Belgische modeontwerpers in tijden van corona: ‘Ik lig er ’s nachts van wakker’
Hun winkels zijn dicht en de productie van hun volgende collectie ligt stil. Toch blijven onze Belgische modeontwerpers niet bij de pakken zitten. Wij spraken met zes designers over hoe ze overleven in tijden van corona.
Christian Wijnants, ontwerper
Ben je nog aan het werk?
‘Ik werk thuis en af en toe op kantoor. Aan het personeel hebben we gevraagd om zo veel mogelijk van thuis te werken. Voor ongeveer zeventig procent van hen lukt dat. We hebben gelukkig een atelier van 600m², dus we kunnen voldoende afstand houden. Alle bureaus zijn verder uit elkaar geschoven, meetings worden via skype georganiseerd en we hebben geen stagiaires meer. Hoe kleiner de groep, hoe minder risico’s.’
Worden er nog collecties geproduceerd op dit moment?
‘We zijn met verschillende collecties tegelijk bezig. We hadden nog enkele late leveringen voor de zomer, maar die zitten nu jammer genoeg vast in de luchthavens. Onze wintercollectie is in productie, maar die zal ongetwijfeld wat vertraging oplopen. Alle stoffen en garens zijn geleverd, maar heel wat fabrieken liggen stil of werken met een kleiner team. We produceren in negen verschillende landen en overal is de situatie anders. We proberen het van dag op dag op te volgen en houden zo veel mogelijk contact met iedereen.’
Zijn er al veel bestellingen geannuleerd?
‘Ja, we krijgen elke dag nieuwe e-mails binnen van winkels die hun bestelling willen cancellen of aanpassen. Iedereen panikeert en dat begrijp ik wel. We stellen ons daarom zo flexibel mogelijk op. We proberen voor al onze klanten een oplossing te zoeken, maar het moet voor ons ook financieel haalbaar blijven. We waren nochtans sterk aan het seizoen begonnen. Onze show in Parijs eind februari kreeg goede recensies van de pers en ook de buyers waren enthousiast. Twee weken later begonnen de eerste annulaties binnen te lopen… Ik hoop dat iedereen toch een beetje positief blijft. Als je nu al je bestellingen voor de winter afzegt, wat gaat er dan in september in je winkel hangen, als dit achter de rug is?’
Kan je nog creatief zijn in deze omstandigheden?
‘Dit is een periode van zelfreflectie. Waar ben ik goed in? Wat verwachten de mensen van mij en wat hebben ze echt nodig? Onze volgende collecties zullen dus wat kleiner zijn, meer to the point. Het heeft geen zin om nu duizend opties aan te bieden. Mensen gaan waarschijnlijk rationeler kopen, maar je moet ze ook blijven boeien. Niemand heeft zin in iets saais. Ze willen iets lichts. Iets niet te zwaar of te conceptueel.’
Shoppen bij Christian Wijnants kan via www.christianwijnants.be
Aline Walther, ontwerpster van Girls of Dust
Enkele dagen na de opening moest de eerste winkel van Girls of Dust alweer de deuren sluiten. Had je dat verwacht?
‘Helemaal niet. We hebben de laatste weken de klok rond gewerkt om de winkel op tijd klaar te krijgen, waardoor de ernst van de situatie ons was ontgaan. Begin maart waren we nog in Parijs om onze wintercollectie te verkopen en ook daar hebben we er weinig van gemerkt. Al onze afspraken, met uitzondering van één, zijn gewoon doorgegaan. We hadden dus niet verwacht dat er zo snel en zo drastisch maatregelen zouden genomen worden. Onze winkel is in totaal drie dagen open geweest.’
Hebben jullie nu meer klanten online?
‘We zien een lichte stijging, maar dat compenseert de inkomsten die we normaal uit de winkel zouden halen uiteraard niet. Die heeft jammer genoeg nog niets opgebracht, toch niet in de verkoop, wel voor het imago en de naamsbekendheid van het merk.’
Zijn jullie nog aan het werk?
‘Sinds de sluiting hebben we nog verder in de winkel geklust. Onze zomercollectie is bovendien laat geleverd, waardoor we nog volop bezig zijn met het versturen van de bestellingen. Dat loopt moeilijk aangezien de meeste winkels dicht zijn en veel bestellingen ‘on hold’ worden gezet. Als we onze zomercollectie een maand eerder hadden gekregen, dan waren de financiële gevolgen niet zo groot geweest. Jammer genoeg moet je als klein merk achteraan in de rij aanschuiven. De groten krijgen altijd voorrang.’
