Zes insiders over ontwerper Raf Simons: ‘Hij is een en al bezieling’

Raf Simons houdt het na 27 jaar voor bekeken. Tenminste, zijn eigen label. Het is mooi geweest. En misschien ook wel genoeg geweest. Maar hij blijft aan het stuur bij Prada. We vroegen Walter Van Beirendonck, Jef Jacobs, Els Arnols, Pieter Mulier, Bianca Quets Luzi en Cyril Bourez naar hun mooiste herinneringen.

‘Hij is een en al bezieling’ – Walter Van Beirendonck nam Raf Simons mee naar Parijs.

“Toen Raf nog industriële vormgeving studeerde, was hij al gefascineerd door mode. Zijn afstudeerproject was geïnspireerd door het werk van Dirk Van Saene. Toen hij zijn kandidatuur stuurde voor een stage bij mij, was ik eerst wat sceptisch omdat hij geen modeopleiding had gevolgd. Maar toen ik hem ontmoette, zijn portfolio zag en vooral zijn extreme passie en interesse voor mode voelde, heb ik hem toch een kans gegeven.

De afspraak was dat hij zich tijdens de stage vooral zou bezighouden met stands voor de showrooms en speciale projecten en realisaties. Dat heeft hij met volle overgave gedaan. Hij was een en al bezieling. Toen ik hem meenam naar Parijs om daar te helpen in de showroom en we ook samen naar shows van andere ontwerpers gingen kijken, ging de modewereld letterlijk voor hem open. Parijs en enkele trips naar Italië – waar we fabrikanten gingen bezoeken en waar we ook zijn langsgeweest op de Biënnale van Venetië – hebben zijn zin voor mode, cultuur en kunst nog aangewakkerd. Na die stage heeft Raf nog verschillende seizoenen contact gehouden en meegewerkt aan enkele projecten voor mijn collecties. De rest is history.”

‘Een bijzondere jongen met een bles’ – Fotograaf Jef Jacobs was een van de vaste modellen.

“Ik was twintig. Ik zat op een pleintje in Antwerpen en plots daagde in de verte iemand op die er echt bijzonder uitzag: lange zwarte leren mantel, bleek gezicht, donkere bles. Even later kwam hij zich voorstellen. Hij was net met een eigen collectie begonnen en vroeg of ik zin had om te poseren. Dat was in 1996. Kort daarna werd ik Rafs huismodel. Hij kwam mij thuis ophalen met zijn oude beige Mercedes en dan gingen we twee, soms drie uur kleren passen bij Elke Hoste, die de patronen maakte. Ik heb ook meegelopen in de eerste shows. De eerste keer was in een groezelige, donkere garage, met allemaal jongens die zoals ik van de straat waren geplukt en met de bus uit Antwerpen waren overgebracht. Dat Raf Simons echt groot zou worden, ben ik pas gaan beseffen tijdens de derde show, in La Villette, aan die gigantische spiegelbal, Kinetic Youth. Dat was heel spectaculair. Het begin was kleinschalig, informeel en ongedwongen.

Ik was een onzeker, mager gastje dat geen blijf wist met zijn lijf en toen ontdekte ik dat het in de mode niet allemaal spierbundels met een Colgate-smile hoefden te zijn. Dat gaf mij zeker een goed gevoel. Raf was amper vijf of zes jaar ouder, maar hij was al echt volwassen. Hij had een visie en een doel. Hij wist waar hij naartoe wilde en dat was inspirerend, al was dat doel voor ons op dat moment nog niet helemaal duidelijk, omdat wij veel naiëver waren.”

‘Alles klopte’ – Els Arnols creëerde mee het breiwerk.

“Ik heb voor Raf gewerkt van 2003 tot nu, als freelance breigoedontwerpster. Met een kleine pauze tussen 2011 en 2013, toen ik als senior knitwear designer werkte voor Maison Margiela. Ik was verantwoordelijk voor alle gebreide stukken in de collectie. Dat was tegelijk heel creatief werk, met Raf en zijn team brainstormen, ideeën aanbrengen, en heel technisch: het zoeken naar het juiste garen, breitechnieken, steken en patronen, het bijwonen van fittings en het opvolgen van de productie bij de fabrikanten in Italië.

Mijn mooiste persoonlijke herinnering is de show voor winter 2016, Nightmares and Dreams. Ik was daar bijna niet geraakt, omdat ik ziek was. Maar dat is de collectie waar ik het meest trots op ben. De knits, de materialen, de schoenen, de muziek van Angelo Badalamenti en de setting – een doolhof – smolten samen tot één verhaal. Dat was precies wat het op dat moment moest zijn. Ik voelde toen: het klopt, het is gelukt.”

‘ik heb alles van raf geleerd’ – Pieter Mulier, artistiek directeur van Maison Alaïa, was bijna twintig jaar Rafs rechterhand.

