Binnenkijken in een jarenzeventigwoning in Kalmthout: ‘Het is bijna een sculptuur’

Kunstenaars Anton Cotteleer en Evelien Gysen ontwerpen elk in hun eigen atelier, en vinden elkaar in hun jarenzeventigwoning, waar de rust voor zuurstof zorgt. “Het is soms een grote stap om weer naar de chaos van een creatie terug te keren.”

In een rustige wijk in Kalmthout siert een explosie van fris lentegroen de brede lanen. Sommige woningen palmen met brede schouders de ruimte in, anderen gunnen ons niet meer dan een glimp. Ook de jarenzeventigwoning waar kunstenaars Anton Cotteleer en Evelien Gysen veertien jaar geleden voor vielen, houdt het bescheiden: de bungalow ligt weg van de straatkant, verdoken achter verschillende lagen groen, maar baant zich wel op een imposante manier een weg doorheen de tuin. De woning heeft een vorm die je niet meteen vat. Anton voelde zich als beeldhouwer aangesproken door de vormtaal: “Het is bijna een sculptuur.”

Creatie vraagt afzondering

De nood aan ademruimte deed het koppel wegtrekken uit Antwerpen-centrum. Minder prikkels, meer natuur dreef hen naar de groene randgemeente. Ook een atelier was welkom. Eentje voor allebei, want creatie vraagt veelal afzondering. De sculpturen van Anton nemen heel wat ruimte in. Zijn atelier bevindt zich achteraan in de tuin, naast een stel aaibare zijdehoenders. Evelien heeft minder vierkante meters nodig. Zij palmt met haar beelden een kamer aan het staartje van de woning in. Ontwerpen doen beiden met zicht op de tuin. Ook elders in de woning sijpelt de rust naar binnen langs de vele grote ramen. Bovendien krijg je op verschillende plekken toegang tot de tuin, die met z’n organische lijnen en spel van hoogtes en lagen een boeiend tableauvivant creëert.

Een jarenzeventigwoning kan donker en zelfs zwaar ogen. Toch bleef de woning grotendeels zoals de architect die eind jaren zestig op papier zette. Evelien: “Het blijft een verrassend fris ontwerp met details waar we erg van houden. De manier waarop de houten latjes en balken een uitgedacht lijnenspel vormen. Het sobere, kwalitatieve maatwerk, de verborgen deuren, de houten wanden in contrast met de witte, bakstenen muren. En natuurlijk de blauwe tegels…” Die authentieke keramiek in de badkamer en de toiletruimte mocht niet verdwijnen van Evelien. Anton scherpte het kleurcontrast nog aan door de deuren daar oranje te verven. Die tint beviel zo erg dat ze nu een kleurspoor vormt doorheen de woning, met onder andere Flowerpot-lampen van &Tradition, kussens in de Saarinen Tulip-stoelen en een Tomado-wandrek in feloranje.

Sfeermakers

Soms een cocon van groen, soms een zee van zonlicht: afhankelijk van de plek in de woning wandel je naar een andere sfeer. Het was even verleidelijk om het houten plafond weg te halen, maar het hoort bij dit huis. Bovendien kwam er een mooi contrast aan het licht toen er onder de tapijttegels een ruw gepolijste betonnen vloer bleek te liggen. Valse wanden en overbodige deuren werden weggewerkt, waardoor je je nu zonder belemmeringen verplaatst en het huis zich in al z’n transparantie toont. De keuken – aanvankelijk in een donker hoekje, nu in een zonnig deel – ontwierp en realiseerde Anton zelf: “Het moest een praktische, ruime en vooral aangename plek worden met veel lichtinval.” Dus kwamen er een groot schuifraam en een rond dakraam dat voor het perfecte licht- en schaduwspel zorgt op de ronde Saarinen Tulip-eettafel. Ook hier springt een zorgvuldig uitgekozen kleurdetail meteen in het oog: de Smeg-oven en het kookvuur in warm saffraangeel. De kleur is niet populair in ons land, dus zocht en vond het koppel het gedroomde kleuraccent in Italië.

De chaos achterlaten

Sinds zeven jaar bevindt het atelier van Anton zich achteraan in de tuin. Bevriend architect Tom Luyckx ontwierp een zwart volume in afzelia dat zich subtiel op de achtergrond houdt. Omwille van hoogtebeperkingen zit het atelier deels in de grond verzonken. De witte houten wanden met balken die doorlopen van vloer tot plafond vormen een wit doek tegenover de intrigerende chaos van een creatieproces.

Momenteel werkt Anton aan een doctoraatsproject waarbij hij aan de hand van familiefoto’s en tactiele materialen onderzoekt of er onscherpte bestaat in de beeldhouwkunst, en waar die dan voor staat. Zijn werk laat hij letterlijk achter door naar de woning te wandelen, bovendien houdt hij het thuis bewust opgeruimd om weer in alle rust op te laden. Evelien heeft daar minder nood aan: “Mijn atelier is ook chaotisch, maar ik werk niet met zulke volumes en zo’n veelvoud aan materialen. Sowieso ben ik iets meer ‘prullerig’ van aard. Ik hou van verzamelingen en zou die het liefst overal in huis uitstallen.” Daar kwam een oplossing voor: in de inkomhal staat een metalen kast met glazen schuifdeuren waarin een mix van onder andere schelpen, foto’s en souvenirs staat uitgestald. Elders in huis valt de eenvoud en de rust op. In de slaapkamer en de badkamer beperkt het koppel de aankleding tot het minimum. Anton: “Het is op sommige plekken bijna spartaans. Ik hou van die visuele eenvoud. Ben ik in mijn atelier, dan ben ik in een andere wereld. Maar het is soms een grote stap om weer in die chaos te kruipen.”