Veertien op een rij: hoe is het gesteld met de vorige Designers van het Jaar?

Dit jaar verkozen Biennale Interieur en Knack Weekend voor de vijftiende keer de Designer van het Jaar. Hoe is het gesteld met de veertien vorige winnaars?

‘Sinds de titel en het bijbehorende persbericht de wereld ingingen, is het almaar drukker geworden’, vertelt Linde Freya Tangelder die als Destroyers/Builders dit jaar met maar liefst vijf projecten had moeten schitteren in Milaan. ‘Dat er lanceringen zijn uitgesteld komt het eindresultaat wel ten goede. Alles kwam oorspronkelijk echt héél kort op elkaar.’ Linde werd sinds haar titel van Designer van het Jaar 2019 onder meer geselecteerd om een object te ontwerpen voor het Franse modehuis Dior, het internationale Re-Made-project van het magazine Wallpaper en Doppia Firma van Fondazione Cologni in Italië.

Intussen kun je ook in België nieuw werk ontdekken. Destroyers/Builders gaf namelijk nét de Desk Windows van Bo Bardi uit, een limited edition-bureau van tulpenboomhout, bij Valerie Traan. En ook met Brut zit er wat in de pijplijn. Tijdens het weekend van 24 oktober kun je de eerste collectie van het collectief op afspraak ontdekken. ‘Na Steenkool en Bodem, dat om een gezamenlijke scenografie van individuele ontwerpen draaide, is deze City Remnants een reeks modulaire en functionele objecten die we echt samen hebben ontworpen. We vonden inspiratie in het stedelijk landschap: een drempel, een rotonde, een raster of opbouwsysteem.’ Hiermee verhuist het collectief ook definitief van Zaventem Ateliers naar Haptic House in Antwerpen.

Voor haar opvolger heeft ze alvast één advies. ‘Het is belangrijk om selectief te blijven, want er komt veel op je af. Sommige voorstellen zullen heel aanlokkelijk klinken, maar passen niet bij het soort ontwerper dat je bent. Ervaar de titel vooral als een ongelooflijke boost voor jouw gekozen richting, niet om plots álle richtingen uit te gaan.’

destroyersbuilders.com

brut-collective.be

‘Als designers moeten we in de spiegel kijken. We kunnen de markt niet blijven bombarderen met duizenden producten. De coronacrisis heeft dat alleen maar duidelijker gemaakt.’ Frederik Delbart is nog steeds actief als productdesigner voor internationale en Belgische bedrijven, waaronder Recor, Wildspirit en Quincalux. Nog liever wil hij de sector futureproof maken.

Als consultant begeleidt hij bedrijven bij hun strategie, merkidentiteit, innovatie en circulariteit met een duurzamere toekomst voor ogen.

Afgelopen zomer werd hij geselecteerd door Bos+, Flanders DC en de OVAM om zijn schouders te zetten onder het project Wood-Design, met als uitdaging de afvalstroom uit de houtindustrie creatief aan te pakken.

frederikdelbart.be

Unfold verzorgde zopas zes etalages voor Hermès. Dries Verbruggen legt uit waarom het luxemerk dit duo inschakelde: ‘Onze inspiratie haalden we bij Skafaldo, een project waarbij we het principe van door de computer gegenereerde structuren in een nieuwe taal goten. In de twee belangrijkste etalages voeren we een mannelijk en een vrouwelijk silhouet op. Allebei zijn ze in beweging. Op die silhouetten brachten we heel zorgvuldig gescande en met de hand gevormde 3D-modellen van Hermès-producten aan. Die producten zweven in de leegte. Of juister gezegd: ze zweven in het negatieve, ruimtelijke beeld van de in hun beweging verstarde silhouetten. Silhouetten die duidelijk ergens naar op weg zijn en zo breken met het traditionele beeld van de poserende mannequin.

