Allessandro Michele, de mirakelman van Gucci: ‘Man, vrouw, wat maakt het uit?’

Hij ziet eruit als een kruising tussen Dave Grohl en Russell Brand, de wonderlijke Romein die Gucci opnieuw betovering inblies en de omzet de stratosfeer instuwde. Het geheim van Alessandro Michele? ‘Ik volg geen enkele regel.’

Hij is haast op zijn tenen komen binnenglippen, nog net verraden door het metalige getik van de vele talismanringen rond zijn vingers. Hij nestelt zich in een barokke bergère, die prima strookt met het idee dat de modewereld vandaag van hem heeft. Tweeënhalf jaar geleden was hij nog een nobele onbekende, maar de huidige creative director van het modehuis met de twee verstrengelde G’s bleek aan twaalf defilés genoeg te hebben om zijn ‘Michele- codes’ door te drukken. Die codes zijn tijdens ons gesprek onder andere zichtbaar in zijn horse bit loafers. Die moccassins met een gesp werden tot voor kort als burgerlijk bestempeld, maar sinds enkele seizoenen zweren fashion addicts er opnieuw massaal bij. Daarin draagt hij lange kousen en erboven een rode fluwelen broek met verfvlekken. Een lederen perfecto zet de kroon op zijn onnavolgbare look, een stylistische vertaling van de fascinatie van deze belezen Romein voor curiositeitenkabinetten.

‘Je kunt alles dragen, als je er maar bewust voor kiest’, zal hij zich straks laten ontvallen. ‘Mode is in de eerste plaats een expressiemiddel. Je kunt er bijvoorbeeld simpelweg voor kiezen om die fraai glanzende stof niet alleen te dragen wanneer je een avondje gaat stappen. Waarom zou je je pas na een lange werkdag opdoffen, als je er al vanaf 8 uur ’s ochtends schitterend kunt uitzien?’

Als we Alessandro Michele zo horen, hebben we ons lot in eigen handen: we kunnen zelf de wonderbaarlijke costumier zijn van ons eigen leven.

Verwarring alom

In Michele’s leven is er voor en na 21 januari 2015, alsof zijn eerste 42 jaren er niet echt toe deden. Enkele dagen eerder had Marco Bizzarri, CEO van Gucci, bekendgemaakt dat Alessandro Michele de opvolger zou worden van Frida Giannini. Slechts een handvol kenners wist wie de nieuwe man was, hoewel hij al 12 jaar voor het Italiaanse merk werkte. Tom Ford was hem in 2002 gaan halen bij Fendi, waar hij aan de zijde van Karl Lagerfeld werkte. Bij Gucci klom hij gaandeweg op tot head of accessories. Die 12 jaar waren meer dan genoeg om het DNA van de Florentijnen in zijn systeem te verankeren.

Na zijn aanstelling tot creative director kreeg hij vijf dagen en vijf nachten de tijd om zijn eerste herencollectie voor te stellen. Twee maanden later volgde een damescollectie, ook al was de zone tussen beide seksen vanaf dat prille begin eerder flou. De ommekeer was radicaal: de porno chic uit het Ford-tijdperk en de glamazone van Frida Giannini maakten plaats voor gender fluidity.

Michele trekt zich maar weinig aan van genderdogma’s en is in de eerste plaats uit op verwarring. ‘Mijn werk is niet gebaseerd op één enkel type schoonheid’, klinkt het. ‘Uiteraard is het makkelijker om schoonheid terug te brengen tot één type haar, ogen, gezicht en lichaam, maar dat is verkeerd. Schoonheid kan vele vormen en kleuren aannemen. Schoonheid is zoals de natuur, complex dus. De mode leeft ook niet in een luchtbel, ze komt midden tussen ons tot uitdrukking. Overal, en niet enkel waar het chic en duur is. Ons idee van luxe is volledig veranderd. Vroeger dachten we bij het woord ‘luxe’ vooral aan macht en geld. Vandaag heeft luxe volgens mij veel meer te maken met vrijheid: de vrijheid om je te kunnen uiten, om te kunnen zijn wie je wilt zijn. Je creativiteit, je passies, je manier van denken, dingen die niemand je kan afnemen. Geld is niets meer dan een verzameling vodjes papier.’

Gucci-mania

De critici waren van in het begin unaniem lovend, acteur Jared Leto sprak zelfs over een ‘creatieve explosie’. En de lof is gebleven. Nóg beter, ook het publiek volgt, dat bewijzen de duizelingwekkende cijfers. Gucci is het goudhaantje van de Kering-groep en sloot het jaar 2016 af met een omzet van 4,37 miljard euro. Daarmee positioneert het zich meteen op de vierde plek in de hitlijst van de meest winstgevende luxemerken, na de mastodonten Chanel, Louis Vuitton en Hermès.

