Van kapstok naar kunstobject: het prikkelende verhaal achter de Cactus van ontwerpers Franco Mello en Guido Drocco

Wie zich een cactus probeert te verbeelden, komt onvermijdelijk uit bij de vorm van deze Cactus die in 1972 werd ontworpen door Franco Mello en Guido Drocco. Wij gingen op zoek naar het verhaal achter zijn iconische ontwerp.

Om deze cactus te laten ontspruiten was geen zonlicht nodig, geen hitte of woestijnwind. Wel een gebrek eraan. ‘Franco Mello was bij me op bezoek in Turijn op een grijze winterdag’, vertelde Guido Drocco in een interview over het ontstaan van het ontwerp. ‘Het was ijskoud. We mijmerden over wat we in huis misten dat ons aan de zon en de warmte kon herinneren.’ Het duo kwam uit op een cactus. Meer bepaald een saguaro, een bewoner van de Sonorawoestijn, die zich uitstrekt over Arizona, Californië en Mexico. Zeg maar gerust dé cactus der cactussen, omdat zijn gestileerde vorm, fallisch met armen die pas na zeventig jaar opduiken, dankzij cartoons en westerns deel uitmaakt van ons collectief geheugen.

De nog steeds handgemaakte Cactus, waarvan de 2165 stekels een optische illusie zijn, was initieel gewoon bedoeld als kapstok. Al bleek snel dat niemand er jassen en sjaals over wilde gooien. Het werd een gewaardeerd kunstobject, een gespreksstarter, een statement piece. En meteen ook een symbool van het radicale Italiaanse design van de jaren 70, dat het strakke, rationele modernisme wilde uitdagen.

Oorspronkelijk was hij smaragdgroen, maar al snel volgden limited editions: beige, wit, felrood, zwart en een 40-jaar-editie met oranje toppen, alsof hij door de woestijnzon was geblakerd. Paul Smith gaf hem een multikleurenschema, A$AP Rocky sierde hem met paddenstoelen, terwijl een unieke gouden versie vandaag in het museum Plart in Napels staat. Cactus werd zo een cultobject, opgemerkt in modecampagnes van Moschino tot Louis Vuitton, en in kunstinstallaties van onder meer Maurizio Cattelan.

2025 brengt nu een grijze editie, de Boring Cactus. ‘We omarmen deze keer monotonie’, aldus Gufram. Verliest het ontwerp daarmee niet aan radicaliteit? Nee, vindt de producent, ‘want ook verveling kan een daad van rebellie zijn’.

De zon en warmte moet je er deze keer wel zelf bij fantaseren.

gufram.it

Lees ook: Bat-signal voor designkenners: hoe de iconische vleermuislamp van Gae Aulenti een teken van verzet werd