‘Radicaal anders’: Antwerpenaar innoveert met duurzaamste jeans op de markt

Tom Duhoux doopte zijn jeans HNST. Een logische naam voor een jeans waar zowel de makers als de dragers honderd procent eerlijk over kunnen zijn. ‘You can handle the truth’ is de slagzin van het merk, dat echt radicaal anders te werk wil gaan. Met zesenvijftig procent gerecycleerde grondstoffen is HNST het meest duurzame jeansmerk beschikbaar.

Denim is een van de meest vervuilende items in ieders kledingkast. De kledingindustrie scoort sowieso al slecht op gebied van duurzaamheid, maar de productie van jeans sluist er zoveel water, energie en chemische stoffen door dat er aan de alarmbel getrokken moet worden.

Droom waarmaken

Of gewoon het heft in eigen handen nemen, zoals de Antwerpse ondernemer Tom Duhoux. ‘Ik werkte al tien jaar rond circulaire economie, vooral als adviseur. Zo stootte ik op het potentieel dat er nog lag in de duurzame modesector. Ik merkte dat er weinig veranderde en werd geprikkeld om zelf aan de slag gegaan. Ik ben toen beginnen nadenken over het perfecte circulaire plan voor jeans – het item dat de meeste impact zou kunnen hebben – en partners gaan zoeken om mijn droom waar te maken’, licht hij toe.

Samen met zijn team, waaronder ontwerpster Ellen Robinson, brengt Duhoux acht jeansmodellen op de markt. Voor vrouwen lanceren ze een salopette en drie jeansbroeken in verschillende fits en mannen kunnen kiezen uit een jeansvest en drie broeken.

De ontwerpen zijn hip en toch tijdloos en werden zo ontworpen dat ze gemakkelijk terug gerecycleerd kunnen worden. De knoop kan je eraf vijzen, er komt geen leer aan te pas en er werd gekozen voor geborduurde in plaats van metalen rivetten.

Kortom, het team dacht van naaldje tot draadje en van het ontwerpproces tot het dragen van de jeans na over de ecologische impact van hun product. ‘Voor mij betekent duurzaam handelen een positieve impact creëren op de maatschappij. Zo kunnen we met z’n allen structureel duurzamer gaan leven,’ stelt Duhoux.

Circulaire economie

‘We hebben een jeans ontwikkeld die antwoorden biedt op de vele uitdagingen van de sector. De oplossing ligt bij de circulaire economie. We wilden gebruik maken van grondstoffen die al in omloop zijn. In de natuur bestaat het concept ‘afval’ niet. Alles in de natuur is een voedingsstof voor iets anders. De mens is het enige levende wezen dat het concept afval heeft bedacht en vormgegeven door grondstoffen te nemen en ze samen te voegen op zo’n manier waardoor we ze nooit meer kunnen scheiden.’

‘Je moet naar elk onderdeel van de broek en de productieketen apart kijken. Wij wilden bijvoorbeeld uitsluitend werken met natuurlijke materialen, dus absoluut geen plastic. Zo kunnen de onderdelen opnieuw gerecycleerd of gecomposteerd worden en volgen we de regels van cradle to cradle.’

‘We hadden de volledige regie van de keten in handen en dat is niet gangbaar in de mode. Van het inzamelen van de jeans tot het eindproduct: we willen een radicale transparantie garanderen bieden en dus ook zelf alles kunnen traceren.

Dat houdt in dat wij telkens eigenaar blijven van het product in alle verschillende stappen en dus ook alle risico’s op ons nemen. In de mode is het een groot probleem dat de merken niet weten waar hun grondstoffen vandaan komen, wie hun leveranciers zijn en aan wie hun leveranciers diensten uitbesteden.’

Van afdankertje tot splinternieuw blue denim

Voor ieder onderdeel van ieder product werd een circulaire, voornamelijk Europese oplossing gevonden. ‘We wilden gebruik maken van de kledingstukken die nu onbenut in de kleerkasten hangen. De twee laatste weken van september 2017 hebben we een inzamelcampagne gehouden om jeans op te halen. De Kringwinkel heeft vervolgens de oogst gesorteerd en de nog draagbare jeans – wat ongeveer de helft was van de buit – verkocht. De jeans die niet meer bruikbaar waren hebben wij vervolgens in Duitsland laten recycleren’, vertelt Duhoux.

