Tien dingen die je moet weten over Milan Fashion Week

Jennifer Lopez verraste iedereen in haar iconische groene Versace-jurk en Missoni vroeg aandacht voor het milieu. Ontdek hier alles wat wij zullen onthouden van de modeweek in Milaan.

Versace haalde that dress uit de kast (en het internet ging uit z’n dak)

EVERYTHING OLD IS NEW AGAIN staat te lezen op een bord aan het terrein van East Market, de trendy tweedehandsmarkt die één keer per maand plaatsvindt in een voormalige industriewijk aan de rand van Milaan, niet ver van de luchthaven van Linate. Dat alles terugkomt, was allicht het overkoepelende thema van de modeweek van Milaan.

Bij Versace werd een twintig jaar oude jurk uit de archieven gehaald, en lichtjes aangepast voor 2020. De groene jurk met jungleprint werd op 1 oktober 1999 geïntroduceerd door model Amber Valletta, die ook vrijdag meeliep bij Versace. Maar Jennifer Lopez brak er destijds het internet mee, na een blijkbaar spectaculaire verschijning tijdens de Grammy Awards, op 23 februari 2000. Blijkbaar heeft de ontwikkeling van Google Image, dat niet veel later werd gelanceerd, veel te maken met that dress: de halve planeet wou nog eens nagenieten van J.Lo in die weinig verhullende negligé met palmboomprint, maar een op beeld gebaseerde zoekfunctie moest nog worden uitgevonden. Of dat echt waar is? Geen idee, maar het was wel het verhaal dat Versace en Google ons vrijdagavond wilden doen geloven.

De volledige show stond in het teken van de jurk. Het decor werd bijvoorbeeld gedomineerd door een reusachtige zilverkleurige palmboom en de uitnodiging was in feite een teaser voor de tie-in met. Toen de show bijna voorbij was, werden de muren van de ronde zaal getransformeerd tot een Google Image webpagina, met tientallen foto’s en filmpjes van de jurk. Waarna J.Lo, gekleed in de jurk, 50 intussen maar nog verdomd sexy, een heuse triomftocht maakte over de catwalk. Iedereen veerde recht, lichtjes hysterisch, telefoon in de hand (wijzelf inbegrepen) En zo brak Versace opnieuw het Internet, met Lopez in that dress.

Peter Pilotto en Hugo Boss verhuisden naar Milaan

In Milaan was er altijd weinig plek voor nieuwe stemmen. De Italiaanse modeweek bleef altijd overwegend lokaal. En verloor daardoor aan relevantie: je kunt niet blijven floreren op het succes van een handvol oude namen (letterlijk: Giorgio Armani is een eind in de tachtig, Miucci Prada ook al 71; er komt vroeg of laat een eind aan hun heerschappij). Maar kijk, Milaan wordt internationaler. Dit seizoen haalde de modeweek Peter Pilotto uit Londen weg en Hugo Boss uit New York.

Voor Peter Pilotto en Christopher De Vos, die elkaar leerden kennen aan de Modeacademie van Antwerpen, was Milaan ‘een logische, volgende stap’. ‘Na 12 jaar Londen was het tijd voor iets anders’, zegt Pilotto, die half-Italiaans is. ‘Al onze stoffen worden in Italië gemaakt, een deel van onze productie gebeurt hier en we werken sinds kort samen met een Italiaanse lederwarenfabrikant.’ Het duo toonde voor het eerst ook mannensilhouetten op de catwalk.

Missoni vroeg aandacht om het milieu

Bij Missoni lag op elk zitje rond het oude, prachtig vernieuwde zwembad van de via Botta een Little Sun lampje van kunstenaar Olafur Eliasson (zo eentje dat werkt op zonne-energie), met daarbij een boodschap van artistiek directeur Angela Missoni: ‘Join us in holding hands with the sun, we are at a crucial point for our planet and we need to take action.’

Wat volgde was een nostalgische, overladen, erg traditionele modeshow. Voor zover we konden zien, werd er geen enkele concrete actie ondernomen. Iedereen weet intussen wel dat we ons op een cruciaal punt voor de planeet bevinden. We verwachten oplossingen van de mode. Toegeven dat er een probleem is, om daarna te doen alsof er toch niets aan de hand is, is gewoon bizar.

