Klein maar fijn: Europese modemerken over hun kleinschalige en lokale aanpak

‘Winkelhieren’ en ‘buy local’ zijn termen die het voorbije anderhalf jaar erg populair zijn geworden. Ook in andere Europese landen leeft de liefde voor kleinschalige, lokale productie. Wij vroegen enkele Spaanse, Hongaarse, Belgische en Nederlandse merken waarom zij er bewust voor kiezen klein te blijven.

Sommige modemakers willen niet uitgroeien tot een groot merk, maar blijven liever klein. Zo zorgen ze ervoor dat er geen mooie en kostbare stoffen verspild worden. Het geeft deze bewuste ontwerpers bovendien voldoening dat ze de productie nauw kunnen opvolgen, want daardoor zijn ze op de hoogte van hoe en door wie hun kleding wordt gemaakt. Deze merken bieden met hun tragere, persoonlijke aanpak een alternatief voor fast fashion.

Ook buitenlandse modemerken die kleinschalig en lokaal produceren, liggen bij ons in de winkels. Het agentschap GrisGris geeft enkele bewuste Belgische en Europese merken een platform in ons land: ‘Wat in onze showroom hangt, belandt zes maanden later in winkels als Harvest Club, Tenue Préférée en Sway in Leuven of Mieke, Ampersand en San Styles in Gent’ klinkt het bij de verantwoordelijke Laurence Baeyens.

Ontdek hieronder de mensen achter enkele Europese merken die zweren bij een kleinschalige aanpak en maak kennis met hun manier van kijken naar mode en ondernemen.

Lavandera is een Spaans merk uit de stad San Sébastian, waarvan alle collecties in ateliers in Barcelona worden gemaakt. Monica Lavandera ontwerpt niet alleen zelf de kleding, maar maakt ook de patronen en is betrokken bij elke stap in het productieproces. Ze beschrijft haar merk als uniek en tijdloos. ‘Bovendien bevat ieder kledingstuk een productienummer, waardoor kopers weten hoeveel stuks er van dat item gemaakt zijn’, vertelt ze.

Het is een grote geruststelling om te weten hoe en door wie een kledingstuk gemaakt is

De ontwerpster heeft beeldende kunst gestudeerd en vond het heerlijk om kunstwerken te maken waar mensen van konden genieten. Haar inspiratie voor ontwerpen haalt ze dan ook uit vormen en materialen; het is de identiteit van haar merk. Toen ze afstudeerde, richtte ze zich op de modewereld zodat ze kon blijven creëren voor mensen.

Weinig middelen

‘Voor mij is die lokale aanpak erg belangrijk. Het is een grote geruststelling om te weten hoe en door wie een kledingstuk is gemaakt. Bovendien hou ik ervan om kleinschalig en met weinig middelen te werken. Lavandera zal nooit een groot merk worden, zolang ik kan leven van de inkomsten, ben ik gelukkig.’

Lavandera ligt in de winkels Tenue Préférée, Make, Resoluut en Fleur de Lin.

lavanderabrand.com

Manuela Maraczy is een kunstenares uit Budapest die vooral met collages werkt. Sommige creaties laat ze printen op stoffen die worden omgezet naar een kleine fashioncollectie. Alles gebeurt dicht bij huis, zodat ze de productie goed kan opvolgen en er enkel geproduceerd wordt wat winkels bestellen. Zo is er geen overproductie en zijn de draagbare kunstwerken bijna exclusief. ‘Het is niet nodig om kleding te verspillen’, vindt de ontwerpster.

Manuela groeide op in Hongarije in een artistieke familie. Van kinds af aan hield ze ervan om objecten te creëren en verschillende texturen te ontdekken. Daarom startte de kunstenares haar eigen merk waarmee ze creatief kan zijn. “Ik voelde me altijd al een buitenbeentje dat nergens helemaal thuishoorde en wilde dus mijn eigen ding doen”, zegt ze.

Sommige items worden enkel op bestelling gemaakt. Het is niet nodig om kleding te verspillen

Sinds 2020 is Manuela een duurzaam, seizoensloos en gendervrij modemerk. Daarvoor bestond de collectie enkel uit kinderkleding, waarvan Maraczy de patronen zelf maakte met zeefdruk. ‘Ik voelde dat de collagetechniek erg inspirerend en bevrijdend was in combinatie met het printen ervan’, vertelt Manuela.