‘We wilden iets échters, iets vluchtigers, iets vergankelijkers. In die negatieve ruimte hebben we dan onze steigers neergezet. Maar anders dan de steigers van Skafaldo, die volledig 3D-geprint zijn, gaat het hier om lichte frames, opgebouwd uit rolletjes pakpapier en 5500 unieke, 3D-geprinte verbindingsstukken. Zo creëerden we een bevreemdend architecturaal urban landscape op de schaal van de stad. De silhouetten daarentegen zijn op schaal 1:1. Dat verschil in schaal doet denken aan de uitdrukking ‘op de schouders van reuzen staan’. En de steigers verwijzen naar bouwen en construeren, want zowel wijzelf als Hermès zien innovatie als een continu proces waarbij elke stap voorwaarts verder bouwt op het werk van anderen.

Een andere inspiratiebron is Ma, het Japanse concept van negatieve ruimte, dat de waarnemer ertoe aanzet ‘een pauze in te lassen’. Die pauze contrasteert dan weer met de haast van de bewegende figuren. Ma staat ook voor het ‘complexe netwerk van relaties tussen mensen en voorwerpen’, voor ‘een belofte die nog moet worden ingelost’ of voor ‘de leegte vol mogelijkheden’. ‘

unfold.be

De Antwerpse sterarchitect Vincent Van Duysen wijdde het gros van zijn tijd aan zijn job als creative director bij Molteni&C.

Destijds had hij dermate zijn stempel gedrukt op het jaar dat onze jury unaniem besloot het leeftijdscriterium van veertig jaar bij te stellen om hem de prijs te kunnen uitreiken. Sindsdien heeft Vincent Van Duysen zich in de kijker gewerkt met projecten die zeer veel media-aandacht kregen: denk maar aan de woning van Kim Kardashian en Kanye West, die hij in februari van dit jaar hielp inrichten.

Sinds hij in 2016 de functie van creative director bij Molteni&C opnam, is hij verantwoordelijk voor de identiteit en het imago van de Italiaanse designreus. Intussen blijft zijn architectenbureau aan een groot aantal projecten werken: onlangs presenteerde het in Bangkok het warenhuis The Original Store voor Central.

vincentvanduysen.com

molteni.it

Muller Van Severen vat hun toekomst samen in drie woorden:

SAMENWERKINGEN: voor partner van het eerste uur Valerie Objects ontwierpen Fien Muller en Hannes Van Severen net een nieuwe lamp en een reeks houten tafels. Voor het Belgische modemerk Kassl Editions, The Pillow Sofa. En laten we ook niet de Match-keuken voor Reform Copenhagen vergeten die deze zomer een Wallpaper Design Award in de wacht sleepte. Ze luiden het begin in van een reeks nieuwe samenwerkingen waar we de komende maanden naar mogen uitkijken. Behalve de langverwachte collectie voor het Deense interieurmerk Hay staat ook een tapijt voor cc-tapis op de agenda. ‘Er is uiteraard een constante dialoog met Hannes, maar het is ook boeiend om met anderen in gesprek te gaan’, zegt Fien Muller. ‘Hay heeft een andere manier van werken dan Reform Copenhagen of Kassl Editions, die op hun beurt weer compleet anders zijn dan een galerie als Kreo. Samen biedt dat een waaier aan inzichten en percepties omtrent het maken van een object. Toch willen we niet zomaar het zoveelste ding op de markt brengen. Het moet doordacht zijn. We willen er zeker van zijn dat we eenzelfde visie delen op het vlak van duurzaamheid en ecologie.’

10 JAAR: het designverhaal Muller Van Severen begon tien jaar geleden met Valerie Traan. De galerie wordt daarom ook de plek voor een feestelijke show in de lente van 2021. ‘We willen geen overzicht geven van wat we het afgelopen decennium hebben gedaan. Zoiets was nog maar net te zien in Villa Cavrois’, duidt Fien. ‘Het wordt veeleer een installatie die het ons mogelijk maakt eigen werk vanuit een heel ander perspectief te bekijken.’ Ook gepland tijdens het feestjaar: een nieuw boek, in samenwerking met Walther König, en een expositie in het Designmuseum Gent. ‘Dat wordt de laatste tentoonstelling voor het museum de deuren sluit voor renovatie. Die tentoonstelling zal aanvoelen als thuiskomen. Zeker na de internationale tour die we in de lente verwachten.’

