Spektakel, vuile moppen en k-popsterren op de frontrow: dit waren de mannenmodeweken

De mannenmode neemt komende winter een ruk naar rechts: opnieuw wat conservatiever, rustiger, gedomineerd door zwart en beige. Maar tegelijk was het circus van de modeweken chaotischer en luidruchtiger dan ooit tevoren.

Er is, nu de pandemie onder controle is en China de deuren opnieuw wijd open gooide, een golf van veranderingen op komst in de mode.

Bij het schrijven van dit stuk had Gucci nog geen opvolger voor artistiek directeur Alessandro Michele aangeduid en bleef bij Louis Vuitton de positie van wijlen Virgil Abloh oningevuld.

Dat twee van ’s werelds grootste luxehuizen creatief stuurloos zijn, zal voor de aandeelhouders wel beangstigend zijn. Maar de gewone toeschouwer krijgt de komende maanden allicht plenty cliffhangers en onverwachte wendingen voorgeschoteld. Gucci opende, voor het eerst sinds jaren, de modeweek van Milaan, zònder Michele.

Hem was gevraagd het roer om te gooien, door meer traditionele producten te ontwerpen, en wat minder zotjes te doen. Om verder te groeien, moest Gucci tegelijk exclusiever en commerciëler worden. Die strategie wordt nu uitgevoerd zonder veel visie of karakter. Gestript van de oeverloze filosofische traktaten van Michele, zijn passie voor Donald Duck, glitter, en de seventies-outfits van Elton John, is Gucci een luxemerk als alle andere. Begerenswaardige, kleren, absoluut, maar ze hadden net zo goed uit de fabrieken van Celine of Dries Van Noten kunnen zijn gerold.

SIMPEL REDUCTIONISME

Ook bij Prada wordt heel duidelijk een uitgetekende strategie gevolgd. Er was een tijd dat elke collectie van het label totaal verschillend was van de voorafgaande. Nu lijkt elke nieuwe drop een variatie op wat voorafging. Miuccia Prada en Raf Simons hadden het in hun perscommuniqué over “een verdere verkenning van de fundamenten van mode” en over “reductionisme en simplisme.” Resultaat: een stoet jongens in minimalistische, smalle pakken met contrasterende losse kragen, gedragen over naakte torso’s, en begeleid door hitsige techno in een fantastisch, leeg gestript decor waarin alle aandacht ging naar een zachtjes rijzend plafond en enkele kroonluchters.

‘Back to basics’ was ook de leuze van de klassiekere Italiaanse labels, van Brioni over Canali tot Tod’s, waar de klok leek teruggedraaid tot circa 2007, het is te zeggen: nét voor ongeveer elk traditioneel huis een verjongingsoperatie trachtte door te voeren, bijvoorbeeld door, zoals Brioni, Metallica te doen opdraven voor een reclamecampagne. ‘Basics’ betekent bij deze merken conservatieve pakken en beige winterjassen. In die categorie heeft eigenlijk alleen Zegna, met artistiek directeur Alessandro Sartori, een progressieve visie op luxemode.

Teruggrijpen naar de essentie hoeft nochtans niet noodzakelijk deprimerend te zijn. Dolce e Gabbana loensten net als vorig seizoen naar hun gitzwarte, Siciliaanse, eerder ernstige beginjaren, die tegelijk ernstig sexy waren, met enkele reprises uit hun collectie voor winter 1999, met overdreven silhouetten en corsetachtige wikkels. “Zwart,” lieten de ontwerpers weten, “vertegenwoordigt reserve, elegantie, ernst en verleiding.” Hun show was een onverwacht hoogtepunt in Milaan.

En dan was er nog Dsquared2, waar de tijd twintig jaar leek stilgestaan. Van ‘reductionisme’ was bij Dean en Dan Caten, de Canadese stichters van het merk, geen spoor. De tweeling gooide, als vanouds, allerlei sexy clichés uit de mannenmode op, over en door elkaar (“It’s a boy!” was de tekst op één strak t-shirt), met als enige erkenning dat het 2023 is een flard lingerie hier en daar. Okay, Y2K!

