Nikolaj Storm Copenhagen wint duurzaamheidsprijs Zalando: ‘Durf kritisch zijn voor de sector waar je van houdt’

De nieuwste collectie van opkomend modetalent Nikolaj Storm Copenhagen werd ‘Techno Teaparty’ gedoopt. De ontwerper stelde de collectie voor tijdens de modeweek in Kopenhagen met een vrolijke show en bijhorende kortfilm. Hij sleepte er bovendien de Zalando Sustainability Award mee in de wacht. ‘We moeten ambitieus zijn als het gaat over duurzaamheid,’ zegt de Deense ontwerper stellig.

Het onafhankelijke streetwearlabel Nikolaj Storm Copenhagen ontvangt als winnaar van de Zalando Sustainability Award een financiële prijs van twintigduizend euro en een partnership met Zalando om samen een exclusieve collectie te ontwikkelen.

Door mee te dingen naar de duurzaamheidsprijs kon het merk ook voor het eerst een fysieke show presenteren tijdens Copenhagen Fashion Week. De goedlachse ontwerper vertelt ons via Zoom over de weg die hij heeft afgelegd en wat er volgens hem nog in het verschiet ligt voor zijn merk en de mode in het algemeen.

Proficiat met de prijs, Nikolaj. Wat betekent het voor jou om deze award in de wacht te slepen?

‘Bedankt! Het zijn intense weken geweest. De show tijdens fashion week en het winnen van de award vielen samen met het eindelijk terugzien van veel mensen na de lockdowns, wat het een extra emotionele laag gaf.’

‘Het halen van de shortlist was al fantastisch, maar als winnaar uit de bus komen was een droom die werkelijkheid werd. Ik heb er hard voor gewerkt en vind het een enorme eer om te winnen. Het is een bevestiging dat wat ik doe zin heeft.’

‘Deze prijs winnen zorgt voor een veel groter bereik voor mijn klein, onafhankelijk merk. Ik hoop dat ik mijn platform verder kan uitbreiden en het educatieve luik ervan kan laten groeien. Als modeondernemer kan je immers een invloed hebben op de mindset en het gedrag van je klanten en fans. Het publiek begint intussen een notie te krijgen van duurzame modematerialen, maar er komt nog veel meer kijken bij bewust omspringen met mode.’

Je spreekt met veel passie over het vak. Heb je altijd gedroomd van een carrière als modeontwerper?

‘Eigenlijk wel. Toen ik in 2018 afstudeerde als Master aan de Royal Danish Academy of Fine Arts gaven mijn ouders me als cadeau een plakboek met foto’s en herinneringen uit mijn kindertijd. Een van de documenten die ze hadden bewaard bleek een ingevulde vragenlijst uit de lagere school. Om kinderen te laten nadenken over hun toekomst, werd gevraagd welk beroep ze voor zichzelf zouden kiezen. Ik heb als elfjarige opgeschreven dat ik modeontwerper zou worden.’

Hoe absurd is het dat er mensen uitgebuit worden omdat we mooie kleren willen dragen?

‘Sinds toen wist ik wat ik wilde doen en heb ik heel hard gewerkt om die kinderdroom werkelijkheid te laten worden. Ik herinner me dat er een korte periode was dat ik naast ontwerper ook bakker wilde worden, maar toen ik hoorde dat je daarvoor midden in de nacht moet opstaan, heb ik dat idee snel laten varen (lacht).’

‘Ik voel me ongelooflijk gezegend dat ik zo’n duidelijke droom en doel heb. Veel van mijn leeftijdsgenoten zijn nog zoekende. Ik hoop voor hen dat ze mogen ervaren wat ik meemaak, namelijk een passie vinden en daar helemaal voor gaan. Het geeft me zoveel vreugde.’

‘Niet dat alles altijd rozengeur en maneschijn is als je een droom hebt. Tijdens mijn jaren aan de modeschool heb ik ook afgezien. Ik voelde me vaak onzeker. Er kwam zelfs een punt waarop docenten zeiden dat ik misschien beter geen ontwerper kon worden. Toen heb ik beslist om de knop om te draaien en volledig mijn eigen visie op mode te volgen. Het gevolg? De docenten konden zien dat ik mijn eigen stem had gevonden en reageerden enthousiast. Als je je hart en je buikgevoel volgt en echt je best doet, kom je het verst. Dat heb ik aan den lijve ondervonden.’