Wat zijn je plannen voor de volgende collectie?
‘We hebben besloten om enkel met bestaande patronen te werken. Er komen dus geen nieuwe modellen in de collectie. Zo winnen we tijd en gaat ook de communicatie met onze producenten veel sneller. Zij weten namelijk al wat ze moeten doen. Daarnaast zullen we ook geen nieuwe stoffen laten maken. We gebruiken op wat wij en onze leveranciers nog op overschot hebben liggen. Voor ons is dat niet zo’n grote uitdaging, we waren al bezig met bewuster en minder produceren.’
Welke veranderingen zijn volgens jou nodig opdat de modesector kan overleven?
‘Ik hoop dat de kalender verandert. Het is belachelijk dat de zomersolden al in juli starten, dan begint het goede weer pas. En wie wil er nu een winterjas kopen in augustus? Als we dit seizoen nog willen redden, dan mogen de solden ten vroegste in augustus beginnen. De leveringen voor het nieuwe seizoen zullen toch later zijn.’
Shoppen bij Girls of Dust kan via www.eatdustclothing.com
Inge Onsea en Esfan Eghtessadi, oprichters van Essentiel Antwerp
Zijn jullie nog aan het werk?
Inge: ‘We hebben onze personeelscapaciteit herleid tot ongeveer tien procent. Al onze winkels zijn uiteraard gesloten. Op het hoofdkantoor zijn enkel nog de meest essentiële teams aan het werk. Het designteam werkt aan de volgende zomercollectie, want die hebben we nodig om te overleven. Esfan is samen met een klein team bezig om al onze klanten en producenten te contacteren en ook een deel van de marketing is nog aan het werk, omdat ik geloof dat we dat na deze crisis meer dan ooit zullen nodig hebben.’
Kan je al inschatten wat de financiële gevolgen zullen zijn voor het merk?
Esfan: ‘ Het is nog te vroeg om dat te zeggen, maar het wordt zonder twijfel een drama. Voor ons, voor onze klanten en voor onze leveranciers. Met een aantal van hen werken we al twintig jaar samen. Dat schept een band. Het moeilijke is dat we niet weten wanneer alles terug up and running zal zijn. We bekijken het dag per dag.’
Inge: ‘In de mode hebben we nog een bijkomend probleem: alles wat we maken en nu niet verkocht krijgen is binnen enkele maanden niets meer waard.’
Esfan: ‘We hebben intussen 150 van onze 900 klanten gecontacteerd. Ongeveer tien daarvan hebben hun bestelling geannuleerd. We verwachten dat dat in totaal zal oplopen tot zo’n twintig à dertig procent. Maar goed, ik vind het te vroeg om nu uitspraken te doen over de zakelijke kant. Het belangrijkste is dat iedereen gezond en wel is.’
Inge: ‘We hebben al die klanten trouwens telefonisch gecontacteerd. Normaal sturen we een mail. Het is leuk dat we nu de tijd hebben om hen persoonlijk te spreken.’
Wordt er nu meer online verkocht?
Esfan: ‘De eerste tien dagen van de lockdown niet. Toen lag alles plat. We hebben een pak minder verkocht dan in dezelfde periode vorig jaar. We waren zelf ook niet bezig met online. We wilden ons eerst concentreren op het organiseren van ons bedrijf. Intussen merk ik dat zowel ons team als onze klanten terug de weg naar online gevonden hebben. Het is ook hartverwarmend om te zien hoe onze klanten meeleven. We krijgen heel lieve berichten.’
Is het moeilijk om creatief te blijven in deze periode?
Inge: ‘Eigenlijk niet, het gaat zelfs opvallend vlot. Normaal ben ik op kantoor met honderd-en-één dingen tegelijk bezig. Nu moet ik me alleen focussen op het ontwerpen van de volgende zomercollectie. Dat is heel bevrijdend. Essentiel Antwerp is altijd een kleurrijk, fun en optimistisch merk geweest en dat zal niet veranderen.’
Shoppen bij Essentiel Antwerp kan via www.essentiel_antwerp.com
Jean-Paul Knott, ontwerper van JeanPaul Knott
Ben je nog aan het werk?
