou je dan wel gevaarlijk dicht bij Sun Valley komen – door de biker ‘Scum Valley’ genoemd, omwille van de vele rijke stinkerds en Hollywoodacteurs die er de laatste jaren zijn komen wonen. Denk aan Arnold Schwarzenegger, Tom Hanks en Clint Eastwood. Mietjes!

Niet zo ‘redneck’

Aan de gemiddelde toog wordt heel wat onzin verteld, zo ook in Idaho, maar feit is wel dat ‘The Gem State’ – want dat is de officiële bijnaam van Idaho, en dus niet The Potato State – de laatste jaren flink gestegen is qua inwonersaantallen. Boise, de charmante hoofdstad, behoort zelfs tot de top vijf van snelst groeiende steden in Amerika. Oorzaken: de uit de pan swingende kosten van het levensonderhoud in de staten aan de westkust, én de fabelachtige natuur in Idaho. Bekende nationale parken zoals in buurstaten Wyoming (Yellowstone National Park) en Montana (Glacier National Park) zijn er weliswaar niet, maar in Idaho is haast elk stukje natuur van een buitenaardse schoonheid. En dat trekt dus heel wat ‘communisten’ aan. Die merken al snel dat Idaho helemaal niet zo ‘redneck’ is als buurstaat Wyoming, al houdt het rodeocircuit – cowboys en knettergekke paarden incluis – in de zomermaanden wel halt in The Gem State. Moeder Natuur zal het worst wezen. Zij doet haar ding op plekken als Boise National Forest, een wonderbaarlijk woud van zo’n tienduizend vierkante kilometer (een derde van België) en Craters of the Moon National Monument & Preserve, een weidse oceaan van gestolde lava, bizarre grotten en kale, zwarte bergen. Of in Hells Canyon, de diepste rivierkloof van heel Noord-Amerika en dus nog veel dieper dan de Grand Canyon. Op het diepste punt is er een hoogteverschil van maar liefst 2,4 kilometer tussen rivierbedding en top van de bergwand. Alsof je in een bodemloze spleet bent gevallen, wanneer je hier aan rafting doet.

Hipsterenclave

Na een paar dagen roadtrippen door Idaho begrijp ik heel goed waarom mensen uit Washington, Oregon of Californië hier willen wonen. Idaho mag dan geen kustlijn hebben, maar wel een hele hoop Rocky Mountains, een gebergte met een onweerstaanbare aantrekkingskracht. Die bergen trekken kustbewoners ook naar Montana, ooit een staat voor grootgrondbezittende ranchers, cowboys en boeren (en lang daarvoor uiteraard voor indianenstammen als Blackfeet, Kootenai en Sioux), nu ook een toevluchtsoord voor hipsters en jonge gezinnen die leven in de brouwerij brengen in steden als Bozeman, Missoula en hoofdstad Helena. Mijn eerste halte in Montana – na een unieke rit door het reusachtige Nez Perce-Clearwater National Forest in Idaho – is Missoula, een van de snelst groeiende steden in Montana. Een hipsterenclave en belangrijke universiteitsstad, bevolkt door jonge mensen en jonge gezinnen die craftbeer drinken in brouwerijcafés en organische gerechten bestellen in farm-to-table-restaurants. In de zomermaanden hiken of mountainbiken ze in de heuvels rond de stad en wanneer de sneeuw valt, zijn ze te vinden in Snowbowl, het lokale skiresort.

Showcase van de natuur

Zo’n honderdtachtig kilometer naar het oosten, in hoofdstad Helena, heerst er een gelijkaardige sfeer. Het heraangelegde centrum van de stad barst van de brouwerijen, galeries, organische bakkerijen en outdoorshops, waar toeristen mountainbikes kunnen huren om Mount Helena te bedwingen. De natuur is immers nooit ver weg in de ‘grootsteden’ van Montana. De hoofdstad biedt nog een belangrijk toeristisch voordeel: het ligt precies halfweg tussen Glacier National Park in het noorden en Yellowstone National Park in het zuiden, de twee belangrijkste redenen voor een trip naar het Wilde Westen. Yellowstone mag dan officieel wel in Wyoming liggen, de meeste ingangen tot het park bevinden zich in Montana. Welke richting je ook uitgaat – noord of zuid – een slechte keuze is er niet. Zo is het Glacier National Park een ronduit wonderbaarlijke plek: een showcase van de natuur vol smeltende gletsjers, uitgestrekte bergweides, grillige pieken, spectaculaire meren en beboste valleien. Met meer dan duizend kilometer aan paden is het een natte droom van hikers en fietsers, die Lake McDonald, Saint Mary Lake of de befaamde Going-to-the-Sun Road tackelen. Hiken in het Wilde Westen gaat er trouwens net wat anders aan toe dan bij ons. Wie zich hier in de weidse wildernis waagt, heeft maar beter bear spray op zak, een soort pepperspray voor beren. In het beste geval heb je die nooit nodig, maar het kan altijd gebeuren dat je een bruine beer of een grizzlybeer tegen het harige lijf loopt op een wandelpad.

Amerikaanse bizon

Nog zo’n niet te missen bezienswaardigheid in Montana is het mondaine dorpje Whitefish, de perfecte uitvalsbasis voor een bezoek aan Glacier National Park. Whitefish ligt aan de voet van het Whitefish Mountain Resort, een uitdagend skigebied dat in de zomer wandelaars van heinde en ver aantrekt. Het dorp is er eentje met levendige saloons, uitstekende restaurants, een waaier aan hotels en shops, een museum, een golfclub en een stadsstrand aan het prachtige meer (Whitefish Lake). Bovendien ligt Whitefish op een boogscheut van het Flathead Lake en het Flathead Indian Reservation, de thuisbasis van de Bitterroot Salish-, Kootenai- en Pend d’Oreilles-stammen. Dat reservaat biedt een uitstekend beeld van hoe Montana er ooit uitzag, lang voordat cowboys hun land kwamen inpikken en hipsters uit het westen naar de grote steden trokken.

Hier ligt, in een waanzinnig landschap tussen statige bergen en meanderende rivieren, de Bison Range, een natuurreservaat van de Native Americans, opgericht voor het behoud van de Amerikaanse bizon. Ooit leefden er miljoenen bizons in deze contreien, nu zijn er nog zo’n 30.000 over, waarvan bijna 500 op de Bison Range. Het is de ideale plek voor een spannende autosafari, zeker wanneer je plots een zwarte beer en galopperende bizons ziet opdoemen door de voorruit. De Bison Range is bovendien een prachtige plek om te wandelen, zeker vlak voor de zomer wanneer de wilde bloemen in bloei staan en de eindeloze heuvels geel en paars kleuren.