Collagetechniek

De Hongaarse kunstenares was altijd al creatief bezig met collages maken. In 2018 herontdekte Manuela die techniek toen ze in haar studio een hoop modemagazines uit de jaren negentig vond. ‘Het voelde als een teken om hier terug mee te beginnen’, legt de ontwerpster uit.

Van kinds af aan hield ik ervan om objecten te creëren en verschillende texturen te ontdekken

Therapie

Het creëren van de patronen is voor Manuela niet enkel een manier om haar creativiteit te uiten, maar werkt ook therapeutisch. ‘Net als sommige andere creatievelingen, brengt kunst me tot rust. Soms haal ik inspiratie uit sombere gevoelens of blije momenten uit het dagelijkse leven terwijl ook vormen of kleuren me kunnen inspireren’, zegt de ontwerpster. ‘Mijn doel is om via de kleding kunst te communiceren naar klanten’, voegt ze toe.

De kleding is momenteel beschikbaar bij Studio Heyday in Diest, Harvest Club in Leuven en Mieke in Gent

manuelacollage.com

Ifeelnut is een klein Spaans label uit Bilbao, opgericht door Maite Grande. Het merk werkt uitsluitend met ecologische, Europese stoffen of dead stock. Alles wordt in Spanje ontworpen en gemaakt.Lokaal produceren geeft het merk de mogelijkheid om exclusief op vraag van de retailers kleding te maken.

Teamwork

‘Izaskun, Amaia en ik vormen een klein, maar hecht team van drie werkende moeders. We genieten ervan om samen te werken en vieren het succes van Ifeelnut met een applaus en een glas Albariño’, lacht Maite.

We willen niet grootschalig produceren, maar op een langzame manier van het leven genieten.

Het team van Ifeelnut vindt het belangrijk om kleinschalig te werk te gaan. ‘We willen deel uitmaken van een bewuste gemeenschap. Daarom zijn we graag op de hoogte van de omstandigheden waarin de mensen voor onze leveranciers werken’, zegt Maite.

Het label kiest voor een volledig Spaans productieproces. ‘Alles verloopt in Spanje: van de fabrikant van de stof tot de laatste knoop. Zo is het bovendien makkelijker om de traceerbaarheid van elk kledingstuk te controleren waardoor we iedere persoon achter het proces kunnen zien’, vertelt de oprichtster. ‘We willen niet grootschalig produceren, maar op een langzame manier van het leven genieten. In de mate van het mogelijke proberen we lokaal te produceren om de ecologische voetafdruk te verkleinen.’

We inspireren elkaar tijdens fijne gesprekken binnen ons team

‘Onze patronen beginnen met een eenvoudig idee. Inspiratie daarvoor halen we uit het dagelijkse werk in het atelier en de materialen en accessoires van elk seizoen. Bovendien inspireren we elkaar tijdens fijne gesprekken binnen ons team’, aldus Maite.

Ifeelnut ligt in de winkels Ampersand, San Styles, Studio Heyday en Harvest Club.

ifeelnut.com

Voor het Nederlandse vrouwenlabel Je ne sais quoi werkt Bianca ter Borch met natuurlijke en gerecycleerde stoffen. Die tovert ze samen met enkele lokale naaisters om tot een damescollectie die niet seizoensgebonden is. Dat gebeurt in kleine oplages in een ateliertje in de buurt. ‘Zo kan ik alles goed controleren en zit ik niet met overproductie’, legt Bianca uit.

We maken alle kledingstukken in kleine oplages in een ateliertje in de buurt. Zo kan ik alles goed kan controleren en zit ik niet met overproductie.

De kleding wordt op korte termijn gemaakt. ‘Ik produceer de gevraagde aantallen op basis van welke stoffen de leverancier op dat moment ter beschikking heeft. Zo kan ik vermijden dat het aanbod veel groter is dan de vraag’, legt de ontwerpster uit.

