Wijnkenner Dennis van den Buijs schenkt klare wijn. Deze week signaleert hij hoe wijzigingen in het DNA leidden tot nieuwe druiven.
Stel je voor: een wereld met alleen maar rode wijn. Tot zo’n 3500 jaar geleden was dat het geval. Witte druiven bestonden nog niet, alles wat aan een wijnrank groeide was donkerblauw van kleur. Tot het genetische toeval toesloeg: door een spontane mutatie verloren sommige druiven hun blauwe pigment. Plots waren er wijnranken waaraan rozige druiven bungelden, blauw-witte tijgerstreepexemplaren, zelfs volledig witte. Een minuscule DNA-verandering die zou leiden tot de witte wijnen die we nu drinken.
Ook in moderne tijden vonden er al interessante mutaties plaats. In 1988 werd in La Rioja in een verwaarloosde oude wijngaard de tempranillo blanco ontdekt, een witte variant op de bekende Spaanse rode tempranillodruif. Na zorgvuldig doorkweken is ze nu de op een na meest aangeplante witte druif in de Rioja-streek.
Door een spontane mutatie waren er plots rozige druiven, blauw-witte gestreepte en zelfs volledig witte.
Ook de witte grenache, garnacha of garnatxa is afkomstig van een donker broertje. In de achttiende eeuw begon de druif vanuit Spanje en Catalonië het Franse Zuiden te veroveren, waar ze ondertussen bekendheid heeft vergaard als witte châteauneuf-du-pape.
Veruit de grootste mutantenfamilie is die van de pinot. Pinot noir is de oerdruif, maar door mutaties ontstonden ook pinot blanc, pinot meunier en pinot gris. Die laatste heet dan wel grijs te zijn, de druiven hebben een roze tot koperkleurige schil. Daarom is pinot gris soms bijna zalmroze.
Een van de recentste ontdekkingen in de wereld van de mutanten is de cinsault blanc uit Zuid-Afrika. De druif werd ontdekt in een microwijngaard van amper 0,2 hectare en levert slechts een paar honderd, op amforen gerijpte flessen per jaar op. Wie dacht dat mutanten enkel voorkwamen in het universum van Marvel, moet meer witte wijn drinken.
Geproefd en gekeurd: mutaties aan de ranken
1. Pinot Gris Csángó, Sabar, Badascony, Hongarije, 13,90 euro. qwine.be
Minerale wijn van op de vulkanische flanken. Citrus, meloen en notig bittertje. Ideaal bij kazen of een paddenstoelenpasta.
2. Ad Libitum Tempranillo Blanco, Bodegas Sancha, Rioja, 14,90 euro. sodwines.be
Intens kruidige wijn die goed past bij een Thaise curry met vis of asperges op de grill. Zomers en dorstlessend.
3. Cinsault Blanc, Rall, Wellington, Zuid-Afrika, 22,40 euro. elvama.be
Amfoorgerijpt en uniek, want nergens anders ter wereld te vinden. Zilte toetsen, citroenschil en amandelbittertje. Past goed bij kruidige kip.
4. Il.lusio Blanco, Celler Clua, Terra Alta, Catalonië, 14,45 euro. wijnen-bdc.be
Gulle wijn van witte grenache. Fijne zuurtjes, finale vol abrikoos. Past bij tomaat-garnaal met friet of gegrilde sardines.
