Reisfotograaf David De Vleeschauwer bundelt afgelegen plekken in fotoboek: ‘Het laatste wat je wil is er massatoerisme op gang brengen’

Belgisch fotograaf David De Vleeschauwer trekt al twintig naar afgelegen gebieden, samen met reisjournaliste Debbie Pappyn. Voor Taschen maakt hij een selectie uit zijn beeldmateriaal. Remote Experiences neemt je mee van noord naar zuid, van de Noordpool tot de kusten van Antarctica.

Het boek is een trip langs onbekende bestemmingen, op de meest afgelegen plaatsen. Van het ongerepte Kingdom of Lo in de Himalaya tot schapenherders in Abruzzo, een old-school safari in de Okavango Delta in Botswana tot een miljoenentrip op je privé-ijsbreker naar Antarctica… ‘Remote Experiences’ vertrekt tegelijk van wat ‘remote’ nog betekent vandaag. Het is niet meer zo eenvoudig om er even helemaal tussenuit te zijn, (sociale) media zijn immers overal. Daarnaast worden bestemmingen die afgelegen lijken – van Afrikaanse safariparken tot het noordpoolgebied – toch sterk gecontroleerd. Er is niet zoiets als ‘ongerept’, maar toch is er nog schoonheid, vindt David De Vleeschauwer. 

Wat leren die afgelegen plekken ons? Waarom moest dit boek er per se komen?

David De Vleeschauwer: “Ik deel nu al die plekken maar het laatste wat je wil is daar een massatoerisme op gang brengen. We hebben erover nagedacht of het wel een goed idee is om ze te brengen, maar het zal sowieso gebeuren – de wereld wordt alsmaar kleiner. Onder reisjournalisten speelt de vraag wel vaker: delen we dit restaurant, met het gevaar dat het z’n authenticiteit kwijtspeelt? Het is een tweezijdig zwaard: die plaatsen bekendmaken schept opportuniteiten maar maakt ook veel kapot. Als Anthony Bourdain een reportage maakte over een plek, werd die achteraf platgelopen door toeristen – dat wordt nooit meer hetzelfde. In het voorwoord staat dan ook iets over hoe voorzichtig we met die locaties moeten omgaan, en dat we ze moeten beschermen. Je draagt een verantwoordelijkheid door ernaartoe te gaan. Veel hangt bovendien af van het soort toerisme en hoe het gemanaged wordt. Heel wat van die plaatsen, zoals Upper Mustang, zijn zo fragiel. Ik zou niet willen dat mijn boek iets aan die bestemmingen verandert.” 

Op basis van welke criteria heb je deze twaalf bestemmingen geselecteerd?

 “De rode draad is, zoals de titel het zegt, afgelegen gebieden. Dat was ook het opzet van ons vorige boek, ‘Remote – places to stay’. Wat me vaak stoort aan reisboeken is de eenzijdigheid, genre ‘Safari’ of ‘polaire gebieden’. Wij wilden een exotische cocktail bieden van boeiende, spectaculaire reizen, een boek waarin een extreme mix te vinden is. Van zeer etnisch, zoals Papoea-Nieuw-Guinea, tot een winterse rally zonder gps naar het meest Noordelijke punt van Europa. Tegenover een wandelreis door Zuid-Italië met duizenden schapen staat de duurste trip in het boek: met je eigen superjacht, inclusief duikboot en helikopter, naar Antarctica. Abruzzo boek je al voor 250 euro, de reis naar Antarctica kost meer dan een miljoen, en toch delen ze die remoteness. Veel van die trips zijn totaal onbekend, geen reisagent die er ooit al van gehoord heeft. We wilden iets fris brengen.”

Welke bestemming heeft je het meest aangegrepen?

“Ik werd al zo vaak van mijn sokken geblazen… Het is niet zo dat ik het voorbije jaar twaalf reizen heb gedaan en daar dan een boek van heb gemaakt. Ik ben al mijn hele carrière op zoek naar interessante trips. Dankzij het privilege om voor magazines te mogen werken, heb ik al veel van de wereld kunnen zien. Deze twaalf plaatsen sprongen er zo uit, er een uitkiezen is bijna onmogelijk. Neem die rally van 8000 kilometer naar de Noordkaap zonder autosnelwegen of gps: dat is echt de ‘Burning man on wheels’. En dan is er de Upper Mustang – the lost Kingdom of Lo, een geannexeerd koninkrijk bij Nepal. Het is nog altijd wat een verboden gebied, je hebt een speciale pas nodig om er naartoe te kunnen. De eerste wegen voor auto zijn pas een twaalftal jaar oud. De plek zit op 3 à 4000 meter hoogte, zonder enige connectie of elektriciteit. Dat is fenomenaal. Upper Mustang is zoals Tibet ooit geweest moet zijn: afgesloten van de rest van de wereld, met de meest ongerepte dorpjes… Je waant je echt op een filmset.”

Van welke foto ben jijzelf het meest tevreden?

“Wat het beeldmateriaal betreft ben ik het meest trots op mijn Noord-Korea-reeks. Ik ben er vooral tevreden over omdat het zo een bevreemdend e en unieke ervaring is, ondanks het afschuwelijke regime. Vanaf 2009 ben ik er een vijftal keer geweest. Het blijft surreëel en die beelden weerspiegelen dat onmiddellijk. Neem die foto met militairen in een ondergrondse, waarbij dan net een vrouw omkijkt. Het toont Noord-Korea op een heel andere manier, tegenover het vaak eenzijdige beeldmateriaal dat we vaak voorgeschoteld krijgen.”

Wat is het moeilijkst bij het fotograferen van die afgelegen plaatsen?

“De extreme omstandigheden zijn toch het zwaarst. Een rally bij -35°C fotograferen, dat daagt je fysiek uit. Of de Upper Mustang op 4000 meter hoogte: hoogtetraining neem je dan best serieus. Ik ben ook niet de beste paardrijder. Die foto’s van de paarden in Argentinië zijn echt niet door het paard zelf genomen… Je ziet het misschien niet op de foto’s, maar het is niet makkelijk om te kadreren als het paard de andere kant op wil. De Noordpool is dan weer niet het warmste gebied, de koude heeft je daar snel te pakken.”

Welke plaats zou je het liefst terugzien? Of ontdek je liever nieuwe plekken?

“De combinatie. Ik keer vaak terug omdat ik ook reizen organiseer en mensen meeneem naar die plaatsen. Dat zijn privétrips maar ook groepsreizen. Zo trekken we voor de lancering van het boek in juni op ‘remote experience’ naar Botswana met de legendarische safarigids Ralph Bousfield. Als je terugkeert, ontdek je telkens nog nieuwe dingen, andere streken… Je leert een plek meer in de diepte kennen. Ik ben zeker niet de reiziger die zo snel mogelijk alle plaatsen op de wereld wil kunnen afvinken. Maar ik doe wel elk jaar een paar andere locaties. We blijven steeds op zoek naar nog onontgonnen reisbestemmingen.”