Op elk zitje lag een kussen met een stofje van Missoni. Dat mochten we, samen met ons plastic lampje, mee naar huis nemen. Is dat verspilling? Of is het een experiment in duurzaamheid, waarbij het decor door de toeschouwers zelf werd gerecycleerd?

Fendi ging verder zonder Karl

Een half jaar geleden, enkele dagen voor de show van Fendi, stierf Karl Lagerfeld, al meer dan vijftig jaar de ontwerper van het Italiaanse modehuis. Venturini Fendi stond er dit seizoen voor het eerst alleen voor. ‘Karl was de kapitein’, zei ze aan Vogue over hun jarenlange samenwerking. ‘Ik neem nu alleen de beslissingen, terwijl het vroeger een dialoog was.’ Inspiratie voor haar eerste solovlucht haalde Fendi bij de zon, en het gevoel van gelukzaligheid dat ze geeft. Zelf laadt ze haar batterijen op in het buitenverblijf van de familie op Ponza, het eiland tussen Rome en Napels ‘waar je de mooiste zonsop- en ondergang ter wereld ziet.’

Marni trok een jungle op van bordkarton

Francesco Risso kijkt vooruit. Hij heeft de voorbije drie jaar Marni volledig heruitgevonden. De damesshow, vrijdagmiddag, was het tweede deel van een trilogie. Het eerste deel, Chaos, vond plaats tijdens de mannenweek in juni. Toen zaten we op de zeebodem, onder een plafond van uit het water heropgeviste plastic flessen. Voor het damesluik, Order, bouwde Risso een jungle van gerecycleerd bordkarton en dito plastic. De ontwerper is niet nostalgisch, wat in Milaan ongewoon is. Goed, de modellen deden ons denken aan Carmen Miranda, de Braziliaanse zangeres en filmster die wereldwijde faam genoot van de jaren dertig tot de jaren vijftig. Maar de kleren hadden niets oubolligs. Marni wringt en schuurt en verwart, net als de tijd waarin we leven.

De bermuda is back

Het zal nooit onze favoriete trend worden (dat is een understatement), maar dat maakt het niet minder waar: de bermuda is terug. Wie er zich toch een wil aanschaffen, kan onder andere bij Max Mara terecht. Ontwerper Ian Griffiths liet zich voor de lente/zomer inspireren door de Britse successerie Killing Eve en de aankomende James Bond-film, met voor het eerst een vrouw in de hoofdrol. De collectie bestaat uit kleren die, zo zegt de ontwerper, geschikt zijn voor alles ‘van een achtervolging tot een balscène’.

Gucci had seks in gedachten

Het bord met EVERYTHING OLD IS NEW AGAIN staat opgesteld in Via Mecenate, de drukke toegangsweg waar Gucci zijn hoofdkwartier heeft, de Gucci Hub. Kering, de luxegroep waar Gucci een onderdeel van is, staat relatief ver op het vlak van duurzaamheid en de show van gisteren was, zo stond op een bordje, een Certified Sustainable Event. Wat dat dan precies betekende, werd niet gepreciseerd: allicht was de show carbonneutraal. Dat is een goede zaak, maar voor een giga-winstgevend textielbedrijf in feite gewoon evident (de uitnodigingen waren minuscuul en van gerecycleerd papier: een heel verschil met het plaasteren masker in een houten wijnkist van vorig seizoen).En de catwalk, vier roltapijten, zoals in de luchthaven, maar dan naast elkaar, was groen. Enfin, niet àlles hoeft over het milieu te gaan.

Er stond verandering op het menu bij Gucci: de ronduit spectaculaire cijfers van het merk zijn dat sinds kort ietsje minder en artistiek directeur Alessandro Michele neemt, allicht ook daarom, een andere richting. Los van het economische aspect was het ook gewoon tijd voor iets frissers.