Eigen handschrift

‘Voor mijn ontwerpen laat ik me inspireren door wat er nu leeft en welke kleuren me aanspreken op dat moment. Alle prikkels en alledaagse zaken zoals muziek kunnen een inspiratiebron vormen. Ook mijn eigen handschrift komt terug in de collecties.’

De kleding van Je ne sais quoi wordt in Nederland geproduceerd en voornamelijk in België verkocht. ‘Ik heb ook een winkel in Nederland en eentje in Berlijn’, voegt de ontwerpster toe.

Ten slotte hoopt Bianca dat ze hiermee andere bedrijven kan inspireren om bewuster kleding te produceren. ‘Er is nog teveel fast fashion. Hopelijk worden we ons er met z’n alleen meer bewust van dat het ook op een andere manier kan’, sluit ze af.

Jenesaisquoi.nl

Élise Viste is de modeontwerpster achter het Belgische, duurzame vrouwenlabel Maison Élise. De collecties zijn gemaakt uit deadstockstoffen van luxemerken. Het slow fashionlabel produceert limited editions, maar ook unieke stukken.

Al mijn stukken maak ik met de hand in mijn atelier in Brussel

‘Ik ontwerp vooral tops met pofmouwen. Al mijn stukken maak ik met de hand in mijn atelier in Brussel’, aldus Élise. Omdat de ontwerpster daardoor bijna geen personeel of transport moet betalen, kan ze de kledingstukken aan een betaalbare prijs aanbieden.

Rollen teststoffen

‘Tien jaar geleden verhuisde ik naar Londen, waar ik werkte voor ontwerpers als Alexander McQueen, Roland Mouret, Victoria Beckham en Stella McCartney’, vertelt de oprichtster. Tijdens deze ervaring viel het Élise op dat niet alle kwaliteitsstoffen op een optimale manier gebruikt werden. ‘De rollen ’test’-stoffen bleven meestal ongebruikt achter. Twee jaar geleden keerde ik terug naar Brussel en richtte ik Maison Élise op waarmee ik die stoffen wél begon te gebruiken’, legt ze uit.

Eigen creaties

Élise maakte haar kleding eerst voor zichzelf. ‘Dat deed ik uit gerecycleerde stoffen. Toen ik voor het eerst mijn eigen creaties droeg in de Brusselse straten, vroegen verschillende vrouwen me waar mijn tops vandaan kwamen’, lacht de ontwerpster. De stukken die ze voor anderen produceert maakt Élise vooral op aanvraag om niet met overschotten te zitten. De bestellingen levert ze soms zelf af bij de klanten. ‘Ik vind het belangrijk om de mensen die mijn kleding kopen te ontmoeten’, zegt ze. ‘Verder hou ik ervan om elke bestelling zelf te maken en ik denk dat de medewerksters van Maison Élise dat ook leuk vinden om te doen. Een uniek handgemaakt stuk koester je voor altijd. Bovendien kunnen klanten langskomen in mijn atelier om tops op maat te laten maken’, voegt ze toe.

Ik had altijd al oog voor mooie stoffen en kleuren. Door in Londen voor grote merken te werken, ben ik een expert geworden

Meisjes op straat

Haar inspiratie haalt Élise uit de kledingstijl van slenterende meisjes op straat. ‘Ik had altijd al oog voor mooie stoffen en kleuren. Door in Londen voor grote merken te werken, ben ik een expert geworden’, lacht ze. De ontwerpster werkt ook deeltijds met Sonja Noël in de Brusselse winkel Stijl. ‘Daardoor ben ik altijd omringd door mooie kleren en stijlvolle dames!’

Collabs

Maison Élise werkt regelmatig samen met andere merken en organisaties. Zo sloeg het merk de handen in elkaar met de labels Jill Antwerp, Vêtue, Olee Mehden en Oxfam. ‘Vêtue was de eerste Belgische boetiek waar je de topjes van Maison Élise kon terugvinden. Begin 2021 ontwikkelden we samen tien exclusieve tops, geïnspireerd op de wollen stof tweed en lange mouwen’, vertelt de ontwerpster. Bovendien werkt Élise regelmatig samen met de vereniging Oxfam, die ze steunt door unieke stukken van afgedankte kleding te ontwerpen.

De tops zijn te koop op de Instagrampagina van Maison Élise.

maisonelise.be