‘Ik heb besloten om van de quarantaine gebruik te maken om na te denken en opnieuw te focussen. Ik werk nog méér dan gewoonlijk, maar wel op een andere manier. Ik ga elke dag naar kantoor: we zijn normaal met zijn drieën, maar mijn assistenten zijn teruggekeerd naar huis. Ik kijk dus een beetje in mijn eentje tegen de deadlines aan. Ik heb werk als adviseur en buig me momenteel over een lente-zomercollectie, alhoewel dat volgens mij niet echt zin meer heeft. Dat is een gedachte waar ik al even mee zit. Er is te veel kleding, er is te veel van alles. We moeten dringend anders gaan denken en kleding gaan creëren die blijft. Dat was mijn vertrekpunt toen ik twintig jaar geleden van start ging. En het was trouwens ook hét thema van dit seizoen. Naar aanleiding van het jubileum brachten we nog eens de twintig JeanPaul Knott-klassiekers uit…’
Kan je de financiële gevolgen voor je merk al inschatten?
‘Ik lig er ’s nachts wakker van. Ik moet de kosten drukken, er zijn huurgelden die moeten worden betaald. Ik kan het nog even – zes maanden of zo – uitzingen, daarna heb ik niets meer. Als ik naar de collectie voor de zomer 2020 kijk, bedraagt de omzetdaling al ruim 40% – alle boetieks in Europa hebben de stukken aangeleverd gekregen, maar ze hebben nog niet betaald… Al sinds begin januari worden we langs alle kanten keihard getroffen door het coronavirus. Het is vreemd. In 2001 opende ik in Parijs een studio-atelier van 350 m² en nam ik tien medewerkers in dienst. Twee maanden later gingen de torens van het World Trade Center neer. Brute pech. In 2008, op 8 oktober, opende ik mijn eerste kleine boetiek in Parijs. Toen brak de financiële crisis los. Opnieuw brute pech. En nu was er net een deal om JeanPaul Knott Blue Label uit te rollen in China en daar dit jaar twintig winkels te openen. De eerste werd in september vorig jaar ingehuldigd. Andermaal brute pech…’
Hoop je op staatssteun voor ontwerpers?
‘We staan er hetzelfde voor als in 2001 en in 2008: helemaal alleen. Ik klaag niet voor mezelf, ik ben gewoonweg bezorgd voor de hele wereld. Maar misschien dat we alle zaken hierdoor in perspectief gaan zien. Poëzie en dromen zijn o zo belangrijk. Marketing is een fraai iets, maar uiteindelijk leidt het tot niet veel. Misschien zullen we dat gaan beseffen. Hoe gaan we alles terug opbouwen? Dat wordt de uitdaging. En het is een mooie uitdaging. We waren het er allemaal al over eens dat zo niet echt verder kon, dat we dingen deden omdat het moest, een beetje zoals toen het communisme op zijn laatste benen liep, net vóór de val van de Muur. Het wordt hoe dan ook aanpassen.’
Ségolène Jacmin, algemeen directrice van Façon Jacmin, dat ze samen met haar zus Alexandra oprichtte
Zijn jullie nog aan het werk?
‘Alexandra zit in Parijs. In haar eentje, in lockdown. En dat net nu ze moet ontwerpen voor de lente-zomercollectie 2021 die we normaal gezien in juni moeten voorstellen. Bij een aantal Italiaanse leveranciers vond ze tijdens de stoffenbeurs Première Vision sublieme materialen. We hebben hen benaderd, maar ze zijn nu dicht en hebben ons dus niets kunnen opsturen. Ontwerpen is voor Alexandra dus moeilijk, niet in het minst omdat het verwarrende tijden zijn… Ikzelf heb de boetieks in Antwerpen en Brussel moeten sluiten en de twee medewerksters op werkloosheid moeten zetten. Ik moet waken over onze financiën, maar als we nu met alles stoppen, is er na de lockdown geen collectie en geen productie. Het is trouwens moeilijk om in te schatten hoe we er in financieel opzicht voor staan: ik heb de indruk dat de prognoses met betrekking tot de economische crisis en de duur van de lockdown elke dag wat vager worden. Het enige wat ik kan doen, is een aantal uitgaven on hold zetten. Ik heb net aanvragen ingevuld voor een tegemoetkoming, ik probeer uit te zoeken waar ik recht op heb. Voor zelfstandigen bestaat er een uitkering, een overbruggingsrecht. Er is een formulier van één bladzijde dat door de overheid werd vereenvoudigd. Maar hoe gaat ons land dat allemaal betalen?’
