Jong, duurzaam modelabel Helder: ‘Kijk verder dan de trends’

Ramona Stoica en Marino D’hooghe richtten in 2016 het duurzame modemerk Helder op. Tegelijk met de lancering van het merk, werd hun eerste kindje geboren. De nieuwbakken ouders proberen bewust te leven en met hun label ook de mode-industrie wat groener te maken. ‘Iedereen kan op zijn eigen manier zijn steentje bijdragen.’

We ontmoeten Ramona en Marino in Berchem bij Host, een concept store rond duurzaamheid, waar je ook terecht kunt voor een koffie met taart, lunch en brunch. ‘Deze winkel is voor ons een ideale match. Net zoals wij focussen de zussen die de winkel uitbaten op duurzaamheid en zijn ze recent gestart.’

Kinderdroom

Ik droom al van kinds af aan van mode.

Ramona is nochtans al van kinds af aan gepassioneerd door mode. ‘Ik kom uit Roemenië en heb daar mijn kindertijd beleefd. Toen ze me vroegen wat ik later wilde worden, zei ik altijd ‘modeontwerpster’. Dat vonden ze grappig, want het beroep is daar helemaal niet zo bekend.’ In avondonderwijs aan de Academie voor Beeldende Kunsten van Berchem & Instituut Roger Avermaete volgde ze een opleiding in mode. Daar kreeg ze les van de Joodse ontwerper Daniel Von Weinberger: ‘Een heel interessante en inspirerende man. Tijdens zijn studententijd aan de Modeacademie beleefde hij zijn wilde rock-‘n-roll-jaren. Daarna werd hij erg religieus en zei hij die levensstijl vaarwel. Hij bleef wel ontwerpen. Het bekendst is hij om zijn juwelen van verrassende materialen zoals speelgoedauto’s en veren.’

Aan mijn eerste modelabel gaf ik de brui omdat ik teleurgesteld was in de mode.

Tijdens haar modeopleiding nam Ramona deel aan een wedstrijd in Monaco. ‘Ik heb me een beetje impulsief ingeschreven en werd geselecteerd om naar de finale te gaan. Het thema van de wedstrijd was denim. Ik maakte een creatie met een bovenstuk dat ik met materiaal uit de Brico in elkaar knutselde als een soort harnas en een rok die als een harmonica helemaal opgeplooid kon worden en als een duiveltje in een doosje uit de verpakking kwam . Die techniek overtuigde de jury en totaal onverwacht won ik een prijs. Met het prijzengeld kocht ik een naaimachine en stampte ik mijn eerste label uit de grond. Helaas liep dat niet erg vlot. Ik had een klein budget, weinig ervaring en geen begeleiding. Nu worden jonge Belgische merken veel beter begeleid door onder andere Flanders DC. Uiteindelijk heb ik er de brui aan gegeven omdat ik teleurgesteld was in de mode.’

Meerwaarde

De ontmoeting met haar echtgenoot zorgde er gelukkig voor dat de ontwerpster haar droom opnieuw een kans gaf. ‘Ik had enkele van haar ontwerpen gezien en geloofde echt in haar capaciteiten’, vertelt hij trots. Samen zochten ze naar een manier om het verschil te maken. ‘Hij overtuigde me om terug in de mode te stappen, maar ik wilde het deze keer anders aanpakken. Mensen stonden immers niet te trappelen om nog maar eens een nieuw label te ontdekken. Er is al zo’n groot aanbod. Die meerwaarde vonden we in het duurzame verhaal. In ons persoonlijke leven zijn we ook erg bezig met duurzaamheid, dus het was een logische stap.’

Hij overtuigde me om terug in de mode te stappen, maar ik wilde het deze keer anders aanpakken.

Ramona en Marino eten weinig vis en vlees, vermijden plastic, shoppen weinig voor hun zoon die toch snel uit nieuwe kleertjes groeit en geloven sterk dat alle kleine beetjes kunnen helpen. ‘Chapeau voor mensen die er voor de volle honderd procent voor gaan. Als jong gezin met baby is het niet altijd even simpel, maar we doen ons best. Onze maatschappij is helaas ook echt niet gericht op duurzaam leven.’ Maar dat houdt het koppel niet tegen om toch hun steentje bij te dragen. ‘Als je nadenkt over hoeveel plastic je als gezin kunt vermijden, dan val je achterover. Het is dus zeker de moeite waard om te proberen.’

‘De wereld gaat echt om zeep’, zegt Marino met een glimlach. ‘We kunnen de wereld misschien niet veranderen, maar we kunnen wel allemaal op onze eigen manier iets bijdragen. Het is een mentale klik die je moet maken. Je moet mensen natuurlijk niet beschuldigen en met de vinger wijzen, want zo zullen ze hun gedrag niet aanpassen. Iedereen moet leren op hun eigen manier, zo komen we het verst. Wij zijn ook niet heilig, maar leven wel bewust.’

