Herfsttrend: Draag eens een tapijt of wollen deken aan je lichaam

Een warme vacht. Van links naar rechts: Mia Vesper, Gucci rugzak, Gucci AW19-20
Lotte Philipsen
Lotte Philipsen Journalist KnackWeekend.be

Wat dragen we de komende herfst? Als het van de grote modehuizen afhangt: kilts met tartanpatroon, preutse Bourgeoisiemode en tapijten. Waarom we naast onze interieurs ook onze garderobe opleuken met tapijtstof, ontleden we in dit artikel van naaldje tot draadje.

Mensen die met vuile schoenen over een prachtig tapijt wandelen of met hun vieze handen een wollen deken bepotelen. Menig nekhaar gaat ervan overeind staan. Het is dan ook verfoeilijke heiligschennis. Dat men textielkunst aan de muur is beginnen hangen, ver weg van modderlaarzen, valt te begrijpen. Maar ook in de mode kunnen dit soort stoffen eervol dienst doen.

Toen Gucci voorbije lente een grote, groene rugzak met geborduurde bloemen lanceerde, luidde het luxemerk alvast deze najaarstrend in. Gezien het prijskaartje van het accessoire Рnet geen vierduizend euro Рzullen er vast geen hordes tieners de schoolpoorten binnen walsen met de jacquard rugzak, maar het is ongetwijfeld de ideale knapzak voor de mode-elite. Ook op de catwalks spotten we rijkelijke tapijtstoffen en The Guardian bestempelde het tapijt van Bayeux zelfs als d̩ inspiratiebron voor de herfst- en wintermode. Daarnaast zijn er ook een resem creatieve jongeren die z̩lf opnieuw aan de slag gaan met oude vormen van textielkunst. We schreven het al eerder: een jonge garde wevers blaast het oude ambacht nieuw leven in.

Dolce & Gabbana, Isabel Marant, Chanel
Dolce & Gabbana, Isabel Marant, Chanel© Getty

Kostbaar

‘Dit soort versierd textiel, met prachtige patronen, bestaat al eeuwenlang,’ vertelt Wim Mertens, conservator bij het Antwerpse Modemuseum. Voor de industriële revolutie de wereld op z’n grondvesten deed daveren, was het de gewoonte dat mensen met veel geld luxueus geborduurd textiel droegen, terwijl je het plebs herkende aan simpele, effen stoffen. ‘Behalve voor de materialen, betaal je bij textiel waar een patroon in geweven of geborduurd is voor de tijd die het kost om het te maken,’ vult de textielexpert aan.

Bij massaproductie weet je op voorhand heel goed wat je zult krijgen, terwijl handwerk er altijd een beetje anders uitziet

Weven is immers een arbeidsintensief en complex proces: ‘Een weefgetouw werd traditioneel bediend door twee personen, namelijk de wever en de trekjongen. De wever zat voor z’n weefgetouw, de trekjongen erbovenop. Samen zorgden ze dat er een patroon in de stof tevoorschijn kwam. Begin negentiende eeuw werd deze techniek gemechaniseerd en de trekjongen vervangen door ponskaarten, waarop de informatie over het patroon de vorm aannam van gaatjes in papier.’ Dankzij Fransman Joseph-Marie Jacquard – naar wie de jacquardtechniek is vernoemd – konden stoffen met ingeweven motieven nu ook gedragen worden door mensen die niet met hun adellijke achterwerk in de boter waren gevallen, al bleef het prijziger dan een jurk uit effen stof.

Tijd is luxe

‘Toen massaproductie nog maar pas oprukte, werd dat op een bepaalde manier ook als luxe ervaren. Alles wat van de band rolt, ziet er precies hetzelfde uit. Je weet op voorhand heel goed wat je zult krijgen, terwijl handwerk er altijd een beetje anders uitziet. Laat dat de reden zijn waarom artisanale producten nu zo in zwang zijn. Iets wat met de hand gemaakt is – door jezelf of door een ambachtsman of -vrouw – is uniek en heeft voor heel wat eigentijdse mensen daarom meer waarde. Je krijgt de tegenstelling van massaproductie versus een product waar een artistiek en creatief proces aan voorafgegaan is.’

Hijs je in een Schotse kilt, zoals Queen Elizabeth II tijdens een bezoek aan Balmoral
Hijs je in een Schotse kilt, zoals Queen Elizabeth II tijdens een bezoek aan Balmoral© Getty

Dit soort tegenbewegingen zijn uiteraard niet nieuw. ‘Eind negentiende eeuw zagen we een gelijkaardige reactie tijdens de Arts and Crafts-beweging’, licht Wim Mertens toe. ‘Kunstenaars en ambachtslui verzetten zich tegen de industrialisering door technieken en werkmethoden uit de middeleeuwen opnieuw toe te passen. Iedere vakman of -vrouw had een eigen visie die je kon aflezen van het eindproduct. Net zoals we op reis ook graag de zijstraten inslaan om de lokale boetieks te ontdekken of te proeven van de plaatselijke cuisine, in plaats van de mode- of fastfoodketens af te schuimen, gaan we op vlak van stoffen ook op zoek naar een unieke ervaring.’

Je kunt niet alleen zien dat het kostbaar is, je kunt het ook voelen

Het voordeel van kleding en accessoires gemaakt van artisanaal vervaardigd textiel, is dat het creatieve proces zichtbaar is. Eigenlijk wekt een kledingstuk uit een geweven of geborduurde stof hetzelfde gevoel op als een wandtapijt of een mooi stuk keramiek. Het is tactiel, uniek en mede daarom z’n geld waard. Je kunt niet alleen zien dat het kostbaar is, je kunt het ook voelen.

Etro, Isabel Marant, Givenchy
Etro, Isabel Marant, Givenchy© Getty

Antigif

Bij streetwear vraagt een mens zich soms af waarom een hoodie vijfhonderd euro moet kosten, maar voor een wollen mantel in tartan, een heuse kilt of een geborduurde vest, is naast denkwerk ook behoorlijk wat handwerk nodig. Bovendien gaan dit soort kledingstukken, mits goed onderhoud, jaren mee. En zo is deze najaarstrend dus meteen ook een goede investering, want vakwerk gaat niet uit de mode.

We zien zoveel tweedimensionale beelden online, dat handwerk een driedimensionaal antidotum vormt

Jonathan Anderson

Volgens de Britse ontwerper Jonathan Anderson, aan het roer bij Loewe en JW Anderson, is ambachtelijke mode daarom het ideale antigif tegen de snelle, door digitale tools beheerste wereld waarin we leven. ‘We zijn zo afhankelijk van digitale media, dat we iets menselijks nodig hebben om ertegen in te gaan. Wat onze opleiding, sociale of financiële achtergrond ook mag zijn, we willen van nature uit dingen kunnen aanraken. We zien zoveel tweedimensionale beelden online, dat handwerk een driedimensionaal antidotum vormt,’ laat hij optekenen in The Guardian.

Als je iets nieuws – of vintage – koopt deze winter, laat het dan iets zijn dat met de hand werd vervaardigd. Naar verluidt is het een goed medicijn tegen de soms kille wereld. Baat het niet, dan schaadt het niet, toch?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content