Met dat gerecycleerde materiaal, een soort pluis, stapten ze naar European Spinning Group in Vlaanderen, waar er opnieuw draad werd gesponnen van de vezel. Interessant om weten is dan nog geen één procent van het textiel dat de recyclagebedrijven binnenkrijgt uiteindelijk wordt gebruikt om opnieuw kleding van te maken. De garens werden uiteindelijk in Italië tot denimdoek geweven.

Het team is erin geslaagd om zessenvijftig procent gerecycleerd materiaal te verwerken in de eindproducten, wat het hoogst mogelijke percentage is momenteel. De rest van de broek bestaat voor eenentwintig procent uit Tencel en drieëntwintig procent katoen uit Griekenland. Door met deze samenstelling te werken, garanderen ze een stevige jeans die lang meegaat. Dit is niet het eindpunt voor het team, want de zoektocht naar een volledig gerecycleerde denimstof gaat verder.

Milieu-impact

In de conventionele textielindustrie is het kleuren van jeans heel erg vervuilend. Dat moest natuurlijk anders voor een radicaal duurzame jeans. Het indigopoeder dat wordt gebruikt voor het garen van denim aan z’n typische blauwe kleur te helpen moet worden opgelost in water. Daar knelt het schoentje. Dat poeder is eigenlijk helemaal niet oplosbaar in water, behalve wanneer het gemengd wordt met toxische chemicaliën en zware metalen. Niet gezond voor de textielarbeiders en vervuilend voor het milieu.

HNST koos dus voor een andere, milieuvriendelijke oplossing: Smart-IndigoTM. Voor deze techniek worden elektrocellen ingezet om het indigopoeder op de jeansvezels te fixeren. Zo zet je de chemische stoffen buiten spel, want die zijn gewoonweg niet meer nodig.

Omdat de kern van het garen altijd wit blijft, moeten denimproducenten een manier verzinnen om de slijtage te vertragen. Iedereen wil immers zo lang mogelijk de kleur van de jeans bewaren. Gewoonlijk dompelen producenten de jeans in een giftig badje. Italdenim, de leverancier waar HNST mee samenwerkt, gebruikt echter een natuurlijk product, genaamd chitosan. De origine van dit product zijn schalen van schaaldieren, een restproduct dus. Opgelost in water kan chitosan een filter vormen, die zorgt voor een betere fixatie van de indigokleur.

Zo rekent HNST dus af met de vervuilende valkuilen van de denimproductie. Het team wil bovendien niet alleen de vervuiling van de conventionele jeans te slim af zijn, maar gaat nog een stapje verder en kiest voor een klimaatpositieve impact. Hun minimale CO2-equivalent van 5,6 kg per broek wordt tot drie maal toe gecompenseerd door het aanplanten van bomen door WeForest in tropische landen.

Wie de broek draagt

En ook wij, de consumenten, kunnen ons steentje bijdragen. Niet alleen door te kiezen voor een duurzame garderobe, maar ook door zorg te dragen voor die garderobe. ‘De tweede reden waarom jeans zo vervuilend is, naast het productieproces, zit vervat in de gebruiksfase. Iedere keer dat je de broek wast, creëer je een negatieve milieu-impact. Ook daar bieden we een oplossing aan, in de vorm van een ‘Morning After Spray’. Het is een volledig natuurlijke spray, gemaakt van probiotica. De bacteriën in de spray eten alle nare geurtjes en de veroorzakers van die nare geurtjes op. Zo kan je een wasbeurt uitstellen.’

Het wasgedrag van de consument kan tot vijfentwintig procent van de totale watervoetafdruk van een gemiddelde jeans bepalen. Iedere keer dat je een broek niet wast, spaar je zo’n twaalf tot zeventien liter water. Minder wassen, meer sprayen, is dus de boodschap.

De HNST-items zijn momenteel beschikbaar in voorverkoop via de webshop. In juni worden ze geleverd en kunnen we als Belgen tonen dat duurzaam, eerlijk en stijlvol hand in hand kunnen gaan. Niemand ging de makers van HNST voor in een jeans met zessenvijftig procent gerecycleerd materiaal. België wordt hierdoor koploper op gebied van duurzame denim.