Interieur- en designjournalist 20-06-2017, 14:55Bijgewerkt op: 07-12-2020, 19:09
Geen tuin? Geen nood. Met een royale hoeveelheid aarde, een paar goedgekozen bloembakken en een beetje gevoel voor esthetiek creëer je een dakterras waar menige passant zijn nek voor verrekt. Drie mogelijkheden voor drie types tuiniers.
Bakken glamour
De eenvoudigste manier om groen aan te brengen op een smal balkon op een dak, is een bloembak plaatsen. Die kan namelijk gewoon op een bestaande terrasondergrond neergezet worden. Tuinarchitecten Bart Haverkamp en Pieter Croes bouwden bakken én vulden ze op voor dit appartement in hartje Antwerpen. Daar is zowel vooraan, aan de woonkamer, als achteraan een terras.
Vooraan kregen de houten bakken een afwerkingsplaatje van koper, een duurzaam metaal dat tegen buitengebruik kan. Bovendien wordt het alleen maar mooier als het ouder wordt.
Achteraan, waar de bewoners uitkijken op de Boerentoren van Antwerpen, bleef de ‘hardware’ donker (zie vorige pagina). Het is een misverstand dat kleur het best tot zijn recht komt tegen een witte achtergrond. Hier springen de kleurige bloemen en het exotische groen bijzonder mooi uit het zwart.
Samentuinen zijn hoe langer hoe populairder, vooral in steden. Het is de ideale formule voor beginnende tuiniers: ervaren stadsboeren leren hen de do’s-and-don’ts van het zaaien, verplanten, bewateren, onderhouden én oogsten. ’t Dak van Pakt werd ingericht op Pakt, naast ’t Groen Kwartier in Antwerpen. Onderaan: kantoren, een koffiebar en ateliers. Bovenaan: voorlopig 1800 vierkante meter aangelegde tuin en 200 vierkante meter serre. De daken van drie pakhuizen zijn via bruggen met elkaar verbonden.
Op dit moment zijn er zeventig boeren uit de buurt aangesloten. Zij krijgen elk een vierkantemeterbak met aarde. Ze kunnen komen en gaan wanneer ze willen, maar er kan maximaal dertig man tegelijk op het dak. Het publiek is divers: zowel gepensioneerden die vroeger een grote moestuin hadden, maar die nu op een appartement in de stad wonen, als jonge gezinnen die hun eerste tuinierstappen samen zetten. En chef Sergio Herman van The Jane, die komt er ook kruiden en tomaten plukken.
Zaden en plantgoed werden gezamenlijk aangekocht, stadsboeren Bram Stessel en Karl Hectors zorgen voor extra begeleiding. Leden weten wanneer ze aanwezig zijn. De twee onderhouden ook een gedeelte met kruiden, waar lokale horeca-uitbaters en cateraars via een plukabonnement hun verse kruiden kunnen komen plukken.
Boven een apotheek in Roeselare woont de eigenaar met zijn jonge gezin. De nieuwbouw kreeg een voor- en achtertuin, maar op de eerste verdieping, waar geleefd werd, wilden de bewoners nog een tuin. Plaats genoeg: zo’n zes bij dertig meter! De uitdaging was om intieme hoekjes te creëren, maar tegelijk het weidse gevoel te behouden.
Landschapsarchitect Berwout Dochy van Studio Verde moest bovendien rekening houden met specifieke moeilijkheden: de tuin is volledig zuidgericht, dus kan het er erg heet worden. Ook de wind speelt een ander spel op vijf meter hoogte.
Bomen en heesters werden zo opgesteld dat ze het mooiste zicht vrijhouden en eventueel storende elementen wat verstoppen. Er staan lentebloeiers, zoals Cornus en Halesia, maar ook een Parrotia persica, die prachtig verkleurt in de herfst.
Het gebouw is vrij strak, dus wilde Berwout Dochy een georganiseerde chaos creëren. Dat deed hij constructief door bijvoorbeeld de terrasplanken extra kort te maken en onregelmatig te leggen. Of hij ging in de kwekerij op zoek naar de net iets schevere planten met verschillende hoogtes.
Tegelijkertijd zorgen de stalen profielen voor een strak kader én voor bescherming: een halfopen scherm breekt de ergste wind, maar geeft toch nog een natuurlijk gevoel. Bovendien ontstaat er geen ‘draaikolkwind’ zoals achter een paneel. De profielen bevatten ook ledverlichting en zonnewering.