Swap it: ‘Kleding ruilen in plaats van (ver)kopen is gezelliger en duurzamer’
Als afsluiter van een duurzaam modeproject zetten de laatstejaars van het GO! atheneum Mariakerke een kledingruilbeurs op poten. Wij lieten ons inspireren door het enthousiasme van de jongeren. ‘Swappen zou vaker moeten kunnen.’
Als modewetenschapper onderzoekt dr. Aurélie Van de Peer wat mode met mensen doet. Naast onderzoek doen en doceren aan de ArtEZ Hogeschool in Arnhem, geeft ze gedragswetenschappen in het GO! atheneum van Mariakerke. Op haar uitnodiging trokken we op een zonnige woensdagnamiddag naar de turnzaal van de school. Niet om over de bok te springen, maar om een kledingruilbeurs bij te wonen.
De leerlingen van het zesde middelbaar organiseerden namelijk samen met de modesociologe focusgroepen rond duurzame mode en zetten als kers op de taart een heus swap event op poten. Het ideale moment voor de tieners om de inzichten uit hun project rond duurzame mode in de praktijk om te zetten.
Swappen? Het vervlaamste woord kent z’n oorsprong bij het Engelse ‘swap’, ofwel: ruilen. Het wordt ook wel eens ‘swishing’ genoemd, wat ‘zwiepen’ betekent, maar ook verwijst naar iets chic of stijlvol.
‘Het is de eerste keer dat we kleding swappen tijdens een ruilbeurs, maar het smaakt naar meer’, vertellen de 17-jarige Emelie, Azra, Stella en Lisa. Allemaal shoppen ze soms tweedehands, maar ook ruilen is een handige manier om ‘nieuwe’ kleding te vinden, stellen de tieners. Mochten er vaker swap events plaatsvinden in hun buurt, zouden ze zeker van de partij zijn. ‘Ik vind het leuker dan verkopen via Vinted. Swappen is echt een sociale activiteit, wat het gezelliger maakt,’ vindt Emelie. Haar woorden zijn nog maar net koud of er komt een medeleerling tevreden z’n buit tonen. De duimen gaan omhoog. ‘Ik had hem dat stuk aangeraden. Ik dacht wel dat het hem goed ging staan,’ klinkt het trots.
Sociale media
Trendy hoeft de kleding trouwens niet te zijn voor de tieners. ‘Ik vind het net leuk als iedereen een eigen stijl heeft. Jezelf zijn maakt je mooi’, klinkt het bij Azra. ‘Ik haal vaak kleding uit de kast van m’n vader,’ vult Emelie aan. ‘Dat is geen nieuwe, trendy kledij, maar ik voel me er goed in.’
Om hun eigen stijl te ontwikkelen, moeten de tieners weerstaan aan een overdaad van beelden op sociale media. Ook modemerken maken hier gretig gebruik van. ‘Ik zie soms Shein hauls op TikTok, waarbij mensen alle stuks tonen die ze bij de keten geshopt hebben. Ik ben hier gelukkig niet zo vatbaar voor, maar herhaling werkt. Hoe meer dit soort beelden op je netvlies branden, hoe moeilijker het is om je ertegen te verzetten,’ klinkt het bij Azra.
‘De foto’s zijn heel erg bewerkt’, vult Emelie aan. ‘Dat vind ik een van de vervelendste dingen aan sociale media, want het haalt je zelfbeeld naar beneden. De kleding ziet er heel anders uit op de lichamen van influencers. We moeten onszelf inpeperen dat het maar een momentopname is en dat veel mensen hun gezicht en lichaam aanpassen met filters en bewerkingsapps.’
‘Ooit kocht ik een hele mooie broek omdat ik die had gezien bij een influencer met een “perfect” lichaam, volgens de heersende schoonheidsnormen. Spijtig dat ik me daaraan liet vangen, want bij mij zag de broek er volledig anders uit. Intussen weet ik wel beter. Iedereen is op z’n eigen manier perfect’, aldus Azra.