Ook dit jaar blijft de verkoop fors in stijgende lijn, met dank aan de millennials, die naar verluidt de helft van het cliënteel uitmaken. Alessandro Michele dook zelfs op in de befaamde lijst van de 100 meest invloedrijke persoonlijkheden ter wereld van het Amerikaanse weekblad Time. Toch kan hij de Gucci-mania die het modehuis aan hem dankt soms zelf niet goed verklaren. ‘Wat ik doe, rijmt met wie ik ben en weerspiegelt mijn manier van leven. Ik doe mezelf geen geweld aan, volg geen enkele regel. Na al die jaren van globalisering zijn authenticiteit en oprechtheid van cruciaal belang. Wat ik creëer, is de weerspiegeling van mijn eigen droom. Dat die bij zoveel mensen weerklank vindt, heeft me een beetje verrast. Maar het is geweldig, het voelt een beetje alsof mijn obsessies mezelf overstijgen.’

Stiekem snuiven

Om Gucci opnieuw de aura van weelde te schenken die zo goed bij het merk past, bekijkt Lallo – zo noemen zijn vrienden hem – alles door zijn eigen prisma. Zijn kijk is doordesemd van kunst, literatuur en geschiedenis. Ook zijn liefde voor de natuur kreeg hij met de paplepel ingegoten: in zijn collecties duiken geregeld bevreemdende dieren op.

Ook de nieuwe geurcreatie, Gucci Bloom, strookt volledig met het flamboyante universum van de nieuwe modegoeroe, die zijn eigen oprechte passie voor parfums niet onder stoelen of banken steekt. ‘Als kind gebruikte ik stiekem de parfums van mijn moeder en mijn grootmoeder’, bekent Michele. ‘Thuis heb ik kasten vol en elk van die parfums verbind ik aan een belangrijke fase in mijn leven. Ik vind het fijn om de flacons te openen en opnieuw te verdrinken in hun geur. Ik heb een al even obsessionele relatie met parfums als met alle andere voorwerpen die ik verzamel. In Parijs kan ik uren snuffelen aan nieuwe parfums. Ik beeld me dan in wat voor man ik zou zijn als ik die parfums zou dragen. Een parfum is als een hoed of een sieraad: je kunt ervoor kiezen om het te dragen of niet, maar het zal je look volledig veranderen. Als je een roze outfit aantrekt en je jezelf parfumeert met wierook, zullen mensen nu eenmaal een heel andere kijk op je krijgen.’

De naam laat het al vermoeden, Gucci Bloom is een bloemenparfum dat zelfs flirt met de overdosis en bol staat van tuberoos. ‘Telkens wanneer ik een staal kreeg, voelde het een beetje alsof een tovenaar me een toverdrank stuurde. Ik verstoof het parfum, snoof het op en… ging op reis.’

De geur van oude dames

Al heel snel bedacht Alessandro Michele een flacon in oudroze keramiek, vervat in een kartonnen etui met toile de Jouy-print. Pas daarna besloten ze dat Gucci Bloom een damesparfum werd. ‘Onder druk van de markt’, laat de creative director zich ontvallen. ‘Maar wie kan echt voorspellen wie zo’n parfum uiteindelijk zal dragen? Ik had geen specifieke genderidentiteit voor ogen. Man, vrouw, wat maakt het uit? We zijn in de eerste plaats mensen.’

Aan al wie zich verbaast over de schijnbare soberheid en het ontbreken van de momenteel alomtegenwoordige gourmand akkoorden, zegt hij: ‘Uiteraard is het voor een modehuis als Gucci een risico om een parfum te lanceren dat een beetje een nicheproduct lijkt, maar mijn kijk op mode is dan ook uiterst persoonlijk en volgens sommigen misschien wel bizar. Het is tijd om dapper te zijn, om de boodschap uit te sturen dat we beter kunnen. De samenstelling is tamelijk klassiek, zoals de parfums van de elegante oudere dames die je tegenkomt op Fifth Avenue in New York. Het contrast zit ‘m in het feit dat dit parfum zal gedragen worden door een Gucci-girl: een ietwat excentriek en zonderling meisje.’

‘Het leven bestaat uit dromen’, besluit de bebaarde Romein. ‘Niemand weet wat morgen brengt. En dus moet je altijd blijven dromen. Dat stuwt mij voort. Als ik me slecht voel, helpt het mij om mij beter te voelen. Mocht ik niet meer kunnen dromen, zou ik waarschijnlijk niet meer kunnen werken.’

Hij heeft zelfs al een vervangende droom klaar: ‘Als het ooit stopt, trek ik me terug op een oude boerderij op het platteland, omringd door mijn juwelen en favoriete voorwerpen.’

VIJF NIEUWE CODES VAN GUCCI

1. Het parfum

Voor Alessandro Michele kan een geur niet vrijblijvend zijn. ‘Het tekent het geheel, net als een handtas of een hoed.’

2. De muiltjes met bont

Winter en zomer kun je ze dragen, deze extravagante versie van de beroemde mocassins. Ze zijn nu al een klassieker van het huis.

3. Het fantastische dierenboek

Insecten zijn een van de terugkerende obsessies van de Romeinse ontwerper. Dit seizoen vinden we ze terug op een van zijn handtassen.

4. Het monogram met dubbele G

Hij beperkt zich niet tot de klassieke lederwaren. Het monogram staat voortaan ook op sportswear.

5. De mantra

L’aveugle par amour. De slogan dook vorig jaar voor het eerst op bij Gucci. Dit jaar is die blinde liefde bijna overal.