INTERNATIONAAL: en of het een internationale tour wordt, want ook in New York (Matter), Barcelona (Side Gallery) en Berlijn (Murkudis) staan shows ingepland in 2021. De buitenlandse interesse, die er al heel snel kwam in de carrière van het koppel, is nog steeds bijzonder groot. ‘Gewaardeerd worden doet deugd, dat kun je niet ontkennen. Maar de erkenning die we in België krijgen geeft toch een warmer gevoel. In het buitenland is die appreciatie soms moeilijker te vatten.’

mullervanseveren.be

Marina Bautier besloot haar eigen merk uit te rollen. Ondanks de moeilijke context draaien de zaken goed.

Wat ons altijd heeft geïmponeerd is de vastberadenheid waarmee Marina Bautier zich van de traditionele circuits heeft losgemaakt om haar eigen label te creëren. Die onafhankelijkheid kostte bloed, zweet en tranen, maar gaf haar wel de vrijheid om haar atelier, studio en shop onder hetzelfde dak te groeperen. Haar creaties zijn duurzame, functionele meubelen die getuigen van een onberispelijke smaak. Sommigen brengen haar ontwerpen graag onder bij de Japandi-trend, een elegante blend van Scandinavische esthetiek en Japans minimalisme.

Waar ze op dit moment mee bezig is? Nog voor het jaareinde wil ze een nieuwe zitbank en een collectie porselein voorstellen. En binnenkort komt er in haar pand een caféhoek, waar de klanten iets kunnen drinken en eten – tot die er is, moeten we het stellen met Journal op haar website, een verzameling recepten voor de fans van lekker eten en stijlvol tafelen.

marinabautier.com

Jean-François D’Or is minder dan ooit in een vakje te stoppen. Hij blijft de meest uiteenlopende domeinen verkennen om het raakvlak tussen die vakgebieden te vinden.

Als elk woord, elk beeld of elk idee een opstapje kan vormen naar een nieuwe rêverie, dan kun je je gewoonweg niet vervelen. ‘Design, concerten, performances, installaties, schrijven. Kortom, alles wat me beroert’, antwoordt Jean-François D’Or op de vraag waarmee hij zijn dagen vult.

Nu is hij vast van plan om voortaan ‘in het leven te staan zoals Buster Keaton’: hij doet waar hij zin in heeft tijdens events waarin hij het raakvlak zoekt tussen concerten, installaties, performances. En design. Want Jean-François D’Or is zijn eerste grote liefde – industrieel design – niet vergeten. ‘Ik ben met allerlei projecten tegelijk bezig, waaronder voor Ligne Roset, tossB, Domani, Atelier J&J en Hermès. Sommige projecten zijn vertraagd door corona, andere dan weer versneld.’ Zo werd hij onlangs belast met de studie van een nieuw maskerconcept.

loudordesign.be

Alain Gilles is nog altijd zeer productief en heeft ook in dit woelige jaar niet stilgezeten.

Nieuwigheden. ‘Elk bedrijf beslist over zijn eigen timing voor lanceringen. Sommige communiceerden bewust over nieuwigheden op de ‘officiële’ lanceringsdatum van de Salone del Mobile, ook al ging die uiteindelijk niet door. Andere pakken het stapsgewijs aan. Miniforms, bijvoorbeeld, stelt zijn objecten voor op het moment dat die in de winkel verkrijgbaar zijn. We hebben zonet een spiegel voor Miniforms ontworpen: Coque heet die.’

Familie. ‘Meubelfabrikant Bonaldo is echt familie geworden. Ik denk dat we inmiddels ruim twaalf jaar samenwerken en er ging nooit één jaar voorbij zonder dat we samen op één of meerdere projecten aan het broeden waren. We begrijpen elkaar, ik leg ze voortdurend het vuur aan de schenen, maar we kunnen het prima met elkaar vinden. Samen hebben we net twee grote tafels gemaakt: Geometric, een sculpturale tafel die er anders uitziet naargelang het perspectief vanwaaruit je de tafel bekijkt, en Cross, een tafel met één grote, centrale poot.’