De collectie die je voorstelde tijdens de modeweek heet ‘Techno Teaparty’. Hoe kwam je bij dit concept terecht?

‘Ik hou van verhalen vertellen. De inspiratie haal ik steeds uit verschillende hoeken. Ik geniet ervan om werelden te mixen met elkaar, zoals in dit geval de Britse theecultuur met de meer underground technowereld.’

‘Voor deze collectie startte het allemaal met een citroenenprint. Ik had de print oorspronkelijk als freelancer voor een ander merk gemaakt, maar ze waren niet geïnteresseerd. Zelf was ik er nochtans echt verliefd op. Twee jaar lang hingen de citroenen op mijn moodboard en keek ik er regelmatig naar. Ze geven me Victoriaanse picknickvibes.’

Ik laat de stoffen mee de collectie bepalen

‘Een andere vibe die ik in de collectie wilde, was die van de Berlijnse technoclub Berghain, waar persoonlijke stijl heel belangrijk is. Het is voor mij dus een mix geworden tussen harde muziek, opvallende kleuren en prints met de meer zachte, romantische input van een theepartijtje met Britse klederdracht.’

Verschillende vormen van feesten en ervaringen delen met je vrienden spreekt aan, zeker na de lockdowns.

‘Ja, onbewust zal dat er ook ingeslopen zijn. Tijdens de voorbije maanden konden we niet uitgaan, maar af en toe wel intieme feestjes houden met een beperkt aantal personen. Eigenlijk hou ik daar wel van: feesten in de woonkamer op kousenvoeten.’

Hoe beslis je als duurzame ontwerper welke materialen je gebruikt voor een collectie?

‘Ik heb meestal een concept in m’n hoofd, een idee, een verhaal en soms ook een print. Omdat ik het heel belangrijk vind dat m’n stoffen duurzaam zijn, ga ik bewust op zoek naar ecologische materialen. Wanneer ik ze gevonden heb, worden ze ook een bron van inspiratie. Ik laat de stoffen mee de collectie bepalen.’

‘Ik wilde voor de Techno Teaparty een heel divers aanbod van duurzame stoffen tonen, om het publiek kennis te laten maken met de mogelijkheden. Ik werk samen met fantastische leveranciers en ben heel blij om te zien dat hun duurzame aanbod ieder jaar groeit. Toen ik startte met ontwerpen was er nog niet veel keuze, maar tegenwoordig kan je een selectie maken uit meer dan 250 opties. Toegegeven, veel opties bestaan uit saaie kleuren, waar ik liever niet mee werk. Maar ze hebben ook meer gedurfde kleuren en daar ben ik voor gezwicht.’

Representatie is super belangrijk en als modesector hebben we een enorm platform dat we moeten gebruiken om de wereld duurzamer en inclusiever te maken

‘Omdat ik per se de citroenenprint wilde, ben ik op zoek gegaan naar een bedrijf dat duurzaam prints bedrukt. Uiteindelijk ben ik in Nederland terechtgekomen bij House of U, een ecologisch verantwoorde textieldrukkerij. De kwaliteit is heel goed. Ik ga zeker nog met hen samenwerken in de toekomst.’

‘Hoe meer ontwerpers de leveranciers vragen naar duurzame opties, hoe meer zij gaan inzetten op een milieuverantwoord aanbod. Trek als modeontwerper dus je mond open en durf te vragen naar wat er mogelijk is.’

Ga je ook zo selectief te werk bij het kiezen van een producent van je kleding?

‘Absoluut. Het was heel belangrijk voor mij om een producent te vinden die voldoet aan hoge ethische standaarden. Duurzaamheid draait net zo goed om de mensen die onze kleding maken als om het milieu. Hoe absurd is het dat er mensen uitgebuit worden omdat we mooie kleren willen dragen?’

Het is super belangrijk dat we ambitieuze doelstellingen hebben en ons als mode-industrie volledig smijten om die te halen

‘Ik heb dankzij mijn netwerk een kleinschalig familiebedrijf in Bulgarije gevonden dat met mij in zee wilde gaan. Heel de gemeenschap van het dorp is gebaat bij hun ethische aanpak. Ze zorgen voor een goed loon, goede werkomstandigheden en een topkwaliteit. Ik hoop snel nog eens op bezoek te kunnen gaan.’

