Retro en futuristisch in één: binnenkijken in een bijna energieneutrale paperclip-villa

Terug naar haar geboortedorp? Geen haar op Veerles hoofd dat eraan dacht. Tot de hoeve van haar overgrootouders, in het hart van het Pajottenland, vrijkwam. Al moesten er wel een paar woondromen sneuvelen.

De rit naar Herfelingen brengt me langs glooiende heuvels met uitzichten over schilderachtige akkers, net geoogste boomgaarden en oude vierkantshoeven. Ik beland achter een tuffende tractor. Het geeft me de tijd om de vergeelde pancarten langs de baan op te merken. Portretten van breedlachende locals met politieke ambities staan zij aan zij met posters van ‘Waanzinnig Weekend’, een dorpsfeest dat deze zomer plaatsvond, en handgeschilderde borden: ‘Aardappelen eigen oogst. 250 m’.
‘Toen ik hier als tiener opgroeide, dacht ik vaak: hier valt nooit iets te beleven’, lacht Veerle. Studie en werk brachten haar om die reden naar Gent. ‘Ik heb er tien jaar gewoond en een fantastische tijd gehad. Maar op een bepaald moment zag ik mijn vrienden een voor een vertrekken, aangetrokken door een job, een partner of een kinderwens.’ Voor Veerle en haar vriend Tijs speelde vooral dat laatste mee om terug richting kerktoren te verhuizen. ‘We wilden in de eerste plaats in een groene omgeving wonen. Maar ook het idee om met ons gezin weer dicht bij familie te zijn, sprak ons aan.’

Roofvogels spotten

Het koppel had geluk. De oude hoeve waarin Veerles grootmoeder opgroeide, kwam op dat moment vrij. Vrijstaand, omringd door akkers en heuvels, met een uitzicht uit de duizend. Dat dit voor het koppel ook een aantrekkingspunt was, verraadt de verrekijker binnen handbereik. Vanuit de keuken turen ze gretig naar de roofvogels, die minutenlang boven de akkers cirkelen.
De oorspronkelijke hoeve renoveren was niet aan de orde, vertelt Veerle. ‘We wilden een energieneutrale woning, en dat bleek met de bestaande structuur niet mogelijk binnen ons budget. Een nieuwbouw neerzetten daarentegen kon wel. We zijn immers beginnen te bouwen voor de oorlog in Oekraïne. Toen waren de prijzen voor bouwmaterialen nog niet zo sterk gestegen.’

Lees ook : Minder binnenruimte, meer palmbomen: binnenkijken in een renovatieproject waar groen centraal staat

Woondromen bijstellen

Met de sterke wind die weleens over het Pajottenland durft te blazen, had Veerle een platte woning voor ogen. Een U-vormige bungalow die het landschap niet te veel zou verstoren, opgetrokken uit de bakstenen die ze zou recupereren van de hoeve van haar overgrootouders. Maar dat droombeeld moest ze bijstellen nadat architect Kristien Vanmerhaeghe en het team van Burobill het vooronderzoek hadden afgerond. Minstens zeventig procent van de oorspronkelijke, rechthoekige vloerplaat van de hoeve moest aangehouden worden in het ontwerp. En de oorspronkelijke stenen bleken niet kwaliteitsvol genoeg om te kunnen recupereren. Althans niet als bouwsteen, daarover straks meer.

In huis dansen

‘We wilden sowieso een modern ontwerp, duurzaam gebouwd. Een huis dat aanvoelt als een vakantiewoning, maar dan zonder eruit te zien als een witte Ibiza-doos. Het mocht wel iets futuristisch hebben, met veel ramen en ook kleur. Maar dan zonder afbreuk te doen aan het landschap. Met andere woorden, het huis moest hier ook wel in de regio passen.’ Met de wildgroei aan bouwstijlen die ons land kent, gaf dat laatste de architecten wel wat beweegruimte. Ze vroegen het koppel om elk, los van elkaar, een vragenlijst in te vullen. Niet over wat ze mooi vonden, wel over hun gewoontes. ‘Een van de vragen was of we graag in huis dansen of een instrument bespelen, en of dat deel mocht uitmaken van de woning. Een andere ging over thuis werken. Tijs maakt elektronische muziek. Maar ik wil geen 35 keer na elkaar dezelfde beat moeten aanhoren terwijl hij aan een nummer sleutelt. Hij werkt met andere woorden in een afgesloten studio, terwijl mijn bureau zich boven op de mezzanine bevindt. Ik ben in tegenstelling tot Tijs niet echt productief als ik me afzonder.’

Bijna-energieneutrale woning

De woning van Tijs en Veerle is een bijna-energieneutrale, kortweg BEN-woning, geworden. Opgetrokken uit bakstenen die uiteindelijk elders in België zijn gerecupereerd (via franck.be). De vorm van de villa oogt naargelang het standpunt retro – zie de afgeronde open haard – of futuristisch – zie het halfzwevende kookeiland of het grondplan, dat op een opengetrokken paperclip lijkt. De luifels rondom herinneren op hun beurt aan vakantiebungalows. Ook aan kleur is er geen gebrek. Rode draagbalken, groene vensters, blauw ijzerwerk en een dito vloer. Hoewel Veerle grafisch vormgever is, heeft ze hier geen RGB-kleurmodel (met de drie primaire kleuren, groen, rood en blauw, red.) toegepast, althans niet opzettelijk, verzekert ze me.

Mooie herinnering

De meubelen en lampen in het interieur zijn daarentegen weloverwogen coup de coeurs. In de vide hangt een Tube-luchter van Michael Anastassiades, de hond dut op een deken in een Tufty Time-sofa van Patricia Urquiola die geflankeerd wordt door een vintage LCP-stoel van Maarten Van Severen. De ovale eettafel is een creatie van een bevriende architect, Ruimtevaarder (@rmtvrdr op Instagram). Hij vervaardigde zowel tafelblad als poten uit gestandaardiseerde rechthoekige aluminium- en houtpanelen zodat er geen afval overblijft bij het maken. Wat me terugbrengt bij de bakstenen van de hoeve die Veerle graag wilde recupereren. Een deel ervan vond een nieuwe bestemming in de keuken, verwerkt in het terrazzo werkblad dat ze liet maken door meester-ambachtsman Nino Tondat. ‘Mijn liefde voor terrazzo gaat terug naar mijn jeugd’, vertelt Veerle. ‘Ik zag die tegels bij mijn ouders en grootouders en raakte er meteen door gefascineerd. De rode baksteencirkels in het keukenblad vormen een mooie herinnering aan het oude huis dat hier ooit stond.’

Lees ook : Hoe Veldhuis Architectuur een casco opslagplaats in een ruime, slimme loft vol recupmaterialen transformeerde: ‘Ik kreeg hartzeer van de visie van de bouwpromotor’