En toen was er keramiek. ‘Ik had al jaren zin om iets met keramiek te doen, maar ik wist daar niets van en ik kende niemand in die wereld. Tot ik toevallig iemand ontmoette die de beroemde Franse faiencefabriek Faïencerie de Charolles had overgenomen en op zoek was naar een designer om het bedrijf een nieuw elan te geven. Met de hulp van een specialist die me alles heeft uitgelegd, hebben we Stacked bedacht, een project dat gebaseerd is op twee vormen, een cilinder en een schotel. Met die twee modules als basis ben ik een hele resem producten beginnen uit te kienen. Sommige hebben een hoog ‘galeriegehalte’, andere zijn klassieker. Nu heb ik dus zin om allerlei spullen te maken in keramiek. Voor mij is keramiek het nieuwe plastic.’

alaingilles.com

Anderhalf jaar geleden trok Nathalie Dewez naar het zonnige zuiden. Ze verdeelt haar tijd tussen persoonlijke projecten en de lessen die ze geeft aan de Ecole des Beaux Arts in Marseille.

Toch is ze België niet vergeten: ze komt geregeld terug: ‘Met de tgv sta je er in een mum van tijd.’ Momenteel werkt ze samen met het Brusselse bureau 51N4E aan nieuwe openbare verlichting voor de tunnels rond het Noordstation. Een primeur voor Nathalie, met als gevolg dat ze nieuwe regels en normen ontdekt, al heeft dat haar geenszins ontmoedigd om ‘iets totaal anders voor te stellen.’

De coronacrisis dwarsboomde een paar lanceringen. Voor De Castelli had ze bijvoorbeeld een spiegel moeten voorstellen op Salone del Mobile. Hetzelfde bij Delta Light: de annulering van Interieur Kortrijk haalde de agenda van het bedrijf overhoop. ‘Het is lastig. Alles is verschoven. Dat is een beetje het nadeel van de vakbeurzen: alle lanceringen van het jaar hangen ermee samen’, luidt het. ‘Al te trendy of al te modieuze producten zullen eruit gaan, duurzamere ontwerpen zullen wel blijven’, zegt ze hoopvol.

nathaliedewez.com

Zijn passie voor hout, nog altijd hét favoriete materiaal van deze eigenzinnige ontwerper, ontstond toen hij spieramen maakte voor de doeken van zijn vader, kunstschilder Bram Bogart. Bram Boo is een autodidact die zijn eigen pad wist te vinden omdat hij, niet gehinderd door complexen, dagelijkse gebruiksvoorwerpen een dosis gekte durfde in te blazen.

Zijn exuberante creaties veroverden niet alleen een plaats in galeries, ook Belgische en internationale bedrijven gingen voor de bijl. Zo is de werktafel Overdose, met kriskras geschikte opbergvakken, een van dé blikvangers in de catalogus van Bulo. Bram Boo drukte enkele jaren de pauzeknop in om het artistieke erfgoed van zijn vader veilig te stellen, maar nu vormt hij in Ohain bomen om tot meubelen die metgezellen worden voor het leven.

@b.r.a.m.b.o.o

Sylvain Willenz en zijn studio hebben het druk. Ze vuren in een strak tempo nieuwigheden af, waaronder vooral zitmeubelen.

‘Volgens onze planning zou het jaar 2020 aardig vol zitten: we hadden goed gewerkt, alles prima georganiseerd en de beurzen waar we in 2019 op aanwezig waren, leverden tal van nieuwe samenwerkingen op. In Milaan waren er vijf lanceringen gepland en daarna trouwens nog enkele. Maar alles werd stopgezet en nieuwe producten konden maar mondjesmaat worden voorgesteld.’

Om welke nieuwigheden ging het dan vooral?

‘Krukjes voor Sancal, de Cèpe-poefs voor Arrmet, de Hopper-fauteuil en de Homerun-stoel voor Fest Amsterdam en de volledige Curve-collectie voor Serax. Tot slot is er ook de Upon-stoel voor het Italiaanse bedrijf Zilio A&C. Het is een stoel waar ik erg trots op ben, want het is een van de mooiste stukken die we ooit hebben gemaakt. Er waren nog wat andere dingen, maar eigenlijk is alles uitgesteld tot Salone del Mobile in Milaan in 2021. Laten we hopen dat die kan doorgaan.’