Containers vol spullen

Helder is een merk dat produceert volgens de slow fashion principes. Daarmee gaan Ramona en Marino in tegen de gangbare manier van zakendoen. ‘Onze westerse consumptiemaatschappij is gefocust op steeds meer spullen en steeds meer winst. Alles moet groeien, in plaats van te kijken hoe we het beter kunnen doen met wat we hebben’, klinkt het. ‘Ik zag onlangs beelden van de eindeloze stroom aan containers die in de haven van Rotterdam aankomen. In die containers zitten miljoenen goedkope spullen die in lageloonlanden gemaakt worden’, vertelt Marino. ‘Ik word er soms misselijk van als ik eraan denk. En het ergste is dat we er zelf ook aan bijdragen, daar kan je in deze samenleving haast niet omheen,’ aldus Ramona.

Verspilling tegengaan vinden we een interessante manier om mode duurzamer te maken.

Hun eerste collectie werd volledig uit biokatoen gemaakt. Voor de volgende collectie opteren ze voor een combinatie van biokatoen met gerecycleerd materiaal en overstock. ‘We wilden werken met materiaal dat anders op de vuilnisbelt belandt. Verspilling tegengaan vinden we een interessante manier om mode duurzamer te maken. Bovendien krijg je zo een unieke collectie, waarvoor er slechts een beperkt aantal stuks kunnen worden gemaakt.’ Denim blijft een materiaal dat Ramona inspireert, maar de productiewijze is helaas allesbehalve duurzaam. ‘Ik wil oude jeansbroeken recycleren en daarmee aan de slag. Er is een Japanse techniek die je kunt gebruiken om kleding te herstellen die ik mezelf aan het aanleren ben. In een reportage over oude kleding zag ik de bergen en bergen weggegooide kledingstukken. Dat raakte me echt.’

Ook op creatief vlak vindt Ramona de duurzame parameters een leuke uitdaging. ‘Die duidelijke beperking maakt het beginnen aan een collectie eigenlijk makkelijker. Zonder die afbakening weet je vaak niet hoe te starten.’

Belgische mode

Voor de productie van Helder kiest het duo voor een Belgisch verhaal. ‘We werken samen met het atelier van Xandres. Wij zijn hun eerste externe klant. Het is een hele goede samenwerking met een tof team en we zijn blij dat we alles van zo dichtbij kunnen opvolgen. Mensen vragen me vaak waarom ik niet in Roemenië, mijn moederland, produceer. Dat zou waarschijnlijk goedkoper zijn, maar hier in België hebben we een goed contact met de mensen en kunnen foutjes veel sneller rechtgezet worden. Hoe minder transport eraan te pas moet komen, hoe beter voor het milieu bovendien. Het is ook erg handig dat we in kleine oplages kunnen bestellen. In landen zoals China en Bangladesh nemen ze geen bestellingen aan voor kleine merkjes die een beperkte oplage willen. Overstock of megaproductie willen we vermijden, dus het atelier van Xandres is de perfecte oplossing.’

Wij hebben gekozen voor lokaal, kleine collecties, ecologische stoffen en een eigen ritme.

Duurzame mode kent verschillende invullingen. ‘Wij hebben gekozen voor lokaal, kleine collecties, ecologische stoffen en een eigen ritme. Andere merken doen het misschien anders, maar zijn daarom niet minder duurzaam. Hoe je het aanpakt is erg persoonlijk. We vinden het net leuk dat er verschillende duurzame merken met verschillende werkwijzen naast elkaar kunnen bestaan.’

De werkelijke prijs van mode

Voorlopig verdient Ramona nog geen geld aan haar ontwerpen. ‘Ik kan er nog niet van leven, het is een nuloperatie.’ Dat komt omdat ze de marges bewust laag houden. ‘Ik besef dat mensen vierhonderd euro voor een kledingstuk te duur vinden. Ik denk altijd na of ik het zelf zou kunnen uitgeven en bepaal deels op basis daarvan de prijs. Mensen die bewust een duurzaam kledingstuk kopen verstaan wel dat het wat duurder is, maar met onze prijzen zit je tussen twee segmenten in en bovendien duurt het zo’n drietal jaar voor een ontwerper naam heeft kunnen maken. Zelf spaar ik graag voor een mooi stuk van een designer zoals Bruno Pieters. Onlangs kocht ik mijn eerste item van hem. Ik ben een grote fan van zijn merk, dat het eerste modelabel is dat volledig transparant communiceert. Hij is een super inspirerende man en een mooi voorbeeld voor de modewereld.’

Hoewel fair fashion misschien meer en meer een trend wordt, geloven Ramona en Marino niet dat fast fashion zal uitsterven. ‘Duurzame modemerken en fast fashion ketens zullen altijd naast elkaar blijven bestaan, maar de fast fashion industrie zal moeten veranderen. Niet alleen omdat een deel van de consumenten daarnaar vraagt, maar ook omdat hun bedrijven niet kunnen blijven doorgaan op deze manier. Grondstoffen geraken op en arbeiders in lageloonlanden krijgen meer rechten. De fast fashion industrie zal meer investeren in circulaire economie zodat ze kunnen blijven bestaan en winst blijven maken.’

We willen tijdloze stukken met een speciale toets blijven maken.

Hun eigen toekomst zien de bezielers van Helder als volgt: ‘We willen tijdloze stukken met een speciale toets blijven maken. Ik hoop dat de snits die ik ontwerp nog jarenlang modieus gaan zijn. Duurzaam shoppen betekent ook dat je je niet laat leiden door trends, kleding zo lang mogelijk draagt en koestert en dingen kiest die je echt mooi vindt.’