De kleren maken de rapper … en de rappers maken de kleren

De Brusselse hiphop boomt, ook internationaal. De kleren die de rappers dragen gaan dezelfde weg op.

Robin Walschot zit in de tourbus van Roméo Elvis, halverwege Charleville-Mézières en Nice. De 23-jarige Brusselaar ontfermt zich over de merchandising van de vedette, de productie en verkoop van T-shirts en andere souvenirs met het gezicht van Roméo Elvis. ‘We zijn allemaal vrienden,’ zegt hij, ‘en dan is het fijn om samen op te trekken. Tussen de optredens door, zoals nu, werk ik in de bus op mijn laptop.’ Walschot heeft een flinke to-dolijst: collabs met andere muzikanten, zijn eigen streetwearlabel, Paradox, en een boetiek in Brussel, Bison 4.

Hij is in de hiphopscene gerold op zijn zestiende. ‘Ik maakte foto’s van rappers Caballero en JeanJass, maar al snel bleek dat ik geen groot talent was als fotograaf. Maar ik was wel een plantrekker en zo begon ik T-shirts te maken. Eerst voor Caballero, niet veel later ook voor de Brusselse groep La Smala, die toen pas was doorgebroken, en uiteindelijk voor Roméo Elvis. Ik was vastberaden, altijd klaar om iets te doen. En al die muzikanten zijn vrienden geworden, ook al waren ze soms tien jaar ouder.’

‘Alles is heel snel gegaan. Roméo is geworden wat ie geworden is, met een professioneel management. Ik ben met school gestopt en begon zelf een bedrijf. Dat was eigenlijk nooit mijn bedoeling. Maar zo is mijn hobby dus mijn belangrijkste activiteit geworden. Voor de winkel werk ik samen met een van de broers achter Tony la Fripe ( Frans vintagefenomeen, red). Ik had hen uitgenodigd voor een pop-upstore in Brussel. Ze zijn gekomen, we zijn vrienden geworden, en uiteindelijk hebben we samen een boetiek geopend. Tachtig procent van wat we verkopen is vintage. Geen klassiek tweedehandsspul, maar een doorgedreven selectie, van Tony la Fripe. De overige twintig procent is nieuw: Walk In Paris, Roméo Elvis, en enkele jonge Belgische labels.’

‘Mijn eigen label, Paradox, is de vrucht van een ontmoeting met Milan, alias IDEM, een Brusselse graficus. We zijn het merk samen begonnen. Hij houdt zich bezig met de creatieve kant, ik doe de productie en verkoop.’

‘We laten de kleren hoofdzakelijk in Pakistan maken, en ik ga om de drie maanden naar daar om alles te controleren. Ik werk met twee Belgen die er een fabriek hebben. Dat is in orde, de werkomstandigheden zijn er goed. Ik leef dus tegen honderd per uur, maar dat is net wat ik opwindend vind: heel veel dingen tegelijk doen, accumuleren. Ik ben altijd op het randje van uitgeput, maar alles komt altijd goed. Ik ben nu bezig aan een collectie voor Angèle. We hebben samen al enkele T-shirts gemaakt, maar voor haar volgende tour werken we aan iets groters.’

‘Streetwear is universeel. Je kunt niet zeggen dat er een typisch Brusselse look is. Met Paradox proberen we wel typisch Belgische referenties naar voren te brengen. We zijn een beetje trots, en we willen Brussel graag in de kijker zetten. Maar veel verder gaat het niet.’

Hamza is een bekende naam in Brussel en ver daarbuiten. De 25-jarige rapper uit Laken heeft een grote fanbase in Franstalig België, Frankrijk en Canada. Hij werkte al samen met Jaden Smith en Christine and the Queens en werd dit voorjaar nog door Drake het podium op geroepen in Parijs. Vorig jaar bracht hij, weliswaar alleen in Frankrijk, een gecustomized Tech Pack-trainingspak uit met Nike, geïnspireerd op de film The Mummy 3 met Jet Li. Hij trad daarmee in de voetsporen van grote namen als rapper Travis Scott en Louis Vuitton-ontwerper Virgil Abloh. ‘Het trainingspak is het uniform van de straat geworden’, zegt Hamza in de Franse media. ‘In Brussel is dat niet anders dan in Parijs of Londen.’