GUCCI ORGASMIQUE, stond hier en daar op een kledingstuk te lezen. Er hing met andere woorden seks in de lucht. Dat was geleden van de late jaren negentig, toen Tom Ford Gucci uit een diepe coma haalde. Alessandro Michele schrijft elk seizoen een voor leken ondoordringbaar filosofisch traktaat. Daardoor wordt het oog soms afgewend van wat in feite evident is. Zoals dit keer: de inspiratie voor de collectie was klaar en duidelijk een hoofdstuk (en een strategie) uit het leven en werk van Madonna, toegepast op de mode. Met name het jaar 1992: toen Madonna zichzelf heruitvond met het album Erotica en het boek Sex. Zweepjes, flarden lingerie, een zekere air van de nineties. En voor de slechte verstaander zelfs flarden uit Justify My Love, de Madonna-hit die destijds door MTV van televisie werd geweerd. En dus grotendeels onzichtbaar bleef: er was nog geen Google.

Met die onverwachte focus op seks, en een meer gestroomlijnde stijl (er waren nauwelijks logo’s, laat staan Donald Ducks of referenties naar Elton John), zocht en vond Michele op zijn manier ook aansluiting met het erfgoed van Tom Ford. En zo werd EVERYTHING OLD NEW AGAIN.

… en kreeg de wind van voren

Er was achteraf veel te doen over een prelude waarin modellen in dwangbuis over een transportband werden gestuurd. Michele wilde naar eigen zeggen een contrast creëren tussen deze ‘uniformen’ en de daarop volgende collectie, die in het teken stond van individualiteit en zelfexpressie. Maar dat was niet naar de zin van model Ayesha Tan Jones, die de boodschap ‘mental health is not fashion’ op haar handen schreef. Het model deelde achteraf op haar Instagram-account dat zowel zij als geliefden te kampen hebben (gehad) met depressie, angststoornissen, bipolaire stoornissen en schizofrenie, en het ‘kwetsend en ongevoelig vond van een groot modehuis als Gucci om dat uit te buiten’.

Het nieuwe hoofdstuk van de Belgische mode is Chinees

Er is één land waar alles nieuw is: in China moet de mode nog grotendeels worden uitgevonden. De eerste generatie veelbelovende ontwerpers staat klaar, en ze kiezen New York, Londen en Parijs als lanceerplatform. Zo sponsorden de organisatoren van de Milanese modeweek de eerste volwaardige show van Shuting Qiu. De Chinese ontwerpster is in juni afgestudeerd van de Academie van Antwerpen, en nu al uit de startblokken. Haar ratjetoe van kleuren, materialen en prints loenste lichtjes naar Dries Van Noten, maar stond er. In China gaat alles snel: het zal allicht niet lang meer duren voor de Chinese mode die van Milaan en Parijs evenaart.

Minder is meer, en dat is nieuw in Milaan

‘Er is te veel van alles’, zei Miuccia Prada op de eerste dag van de modeweek. En gelijk heeft ze. Mode is (nog) niet duurzaam, al zijn koolstofneutrale shows zoals die van Gucci een stap in de goede richting. Het probleem is dat er elk seizoen te veel wordt geproduceerd. De ‘minder is meer’-aanpak zou niet alleen goed zijn voor het milieu, maar ook voor de creativiteit.

Wie heeft zo veel spullen nodig? En waarom heeft de designermode het ritme van de fast fashion geadopteerd? ‘We zouden allemaal moeten stoppen’, was Prada’s antwoord. ‘Maar dat kan natuurlijk niet’, voegde ze eraan toe. Dan maar minder en eenvoudiger. Een tendens die voelbaar was bij heel wat modehuizen in Milaan. Leader of the pack was, zoals wel vaker het geval is, Miuccia Prada zelf, die koos voor een meer eenvoudige aanpak dan we de laatste jaren van haar gewoon zijn. Er waren verwijzingen naar het Prada van de jaren negentig, met lange silhouetten en pure tailoring. Toch voelde de collectie nooit nostalgisch aan. Eenvoudig wil ook niet zeggen ‘zonder versiering’. Die was er wel, maar met zachte hand aangebracht.