“Ik heb Raf voor het eerst ontmoet in 2000, toen hij in mijn eindejaarsjury zat aan Sint-Lukas in Brussel. Ik heb hem toen gevraagd of ik stage mocht lopen in zijn bedrijf, een week later ben ik begonnen en ik ben bij hem gebleven. Van stagiair tot rechterhand en alle volgende stappen, van Jil Sander naar Dior naar Calvin Klein. Ik heb alles van Raf geleerd. De essentie van mode, hoe je naar kleren kijkt. En vooral: hoe belangrijk het is een silhouet neer te zetten dat uniek is. Mode moet de spiegel zijn van wat er omgaat in de wereld.

Mijn mooiste herinnering is de eerste coutureshow voor Dior. Alles wat mijn hart sneller doen slaan kwam daar samen: schoonheid, couture, teamspirit en geschiedenis – het was dat big moment waar ik toen al zo lang van droomde. Mijn favoriete collectie van Raf is Black Palms, de collectie waarmee ik zijn mode heb leren kennen. Die was revolutionair: eenvoud en seks en een nieuwe manier om naar Antwerpse mode te kijken.

Als je het merk Raf Simons vergelijkt met Raf bij Jil, Dior of Calvin, dan is Raf Simons veel extremer. Het label is volledig gebouwd op de persoon van Raf. De basis is zijn instinct, wat hij zelf voelt. Los van merchandisers of commerciële druk. Raf Simons is pure vrijheid.”

‘Hij heeft me uit mijn comfortzone geduwd’ – Bianca Quets Luzi is zaakvoerder.

“In 2007 werkte ik freelance voor Martin Margiela in Parijs, toen ik ben gevraagd om collectiemanager te worden bij Raf Simons. Ik heb ja gezegd, met veel twijfels, omdat ik geen technische ervaring had. En voor je het weet zijn we vijftien jaar verder.

Rafs universum is altijd heel consistent gebleven. Hij wilde de realiteit weerspiegelen, zijn eigen omgeving op de catwalk tonen. Die is altijd onlosmakelijk verbonden geweest met jeugd- en subcultuur en muziek, ver van de gespierde modellen die in de nineties alomtegenwoordig waren. Raf ontwerpt altijd voor de confident outsider. Hij is nooit voorstander geweest van het dragen van een full look, recht van de catwalk. Hij is geïnteresseerd in hoe mensen zijn kleren zelf combineren, hoe ze gebruikt worden om de individualiteit van de drager uit te drukken.

Kunst voedt heel hard zijn ontwerpproces. Hij licht op wanneer hij naar kunstbeurzen gaat of wanneer hij tentoonstellingen bezoekt. Het meest recente voorbeeld is de samenwerking met de Philippe Vandenberg Foundation voor onze laatste collectie. Maar we hebben gewerkt met de Robert Mapplethorpe Foundation, Sterling Ruby, Brian Calvin, we hebben beelden gebruikt uit de films van David Lynch.

Raf en ik zijn enorm complementair. Ik ontferm me over het zakelijke en commerciële, zodat hij alleen maar bezig hoeft te zijn met het creëren. Maar Raf heeft me ook uit mijn comfortzone geduwd. Hij laat zich door geen enkel obstakel tegenhouden, er moet telkens een creatieve oplossing worden gezocht. Ik probeer hem ook te leren om iets meer mindfulness te beoefenen, of eenvoudigweg te ademen wanneer het stressniveau piekt, maar dat is nog een leerproces.” (lacht)

‘Raf is zijn werk. Hij gaat er helemaal in op’ – Ontwerper Cyril Bourez werkte in de studio.

“Ik ben begonnen in september 2019 als junior designer. We waren met z’n drieën in de studio en we werkten aan de hoofdlijn, maar ook aan de collabs met Fred Perry en Eastpak, alles tegelijk. Het team moest zichtbaar maken wat Raf in zijn hoofd had. Hij kwam voortdurend met ideeën aanzetten. Wij moesten die ideeën concreet maken, zodat hij kon zien of het beeld werkte zoals hij het zich had voorgesteld.

Raf is een hyperactieve designer, in die zin dat hij zo veel mogelijk ter plaatse is. Bij het eerste seizoen waar ik aan heb meegewerkt, Solar Youth, was hij dag in dag uit in de studio. Hij leeft wat hij doet. Wat hij doet, staat niet los van hem. Hij is zijn werk. Hij gaat er helemaal in op. Toen hij het seizoen erna bij Prada begon, was hij ofwel in Antwerpen, ofwel in Milaan. Hij nam nooit een break.

Ook ik heb enorm veel geleerd van Raf. Een visie op het silhouet, het belang van een sterk beeld. Hoe je met een klein team ongelooflijke dingen kunt doen als je goed georganiseerd bent. Wat hij weet over te brengen, is het idee dat absoluut niets onmogelijk is. Dat je bergen kunt verzetten als je hard werkt en volledig opgaat in je werk.”