Het gerucht gaat dat je misschien zou bijtekenen bij Cappellini…

‘Alles is momenteel wat vaag. Mocht het doorgaan, dan zou dat fantastisch zijn. Want het heeft heel wat potentieel voor de contractmarkt: een modulair systeem dat ook een goed product zou zijn. Samen met het Poolse Comforty werken we momenteel trouwens aan een ander, ultramoduleerbaar systeem.’

sylvainwillenz.com

Hoe trots hij ook is op zijn status als industrial designer, de Antwerpse ontwerper Stefan Schöning excelleert evenzeer in het bedenken van een visuele identiteit (nieuwe toeristische bewegwijzering in Gent), in het inrichten van de openbare ruimte (een uitkijktoren voor het landschapspark Tuinen van Stene bij Oostende in samenwerking met het bureau Poot Architectuur) of het ontwerpen van meubelen voor bedrijven of particulieren.

Stefan Schöning behoort ook tot de Europese designers die door Maleisië werden gekozen om het werk van de lokale fabrikanten te promoten door eigentijdse en luxueuze meubelen voor hen te ontwerpen. ‘Dit gaf ons de kans om een totaal nieuwe wereld en een andere cultuur te ontdekken. In menselijk opzicht een bijzonder verrijkende ervaring die nu al ruim vijf jaar duurt’, aldus een tevreden man.

De creaties die aan die samenwerking zijn ontsproten, worden vandaag in Europa verdeeld door het Spaanse merk Teulat.

stefanschoning.com

Hoewel Nedda El-Asmar nu doceert aan de PXL-MAD School of Arts in Hasselt, trok ze nu en dan onze aandacht met haar projecten. Ze denkt al een tijdje na over een nieuwe manier om haar vak uit te oefenen.

‘Door de coronacrisis zijn al mijn recente projecten uitgesteld, op een wierookbrander na. Ik weet nog niet welke richting ik uitga, maar één ding is zeker: het zal niet meer zijn zoals tevoren. Vandaag vraagt men aan iedereen om minder te consumeren en minder te produceren, maar het economische model moedigt de meeste bedrijven aan om zoveel mogelijk te verkopen tegen een zo laag mogelijke prijs. En het systeem met royalty’s is enkel leefbaar als het om grote productieaantallen gaat.

‘We moeten dus ophouden jonge mensen wijs te maken dat ze met royalty’s hun brood kunnen verdienen. Ik moet mezelf opnieuw uitvinden, een andere aanpak zoeken en opnieuw bepalen waarin mijn toegevoegde waarde schuilt. Die gedachten zijn niet nieuw, ze houden mij nu al twee jaar bezig, maar door de coronacrisis is alles in een stroomversnelling geraakt. Ik wil bijdragen aan de oplossing in plaats van deel uit te maken van het probleem.’

nedda.be

Hij is de eerste om te erkennen dat hij zich weleens heeft vergist, al kwam dat soms doordat hij zijn tijd vooruit was. Maar veertien jaar nadat we hem uitriepen tot onze allereerste Designer van het Jaar, is er aan de filosofie van Alain Berteau niets veranderd.

‘Design, dat is niet hetzelfde als het imago van design. En het heeft al helemaal niets te maken met de narcistische, voornamelijk voor Instagram bedoelde decoratie waar we op dit moment mee overstelpt worden’, zo klinkt het bij de Brusselaar.

‘Het is niets minder dan een streven naar strategische en typologische innovatie.’ Onvermoeibaar vindt de Brusselse architect voor klanten uit heel Europa – fabrikanten van kantoormeubilair, van mobiele lampen of van architecturale zonwering – opnieuw objecten uit die we eigenlijk dachten te kennen en voor eens en voor altijd vastgelegd achtten. En bij die oefening staan comfort, ecologie en praktisch vernuft steevast centraal.

alainberteau.com