Worden er nog collecties geproduceerd?
‘Op dit moment is het atelier in Bulgarije waarmee we samenwerken nog altijd aan de slag. Het was onze wintercollectie en de prototypes voor de lentecollectie 2021 aan het produceren, maar heel wat leveringen zijn ergens vast komen te zitten: knopen, voeringen, een paar denimstoffen die uit Italië moeten komen, ritssluitingen uit Frankrijk, denim uit Japan. Misschien zullen we dus niet in juli leveren, maar in september. Ik sus mezelf met de gedachte dat het nu ook weer niet zó erg is als alles wat vertraging oploopt.’
Ondernemen jullie extra acties online?
‘We hebben beslist om 7% van de winst op onze onlineverkoop door te storten aan de ziekenhuizen. We wilden dat doen, we hebben ons afgevraagd of het een goed idee was. Ik wil niet dat de mensen dit als een marketingstunt zien, het is een daad van burgerzin. We gaan ook proberen om volgende week een onlineworkshop op te zetten rond een upcyclingproject: pantoffels maken uit jeansstof. Alexandra werkt momenteel aan het model. Het wordt fun.’
Shoppen bij Façon Jacmin kan via www.faconjacmin.com
Ester Manas, ontwerpster bij het gelijknamige label, samen met Balthazar Delepierre
Ben je nog aan het werk?
‘Sinds begin maart, sinds ik terug van de Fashion Week in Parijs, zit ik thuis. Ik was ziek. Zo goed als zeker het coronavirus: ik heb daar ontelbare handen geschud, van alle mensen die terugkwamen van de modeshows in Milaan… Momenteel ben ik uiteraard aan het werk. Op 10 maart kregen we eerlijk gezegd een harde klap te verwerken: die dag hebben we vernomen dat we niet bij de acht finalisten van de LVMH-Prijs zaten. Maar ’s anderendaags zijn Balthazar en ik merkwaardig genoeg heel enthousiast opgestaan: we zouden die ervaring benutten om iets op te bouwen. We hebben ontdekt dat we zin hadden om voor modehuizen te werken, om samenwerkingen op te zetten. We zijn beginnen broeden op een nieuwe, positieve collectie, dat is waar we nu nood aan hebben. We zijn dus al twee weken aan het ontwerpen. Het voelt heel onwezenlijk, te meer daar de bestellingen van de showroom bijna allemaal geannuleerd of uitgesteld zijn, omdat de winkels dicht zijn. De situatie is dus absoluut bizar: we tekenen om te tekenen, we ontwerpen prints om prints te ontwerpen, want we weten niet eens of de stukken er ooit komen, of we ze ooit zullen produceren. Maar waarom onszelf die vrijheid niet gunnen? Waarom niet vechten tegen de droefheid?’
Kan je de financiële gevolgen voor je merk al inschatten?
‘We hebben geen personeel en zitten dus minder in de penarie dan anderen. En we hebben allebei nog een job ernaast: ik werk deeltijds aan de kostuums voor het dansgezelschap Rosas, Balthazar werkt als art director en designer in zijn studio. Dankzij die beperkte financiële vrijheid hebben we ook de vrijheid om te ontwerpen.’
Is jullie collectie online te koop?
De collectie die we hebben gemaakt voor het Parijse grootwarenhuis Le Printemps is online te koop: de website is amper tien dagen geleden van start gegaan. Wat onze eigen website betreft, werken wij op bestelling, want wij houden geen voorraad aan. Maar omdat het atelier Mulieris, dat onze stukken vervaardigt, nu gesloten is, stellen wij voor om op de e-shop van Le Printemps te kopen. Le Printemps is in zee gegaan met tal van jonge merken, met twee inclusieve merken – Universal Standard en het onze – en met uniseks labels, da’s echt een duidelijke keuze. En ook een challenge! Zowel voor hen als voor ons, met onze one size fits all-filosofie. Voeg daar dat verdomde virus bij en je snapt dat het kan tellen als vuurdoop. Voor het overige wacht ik op een levering van materiaal – stof en elastiek – om mondmaskers te naaien. Want van piekeren en kniezen wordt niemand beter, toch?’
Shoppen bij Ester Manas kan via www.printempsfrance.com
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