Hoe ga je om met nieuws rond de klimaatopwarming? Onlangs werd er een nieuw IPCC-rapport gepubliceerd. Lukt het om optimistisch te blijven?

‘Op professioneel vlak ben ik optimistisch. Dat moet wel, anders zou ik er de brui aan geven. Maar vanuit persoonlijk perspectief ben ik heel bang, dat geef ik toe. De feiten zijn er: we moeten nu handelen, anders is het te laat.’

‘Ik studeerde af in 2018 en was eigenlijk niet van zin om meteen een eigen merk op te richten, maar omdat ik een prijs had gewonnen, kreeg ik de kans met m’n eigen creaties naar beurzen te gaan. Ik heb toen nagedacht of het wel een goed idee was om nog een extra merk te lanceren. Er is al zoveel op de markt en die veelheid is ook deel van het probleem. Na lang nadenken heb ik beslist dat ik iets nieuws kon bieden. Een nieuwe stijl, maar ook een voorbeeld dat je wel degelijk creatief kan zijn op een duurzame manier.’

Je vertelde al dat je meer wil inzetten op het educatieve luik van je platform. Wat moeten we hieronder verstaan?

‘Veel burgers weten niet goed waar te beginnen en hebben begeleiding nodig in het omschakelen naar duurzaam omspringen met mode. Ik geloof heel erg dat er veel kleine dingen zijn die we als individuen kunnen veranderen, waardoor de wereld duurzamer wordt. Ik wil helpen om de juiste keuzes te maken.’

‘Minder en beter kopen is alvast een goed begin. Goed zorg dragen voor je kleding is ook super belangrijk. Klanten kunnen in mijn studio langskomen en aanpassingen laten doen. Dingen die stuk zijn kunnen worden hersteld, kleuren kunnen worden veranderd, snits kunnen worden aangepast. Het is echt essentieel dat we allemaal samen nadenken over dit soort oplossingen, zodat er niks verloren gaat. Deze aanpak is misschien niet altijd de meest winstgevende, maar toch moeten we dit implementeren en normaliseren. Hoe minder kleding op de afvalberg belandt, hoe beter.’

Er ligt dus veel verantwoordelijkheid bij de ontwerpers en de modesector?

‘We kunnen echt allemaal bijdragen aan een meer duurzame modesector. In het begin van mijn carrière praatte ik niet zoveel over duurzaamheid. Ik vond het evident, maar ging niet vaak in dialoog. Intussen besef ik dat het net wel belangrijk is om erover te communiceren. Zo kunnen we allemaal leren van elkaar en geïnspireerd geraken.’

‘Hetzelfde geldt trouwens voor het belang van diversiteit en inclusiviteit in de mode. Als merk moet je het voortouw nemen hierin. Representatie is super belangrijk en als modesector hebben we een enorm platform dat we moeten gebruiken om de wereld duurzamer en inclusiever te maken.’

Als je de klimaatrapporten erop naleest weet je dat de tijd om te handelen nu is. Niet morgen.

‘Weet je waar ik boos van word? Van mensen die vinden dat het allemaal wat veel wordt. Sommige journalisten vroegen me na het winnen van deze award of ik de duurzaamheidsdoelstellingen van Copenhagen Fashion Week (de modeweek legt deelnemende merken duurzaamheidseisen op, nvdr.) niet te ambitieus vind. Te ambitieus? Alsjeblieft zeg. Zijn die mensen blind? Het is super belangrijk dat we ambitieuze doelstellingen hebben en ons als mode-industrie volledig smijten om die te halen. Zullen ze meteen verwezenlijkt worden? Neen. Moeten we daarom opgeven of minder ons best doen? Absoluut niet.’

‘Je moet kritisch durven zijn over de sector waar je van houdt en in eigen boezem durven kijken. Ik vind ook dat veel grote merken nog veel werk hebben en dat ze hun verantwoordelijkheid moeten opnemen. Het is hun taak om innovaties en systeemveranderingen te stimuleren en financieren.’

‘Dit zijn de beslissende jaren. Als je de klimaatrapporten erop naleest weet je dat de tijd om te handelen nu is. Niet morgen. Ik duim heel hard dat anderen dit ook zien en dat we samen een mooie toekomst tegemoet gaan.’