Back in the Dayz begon tien jaar geleden met het organiseren van hiphopconcerten in Brussel. De eerste band die ze tekenden was Exodarap. ‘Er waren nog geen managementbureaus voor hiphop in Brussel. Artiesten konden alleen bij ons terecht’, zegt Back in the Dayz. ‘Niemand wilde toen met Brusselse rappers werken, omdat er geen geld mee te verdienen viel. Daarom zijn we zelf, in 2011, een booking agency begonnen. Net zoals we een eigen label, opname- en fotostudio en medium zijn gestart. Back in the Dayz bestaat intussen uit zes bedrijven, opgericht uit noodzaak, zeg maar. Toen de Brusselse hiphop drie jaar geleden – ook internationaal – boomde, hadden we alle tools in handen.’

Back in the Dayz vertegenwoordigt elf artiesten, onder wie Roméo Elvis, en doet de boekingen voor meer dan tweehonderd. De bekendste is ongetwijfeld Damso, vooral internationaal. ‘We zijn veel groter in Frankrijk dan in België. Als er in Brussel duizend man opdaagt, dan zijn dat er in Parijs tweeduizend. In Japan, Portugal, Canada en overal waar Frans gesproken wordt, organiseren we concerten.’

De collectie met Puma, die op 5 september uitkomt, is een bedankje voor hun artiesten. ‘Het is niet de bedoeling om er geld mee te verdienen’, zegt Back in the Dayz. ‘Al onze artiesten krijgen tijdens de lanceringsparty eind september een outfit mee, en er zullen een aantal stukken worden verkocht bij Bison 4. Als die stock uitverkocht is, is het ook afgelopen.’ Het ontwerp is geïnspireerd op een voetbaloutfit. ‘Ik wilde een imaginair voetbalteam creëren, met onze artiesten als sterspelers. In Frankrijk heeft zowat elke rapper een voetbaltenue aan. En net zoals bij een echt voetbaltruitje moest het een beetje lelijk zijn, met grote logo’s en flashy kleuren. We hebben ook een sponsor, Havana Club.’

‘ I am a real hustler. Ik heb lef en kan het goed uitleggen, daardoor raak ik overal binnen.’ Zo leerde Ricci enkele jaren geleden ook de bekende Amerikaanse rapper Young Thug kennen na een optreden in België. ‘Iemand had een screenshot van zijn nummer op Snapchat gegooid. Dat heb ik snel opgeschreven. Ik heb hem gebeld met de vraag of hij kleren nodig had. Een uur later stond ik in zijn hotel met mijn ontwerpen.’

Ricci, nog maar 25, heeft Italiaans-Congolese roots. Enkele jaren geleden verhuisde hij van Parijs terug naar Brussel, waar hij als kind al even woonde. ‘Ik had me wat in de nesten gewerkt en had een nieuwe omgeving nodig. Een nieuwe start. Bovendien speelde ik met het idee om een eigen streetwearlabel te starten en dat doe je niet in een al verzadigde markt. Dan begin je waar er nog niets is.’

Zijn eerste label, Maison Ricci, moest hij noodgedwongen stoppen. ‘Ik woonde in Londen en samen met mijn toenmalige vriendin, een ontwerpster, customizeden we shirts en sweaters. We kochten basics bij een grote keten en daar deden we iets mee. Na drie jaar, mijn vriendin en ik waren toen al uit elkaar, ontving ik een brief van het Franse modehuis Nina Ricci: het zou me voor de rechter dagen als ik de naam van het label niet veranderde. Ik kon niet anders dan ermee stoppen.’

Na een pauze van enkele jaren begon hij Muso Kuso. ‘Ik heb goed nagedacht over de naam. Muso Kuso is Italiaans voor ‘mond dicht’. Maar muso betekent ook droom in het Japans. We customizen geen bestaande kleding, zoals met Maison Ricci, maar brengen alleen nieuwe items uit.’

Wie nu online naar Muso Kuso surft, stoot op een website die enkel toegankelijk is met een paswoord. ‘De website wordt opnieuw geactiveerd als we de derde drop lanceren, in oktober. Het zal de grootste drop tot nu toe worden, vijftien stukken. De collectie zal eerst verkocht worden bij Sixsixsix in Brussel en later ook online. Alles direct vrijgeven is geen goed idee. Zo creëer je geen demand. Het moet wat moeite kosten om aan een Muso Kuso te raken.’

Soms is merchandising zo goed dat het niet alleen de fans beroert. Dat is het geval bij die van Zwangere Guy, pseudoniem van Gorik van Oudheusden. Zijn shirts en sweaters met de opschriften ‘Balenciaguy’ en ‘Raf Simonis’, een knipoog naar de Belgische ontwerper Raf Simons en de Brusselse metrohalte Simonis, verkochten als zoete broodjes.

Online zijn de shirts uitverkocht, maar wie binnenkort een optreden van Zwangere Guy bijwoont, kan er misschien nog een op de kop tikken bij de merchandisingstand.