Op stap met een ranger: ‘Ik wil mensen tonen wat we van de natuur kunnen leren’

‘Families dichter bij elkaar brengen én bij de natuur.’ Dat is al ruim 50 jaar de slagzin van Center Parcs. Wij gingen op stap met een ranger in De Vossemeren in Lommel.

‘Hierom heb ik gesmeekt!’, roept een opgetogen Jean Henkens wanneer we kletsnat de Nature Lodge in De Vossemeren binnendruppelen. Sinds de lange, droge recordzomer is het gaan regenen en dat hemelwater is voor de gepassioneerde huisbioloog van Center Parcs letterlijk een godsgeschenk. Om in de man zijn enthousiasme te delen, steken we discreet onze paraplu weg…

Center Parcs wil zijn gasten nog meer bij de natuur betrekken en opende onlangs een eerste Nature Trail. ‘Bedoeling van dit 2,7 km lange natuurbelevingspad is om families de kans te geven om samen met een ranger de onontgonnen plekjes van het park te ontdekken en de wonderen van de natuur aan den lijve te ondervinden, maar vooral ook om kennis over de natuur bij te brengen. Waarom zingen vogels? Hoe wonen dieren? Wat is de functie van kleur in de natuur? En vooral, wat kunnen wij als mens daarvan leren?’, aldus, Jean. ‘Kom, ik stel jullie voor aan Rutger en Otto, onze gidsen op deze expeditie.’

Groot is onze verbazing wanneer Rutger en Otto twee kleine dwergezeltjes blijken te zijn. ‘Nee, ze vergezellen ons niet om je rugzak te dragen’, pikt Jean meteen in. ‘Dit zijn geen last- of lustdieren, het zijn gelijkwaardige gasten die net als ons dol zijn op het verkennen van de natuur. We willen kinderen duidelijk maken dat we dieren met respect moeten behandelen, of het nu om wilde dieren of huisdieren gaat.’

De woorden van Jean zijn nog niet koud, of er ontstaat al een wederzijds respect tussen de kleine ezeltjes en de kleinste stappertjes in ons gezelschap.’

De échte ranger van dienst is Jean zelf, de geestelijke vader van De Vossemeren én de Nature Trail.

We trekken langsheen de oude zangwinningsgroeve waarrond de 700 vakantiehuisjes van Center Parcs zijn gebouwd. ‘In totaal zijn hier 3500 gasten op een gebied van 80 ha en zij vinden niet altijd de weg naar de rijkdom die dit park te bieden heeft.’, zegt Jean. ‘Doodzonde! Ja, Center Parcs is grootschalig, maar zonder dat je het goed en wel beseft, sta je ineens te midden de natuur. Dat is de kracht van ons park’, knipoogt hij.

We merken pas goed hoe ver we zelf verwijderd zijn geraakt van de natuur wanneer Jean ons vraagt hoe bomen de regen, die nog steeds met bakken uit de lucht valt, tot hoog in hun bladeren brengen.

‘Euh, ze slurpen het uit de grond met hun wortels?’

Niet helemaal. Bomen zijn veel complexer dan dat. Er zijn verschillende krachten die het water naar boven brengen, zoals het vacuüm trekken van bladeren. ‘Het verlies van water via het blad doet een negatieve druk ontstaan, of een vacuüm. Als de druk groot genoeg is, zal het water van onder naar boven klimmen. Op die manier kan een boom in anderhalve minuut tijd het water van zeven meter diepte tot hoog in zijn kruin brengen. Het is toch een wonder dat dat kan’, glundert Jean.

Een ander wonder waar Jean zich over verbaast, is hoe dieren hun nesten maken. Wist je dat het mannelijke winterkoninkje tot zeven keer het nestje opnieuw moet bouwen omdat het vrouwtje niet tevreden is? Niet omdat het nestje te groot of te klein is. Alle gebouwde constructies hebben precies hetzelfde formaat, maar het moet functioneel zijn voor het vrouwtje.

‘Daar kunnen we als mens een voorbeeld aan nemen’, lacht Jean. ‘Geef toe, wat is het verschil tussen slapen in een kamer van zeven vierkante meter of een kamer van zeventien vierkante meter? Dat is wat ik met deze trail wil bereiken. Dat mensen hierover nadenken, zich laten inspireren. Zonder opgestoken vingertje. Want natuur, dat zit in ons dna. Wij zijn de natuur.’

De natuur lijdt

Terwijl we het juwelendoosje van de natuur openen, duiken ook doembeelden op. De dramatische droogte van de voorbije maanden is erg zichtbaar in het bos. En ook dat is iets waar we als mens moeten bij stilstaan.

‘De bladeren zijn tot acht weken vroeger van de bomen gevallen dan normaal’, zucht Jean. ‘Er liggen honderdduizenden dennenappels op de grond. Ik heb er honderden open gedaan, maar geen enkele bevat kiembaar zaad. Dat is geen ramp, maar deze situatie mag geen jaren aanhouden. De grondwaterstand is daarnaast 158 cm lager dan normaal en ook boomziektes rukken op. Door de essenziekte zal een derde van de essen binnen de drie jaar sterven. Dat is dramatisch.’

Toch wil Jean ons niet met een slecht gevoel achterlaten. ‘Als we allemaal ons best doen en de natuur een handje helpen, kan ze zichzelf herstellen’, zegt hij, terwijl hij snel een verstopt geultje vrijmaakt om het regenwater makkelijker naar de bomen te laten stromen.

Jean neemt ons tot slot mee naar een planten- en bloementuintje op de trail. ‘Vruchten en bloemen dienen niet enkel ter decoratie voor de mens, ze zijn zoveel meer dan dat. In je eigen tuin kun je bloemen aanplanten die zich verspreiden, zoals de kardinaalsmuts. Vogels zijn er dol en verspreiden zo de zaadjes.’

Door al zijn enthousiasme is Jean even Otto en Rutger uit het oog verloren. Ook zij hebben ondertussen de geneugtes van de frisse blaadjes van de bloementuin ontdekt… Ja, ook dat is de natuur.

Het Nature Trail is gratis en het hele jaar toegankelijk voor de gasten van De Vossemeren. Gezinnen kunnen er ook deelnemen aan gratis workshops kampen bouwen, survival skills, dromenvangers creëren met verzameld materiaal uit het bos en schilderen met chlorofyl uit plantenbladeren.