Door regeneratief te reizen laat je de bestemming beter achter

De Belgische reisorganisatie Sur La Iri wil alleen reizen aanbieden die de bestemmingen beter maken. Zaakvoerder Thomas De Sterck vertelt hoe ze dat doen en legt uit dat toerisme niet slecht hoeft te zijn voor de natuur. Sterker nog: toerisme kan de natuur versterken.

Thomas De Sterck startte in 2017 met Sur La Iri, een reisorganisatie die op maat gemaakte reizen naar tien landen in Afrika, Oezbekistan en Myanmar aanbiedt. ‘Ik heb veel gereisd, maar Afrika heeft mijn hart gestolen. Het is zo’n mooi continent. De natuur is er overweldigend.’

De Sterck kent alle landen waarheen Sur La Iri reizen aanbiedt goed en bezocht ze meerdere keren. Daarom kan Sur La Iri in ieder land samenwerken met lokale partners. De natuur en duurzaamheid speelden vanaf het begin een belangrijke rol, maar tijdens de coronapandemie besloot Thomas De Sterck een stap verder te gaan en voortaan nog uitsluitend ‘regeneratieve reizen’ aan te bieden.

Wat is dat precies: regeneratief reizen?

Thomas De Sterck: Het makkelijkst om regeneratief reizen uit te leggen is door het te vergelijken met duurzaam reizen. Duurzaam is eigenlijk een manier van handelen waarbij de focus ligt op zoals het nu is. Bijvoorbeeld een bos behouden zoals het er op dit moment ligt. Regeneratief reizen gaat verder dan dat. We kijken hoe het zou moeten zijn of hoe het vroeger was. Een natuurgebied blijft bijvoorbeeld niet enkel beschermd zoals het nu is, maar de natuur wordt teruggebracht naar zoals het in het verleden was door dieren en planten te introduceren en de biodiversiteit te verbeteren.

Hoe passen jullie dat toe in jullie reizen?

De Sterck: De gedachte achter regeneratief reizen is dat klanten niet altijd precies weten wat ze boeken. Ze weten bijvoorbeeld wel in welk hotel ze verblijven, maar ze kennen niet de hele geschiedenis erachter. Wij weten dat normaal gezien wel en wij sturen dan de keuzes in de goede richting. We kiezen accommodaties die zo milieuvriendelijk mogelijk zijn en bijvoorbeeld zonnepanelen in plaats van generatoren gebruiken. We kijken daar in samenspraak met onze lokale partners naar. Wanneer toeristen in zo’n lodge verblijven, kunnen ze zelf zien dat het verblijf duurzaam is.

Wij letten ook op vervuiling van de vlucht. De discussie of het niet beter is om helemaal niet te vliegen komt telkens terug. Wij compenseren daarom van iedere vlucht de CO2-uitstoot, zowel van de internationale als van de eventuele binnenlandse vluchten en waar mogelijk ook van de wagen. Dat doen wij automatisch voor iedereen en is inbegrepen in de reis. Dat is ook de meest faire manier want als je reist, vervuil je en op deze manier betaalt de vervuiler.

Wij werken voor onze CO2-compensatie samen met GreenTripper. De meest klassieke manier om CO2 te compenseren is door bomen te planten. GreenTripper doet meer. Ze planten niet alleen bomen, maar ze kijken ook naar de impact op de lokale bevolking en of ze kunnen zorgen voor werkgelegenheid. Wij kiezen ieder jaar een ander project bij GreenTripper. Dit jaar is dat het maken van kleiovens waarop mensen kunnen koken, maar die veel efficiënter zijn en minder hout gebruiken. Het is dus een totaalpakket door niet alleen nieuwe bomen aan te planten, maar door ook te kijken hoe er minder bomen gebruikt kunnen worden. Vorig jaar hebben we via GreenTripper een project gesteund waarbij stropers werden omgeschoold tot duurzame boeren.

De grootste bijdrage die wij zelf leveren is dat we vijf procent van elke boeking investeren in een lokaal project in Afrika. We ondersteunen zo’n project telkens twee jaar lang. Momenteel is dat de Musekese Conservation Foundation in het westen van Kafue National Park in Zambia waar stropen een groot probleem is. Samen met de lokale bevolking hebben ze een antistropersbrigade opgezet en dat komt ten goede aan de lokale gemeenschappen, de natuur en de biodiversiteit.

Hoe kiezen jullie projecten waar je in wil investeren?

De Sterck: We overleggen met onze lokale partners om te bepalen welke projecten in aanmerking komen. We kijken vervolgens wie de drijvende kracht achter het project is, wat de impact is en of het geld effectief goed gebruikt zal worden. We willen geen projecten die te klein zijn omdat we dan niet weten hoe lang ze blijven bestaan en hoe afhankelijk ze van ons zijn. We kiezen liever voor middelgrote organisaties die al een tijdje actief zijn zodat de langdurigheid gegarandeerd is en ze een goede staat van dienst hebben. De grote organisaties zoals het Wereldnatuurfonds krijgen steun van grote donateurs en daar zouden wij een hele kleine rol in spelen. We willen altijd de gemeenschappen die rond de natuurgebieden leven, de natuur en de dieren beschermen.

Is het puur vanuit de natuur en de dieren bekeken niet beter als er helemaal geen toeristen komen?

De Sterck: Als er helemaal geen toeristen naar natuurgebieden zouden gaan, verliezen ze een deel van hun bestaansrecht. Als er bijvoorbeeld geen enkele toerist meer naar de Serengeti zou gaan, zouden heel veel inkomsten en jobs in de omgeving verdwijnen. De kans bestaat dat hierdoor armoede ontstaat en dat kan mensen aanzetten tot stropen en tot het verbouwen in ongerepte natuurgebieden waarbij wilde dieren verjaagd zullen worden. In die optiek is reizen een goede manier om de natuur in stand te houden. Maar dat moet wel op een goede en duurzame manier gebeuren. Massatoerisme is eender waar ter wereld gewoon slecht.

Er bestaat ook nog een onderscheid tussen nationale parken die gerund worden door de overheid en private concessies. Die laatste is een samenwerking tussen de lokale gemeenschappen en een lodge die duurzaam toerisme aanbieden. Er worden weinig toeristen toegelaten en de lokale inwoners mogen, onder voorwaarden, de grond gebruiken om onder andere hun vee te laten grazen. Een deel van de huuropbrengsten gaat naar de lokale bewoners. Op die manier genereren de inwoners extra inkomsten van hun land. Door toerisme worden grote stukken land gevrijwaard van excessieve landbouw en stroperij. En stropers willen bovendien niet betrapt worden door toeristen met hun gidsen. Een situatie waar iedereen baat bij heeft.