NIET ZO SUPER

In Parijs primeerde vaak het spektakel, en ging dat soms ten koste van de kleren.

Bij Louis Vuitton wist je niet waar eerst te kijken. Naar de slingerende catwalk, misschien: een rij aan elkaar gehaakte rommelige jongenskamers waar de modellen door zigzagden, terwijl ze af en toe een teddybeer opraapten en daarna weer weggooiden. Of naar de muur van de zaal die voor de gelegenheid was gebouwd op een binnenplaats van het Louvre, waarop een afgelikt filmpje van cultregisseur Michel Gondry werd geprojecteerd. Of naar de knalgele oldtimer aan het andere eind van de zaal. De auto diende als podium voor het Spaanse hitfenomeen Rosalìa, en je kon niet niét naar Rosalìa kijken, maar dan miste je dus de kleren.

Een gedeelte van de collectie was ontworpen door de jonge Amerikaanse ontwerper Colm Dilane, die recent veel aandacht kreeg met zijn label KidSuper. Krijgt hij straks permanent de topjob bij Vuitton? Dat zou kunnen, maar het is tegelijk onwaarschijnlijk. Virgil Abloh, de vorige mannenontwerper, brak door met een gelijkaardige mythe van de outsider en dromer die tot ieders (en ook zijn eigen) verbazing in de hoogste regionen van de luxe-industrie terechtkwam. Maar Abloh had al een succesvol eigen label, Off-White, en als Zwarte man in de overwegend witte luxesector was zijn parcours ook significanter. Dilane heeft op dit punt in zijn carrière eigenlijk alleen een aangeboren talent voor zelfpromotie heeft bewezen. Misschien volstaat dat. Zie: de Kardashians.

VUILE MOPPEN EN FELLE FLITSEN

Voor de show van KidSuper, twee dagen later, had Dilane een handvol Amerikaanse stand-up comedians uitgenodigd (Jeff Ross, Stavros Halkias en Andrew Schultz), en verder iedereen die wou komen, met als gevolg chaotische toestanden voor de inkom van het theater. De avond werd aan elkaar gepraat door Tyra Banks. Er werden vuile moppen getapt. Banks en de komieken droegen de drukke outfits van KidSuper, maar ook hier leken de kleren bijzaak, ging het om imago, influence en entertainment, eerder dan pure mode.

Marine Serre, nochtans een getalenteerde ontwerper van wie je zou denken dat ze trots is op haar verdienstelijke werk, hield haar show in het halfduister, afgewisseld door misselijkmakende flitseffecten. Ik heb er mijn ogen bijna de hele tijd dichtgeknepen gehouden, en amper iets gezien (zangeres Yseult liep mee, fijn, en legendarisch Belgisch model Kristina De Coninck, ook cool).

Dan liever Ami, waar Charlotte Rampling perfect verlicht over de scène van de Opéra Bastille schreed. Of Dries Van Noten, die zijn publiek liet rechtstaan voor een show met een avantgarde-vibe en een live performance van Lander & Adriaan. Of de piepkleine catwalkdebuten van AIREI uit Los Angeles, Jeanne Friot uit Parijs, of Liberal Youth Ministry uit Guadalajara, of Namesake uit Taipei. Of Rick Owens, die opnieuw bewees dat een ‘grote’ show ook intiem kan zijn.

HET CIRCUS IS TERUG

Het was de eerste modeweek op volle toeren sinds jaren. Van alle goede voornemens die tijdens de pandemie waren gemaakt, bleef niets over. De mode, die was vaak ingehouden, minimaler dan voorheen. Maar het hele circus errond was overweldigender dan ooit: het kabaal van de megashows, de influencers in hun quasi-identieke outfits, de celebrities omringd door boydguards, de krijsende fans achter de dranghekkens, de afterparties gevolgd door persontbijten. Je kreeg er soms hoofdpijn van. Ook omdat er zelden tijd was om iets deftigs te eten.

En toch was het beter, zo probeerde je jezelf te overtuigen op een zondagochtend, vijf graden onder het vriespunt, vingers half bevroren, op een bankje in een tuin voor de waanzinnige show van Doublet, dan in je eentje op je laptop naar digitale shows te staren.