7 buitengewone bouwwerken van Geoffrey Bawa, de modernist van Sri Lanka

Liefhebbers van design en architectuur bezoeken op Sri Lanka niet alleen koningssteden, pronkpaleizen en zentempels, maar ook de modernistische hotels en villa’s van ’s lands beroemdste architect Geoffrey Bawa.

Vraag op Sri Lanka de weg naar Bawa en de lokale bevolking zal je zeer vriendelijk alle kanten op wijzen. En dat klopt, want de gebouwen die ’s lands toparchitect bouwde, staan verspreid over het hele eiland.

Van het parlementsgebouw in de bestuurlijke hoofdstad Kotte en schoolgebouwen in Colombo tot luxehotels aan de kust en zijn eigen tropische paradijs op een voormalige kaneelplantage: je kunt op Sri Lanka nauwelijks om Bawa heen.

Geoffrey Manning Bawa (1919-2003) was een laatbloeier. Hij studeerde af aan de Londense Architectural Association op 38-jarige leeftijd en ontwierp vervolgens in vier decennia zo’n honderd gebouwen. Bawa was de voorman van het zogeheten ’tropisch modernisme’ en versmolt oosterse en westerse invloeden, moderne en traditionele technieken, religieuze en seculiere elementen, kunstmatige en natuurlijke materialen en binnen en buiten tot een homogeen geheel en een sublieme architectonische fusion.

De Frank Lloyd Wright van het oosten, zo zou je Bawa kunnen noemen, maar op Sri Lanka kreeg hij een nog mooiere eretitel: Deshamanya – of ‘Trots der Natie’. Bawa bouwde ook in het buitenland, van India en de Malediven tot Japan en Panama, maar het leeuwendeel van zijn oeuvre is te vinden op Sri Lanka. Niet alle gebouwen zijn even spectaculair of bezienswaardig, maar de volgende zijn dat zeker wél. De meeste zijn niet alleen vanbuiten maar ook binnenin te bezichtigen, en in sommige kun je smakelijk dineren of stijlvol logeren.

1. ÉÉN MET DE NATUUR

Lunuganga is zijn levenswerk, maar van de vele hotels die Bawa bouwde, wordt het Kandalama beschouwd als zijn meesterwerk. Begin jaren 90 liet hij hier al zijn kunnen op los. Het hotel is ideaal gelegen in het binnenland, vlak bij topattracties als de Leeuwenrots van Sigiriya en de grottempel van Dambulla, en het gebouw is prachtig ingebed in de natuur: het lijkt zo uit de jungleberg te groeien waarop het is gebouwd. Er zijn verschillende zwembaden en restaurants om uit te kiezen, een super-de-luxe Six Senses Spa en een weids uitzicht op het Kandalamameer.

Tweepersoonskamer vanaf 170 euro, heritancehotels.com/kandalama

2. BIJ BAWA THUIS IN COLOMBO

‘Number 11′ is de naam van Bawa’s grandioze woonhuis in Colombo. Achter de voorgevels van vier bescheiden bungalows schuilt een labyrint van kamers, patio’s en terrassen, waar de bomen door het dak groeien. De inrichting is een eclectische mix van antiek en modernistisch meubilair, oude prenten en sculpturen en elementen uit oude Sri Lankaanse huizen. Het huismuseum wordt in de oorspronkelijke staat bewaard door de Geoffrey Bawa Trust. Driemaal daags is er een rondleiding, reserveren is verplicht.

Rondleiding 5 euro, tweepersoonskamer vanaf 235 euro, geoffreybawa.com

3. VAN ARCHITECTENBUREAU TOT TOPRESTAURANT

Reserveren is aanbevolen voor The Gallery Café, want het is een populaire plek voor een prima lunch of diner. Het menu is minstens zo fusion als de architectuur van Bawa en vooral de patisserie wordt geprezen. In de galerie exposeren lokale kunstenaars, in het halfopen restaurant zwiepen de plafondventilators en er is een prettige patio. Bawa ontwierp dit gebouw als dokterswoning, later werd het zijn eigen hoofdkwartier en uiteindelijk werd het onder zijn toeziend oog getransformeerd tot Colombo’s beste restaurant.

Lunch ca. 15 euro, paradiseroad.lk

4. LOGEREN IN BAWA’S LEVENSWERK

Geïnspireerd door Brief Garden, de tropische tuin van broer en landschapsarchitect Bevis, koopt Geoffrey Bawa in 1948 een overwoekerde rubberplantage. In een halve eeuw tijd transformeert hij Lunuganga tot zijn tropisch privéparadijs. Bawa benut zijn buitenverblijf ook als architectonische proeftuin; nieuwe ideeën probeert hij eerst hier uit, om ze later toe te passen in villa’s en hotels. Zo vormen de verschillende huizen samen een portfolio van Bawa’s tropisch-modernistische stijl. De weelderige tuin is op gezette tijden toegankelijk voor bezoekers, er kan worden geluncht of gedineerd en in vijf suites kan worden overnacht.

Rondleiding 8 euro, lunch 12,50 euro, tweepersoonskamer vanaf 190 euro, lunuganga.com

5. LUXEHOTEL ALS EEN FORT

Opnieuw een prominente prachtplek voor een luxehotel: geïnspireerd door het VOC-fort in het nabijgelegen Galle positioneert hij het Lighthouse Hotel op een rotspunt boven een droomstrand. Daar liggen enorme zwerfkeien, die Bawa integreert in het ontwerp, waardoor ook dit gebouw versmelt met de omgeving. Het hotel is een gesamtkunstwerk met teakhouten vloeren, handgemaakt meubilair en kolossale kunstwerken, zoals het trappenhuis van collega-architect Laki Senanayake, met een koperen en bronzen balustrade die een 17de-eeuwse veldslag met de Portugezen verbeeldt.

Tweepersoonskamer vanaf 160 euro, jetwinghotels.com

6. HET LAATSTE HUIS

Ene meneer Jacobson was de opdrachtgever van het laatste project dat tijdens Bawa’s leven werd voltooid. The Last House, zoals het nu heet, staat aan een fraai stukje zuidkust dat in trek is bij luxetoeristen en ook wel de ‘Tangalle Riviera’ wordt genoemd. Dit is het domein van kleinschalige, smaakvolle en luxueuze boetiekhotels, waarvan The Last House misschien wel het summum is. Er zijn zes suites, maar de villa is ook in zijn geheel te huur, inclusief zwembad, butler en chef-kok. Het huis staat aan het stille einde van een van Sri Lanka’s mooiste stranden, Mawella.

Tweepersoonskamer vanaf 200 euro, thelasthouse.com

7. Postuum eerbetoon met vijf sterren

Geoffrey Bawa kreeg al in 1995 de opdracht voor het ontwerp van een luxehotel op het schiereiland Kalutara, maar wegens de oplaaiende burgeroorlog, Bawa’s dood en de tsunami zou dit project voorgoed onvoltooid blijven. Totdat een van zijn pupillen, de inmiddels gevierde hotelarchitect Channa Daswatte, het alsnog voltooide. Twintig jaar nadat de eerste steen was gelegd, werd het resort in 2016 geopend door de prestigieuze keten Anantara, met 141 kamers, suites en villa’s, drie restaurants en een ayurveda-spa. De bibliotheek is geïnspireerd op de werkkamer van Geoffrey Bawa.

Tweepersoonskamer vanaf 160 euro, anantara.com/kalutara