Babbel met elkaar
Echte gesprekken, zoals het project op school, vinden de tieners inspirerend. ‘We praten nu veel meer over duurzaamheid met elkaar,’ klinkt het bij Lisa. ‘De meesten onder ons wisten wel dat de arbeidsomstandigheden van heel wat goedkope modemerken niet goed zijn, maar dat de productie ook zo’n enorme hoeveelheden water verspilt en co2 uitstoot vonden we choquerend.’ Ook met hun ouders gaan ze erover in gesprek. ‘Als er iets op het nieuws is rond dit thema praat ik erover met m’n klasgenoten en m’n ouders. We gaan ook naar tweedehandsbeurzen samen, omdat dit duurzamer is dan nieuw kopen,’ vertelt Stella.
In de reguliere winkels zouden de tieners graag meer info krijgen over waar hun kleding vandaan komt. ‘Een kledinglabel met informatie over wie je kleding heeft gemaakt, onder welke omstandigheden en met welke materialen zou veel mensen helpen om de juiste keuzes te maken,’ vindt Lisa. ‘Maar dan zouden heel wat merken waarschijnlijk niks meer verkopen, want niemand wil kleding waar zwart op wit instaat hoe vervuilend en onethisch het is,’ grinnikt ze.
Mocht budget geen issue zijn, zou Stella bij duurzame, Belgische merken kopen. ‘Maar dan moeten ze wel bewijzen dat ze echt eerlijk werken. Ik zou ook nog steeds tweedehands shoppen en swappen, want dat is gewoon leuk en dan moet er minder nieuw geproduceerd worden.’
Waarom swappen een goed alternatief is voor tweedehands shoppen
Tweedehands shoppen is een fantastisch alternatief voor nieuwe kleding kopen, maar er zijn enkele valkuilen waar we rekening mee moeten houden.
Heel wat tweedehandsshoppers kopen aan een hoog tempo tweedehandskleding. Enerzijds om mee te zijn met de nieuwste trends, anderzijds omdat ze ervan uitgaan dat dit een duurzame optie is. De mallemolen van snel opeenvolgende trends en overconsumptie van kleding blijft hierdoor draaien. Wie z’n gading niet vindt in het tweedehandscircuit, grijpt al snel naar de even goedkope fast fashion. Bovendien pikken fast fashionketens ook een graantje mee van de populariteit van het circulaire systeem door kleding in te zamelen in hun winkel in ruil voor een kortingsbon. Het gevolg? Het wordt consumenten gemakkelijk gemaakt oude kleding af te danken en nieuwe kleding met korting aan te kopen. Sommige mainstream bedrijven bieden zelfs tweedehandskleding aan om zich groener voor te doen dan ze zijn.
Swappen kan het systeem hacken door bewuster, trager en socialer om te gaan met kleding. Zie het als een soort reset. Ruilen in plaats van (ver)kopen omzeilt het op winst beluste overconsumptiemodel en zorgt voor een gezellige activiteit: zo sla je twee vliegen in één klap.
LEES OOK: Is tweedehands mode te mooi om waar te zijn? De valkuilen en de oplossingen
Waar kan je swappen?
Zin om te ruilen of swappen? Deze initiatieven helpen je op weg. Zelf een ruilbeurs organiseren kan natuurlijk ook. Niets houdt je tegen.
Swishing
Hou de website van swishing.be in de gaten. Hier worden regelmatig swap events op aangekondigd.
The Swapshop
Bij onze noorderburen heb je twee heuse swapshops. In Rotterdam en Amsterdam kan je kleding ruilen, maar ook online kan je struinen tussen het aanbod. ‘Swapping is the new shopping,’ is de leuze van The Swapshop.
JBC
De Belgische kledingketen JBC organiseert soms swap events met kinderkleding van JBC, CKS en fred+ginger, hou hun website dus in de gaten.
Freitag
Het duurzame tassenlabel Freitag faciliteert ruilhandel tussen hun klanten. Ben je de kleurtjes of het model van jouw tas beu, maar vind je het merk wel leuk? Dan is dit de ideale oplossing.
Vinted
Ook op de tweedehandsapp Vinted kan je kiezen om te ruilen in plaats van te kopen. Let op het ruiltekentje en sla aan het swappen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier