Dat de zon geen onverdeelde zegen is voor onze huid, hoeft niemand nog uit te leggen. Maar hoe zit het eigenlijk met ons haar? Zijn zonnesprays voor je lokken een zinnig idee of vooral een zomerse marketingtruc? We vroegen het aan dermatoloog dr. Griet Voet, en namen zelf de proef op de som.
De nieuwste generatie haarsprays belooft bescherming én herstel bij zonneschade. Maar is UV-bescherming voor haar eigenlijk wel nodig, als het haar ‘toch dood is’? Die vaak gehoorde uitspraak – ‘haar is dood materiaal’ – verdient enige nuance. ‘Het klopt voor een deel dat het haar niet levend is, maar dat geldt voor de haarschacht, het zichtbare deel van het haar. Die bestaat uit keratine: een taai eiwit opgebouwd uit afgestorven huidcellen, zonder zenuwen, bloedvaten of enige metabolische activiteit’, zegt dermatoloog dr. Griet Voet van Clinique Dermatologie Gent. ‘Biologisch gezien is dat dus wel dood materiaal.’
Maar dat is niet het hele verhaal. ‘Onderhuids leeft er wel degelijk iets: in de haarfollikel (het ‘wortelbed’ van elk haartje) zit een actief netwerk van cellen’, vertelt de dermatoloog. ‘Daar worden nieuwe haren geproduceerd, van pigment voorzien en naar boven gestuwd, waar ze verharden tot de haarschacht. De follikel is hormonaal gevoelig, kan ontsteken, en speelt een rol bij bepaalde huidziekten’, klinkt het. De term ‘dood haar’ dekt de lading dus slechts gedeeltelijk.
Wel kwetsbaar
Wat je wél ziet en voelt, is hoe dan ook geen levend weefsel. Haar heeft geen zenuwen, geen gevoel en geen zelfherstellend vermogen. Geen celdeling dus, geen wondheling, en ook geen kans op kanker. Maar net omdat haar zich niet kan herstellen, is het bijzonder kwetsbaar voor invloeden van buitenaf. ‘UV-stralen kunnen de haarschubben, de cuticula, aantasten’, zegt de dermatoloog. ‘Daardoor verliest het haar zijn beschermlaag, wordt het sneller droog, dof en stug, en kan ook de kleur vervagen.’
Toch is zonnestraling zelden de enige boosdoener. De echte schade ontstaat meestal door een samenspel van zomerse stressfactoren: zon, zout- of chloorwater en de hitte van stylingtools. Het resultaat herken je makkelijk na een zomer aan zee of aan het zwembad: een vale haarkleur, gespleten punten, een stugge textuur. Vooral chemisch behandeld haar en van nature licht haar zijn hier gevoeliger voor. ‘Dat heeft alles te maken met melanine’, zegt dr. Voet. ‘Dat pigment, net als in de huid, beschermt het haar tegen UV-straling. Donker haar bevat meer melanine en heeft dus een klein streepje voor, al ontsnapt ook dat niet aan uitdroging of schade.’
Beschermen dan maar?
Enter: de nieuwste generatie zonnesprays en oliën. Ze worden gepresenteerd als multitaskers: met beloftes van UV-bescherming, bescherming tegen hitte, kleurbehoud en een moeiteloos ogende beach finish. Maar wat doen ze écht? ‘Deze producten bevatten vaak siliconen, antioxidanten en soms chemische UV-filters,’ aldus dr. Griet Voet. ‘Eigenlijk zijn ze vooral bedoeld om kleurvervaging en uitdroging te beperken. Maar verwacht geen bescherming die te vergelijken valt met een zonnecrème met SPF 50 voor de huid. Er bestaan geen universele gestandaardiseerde meetmethodes voor UV-bescherming van haarproducten. De werking blijft dus grotendeels cosmetisch.’
In de praktijk komt zo’n beschermende nevel of olie vooral neer op een filmlaagje rond het haar (meestal dankzij siliconen) dat het zachter laat aanvoelen en tijdelijk afschermt tegen invloeden van buitenaf. ‘Dat is geen structureel herstel, maar een tijdelijke barrière tegen zon, zout of chloor.’
Do’s and don’ts
Wie z’n haar écht wil beschermen, begint best met een kritische blik op de ingrediëntenlijst. ‘Sommige bestanddelen kunnen op termijn meer kwaad dan goed doen, zeker bij droog, gekleurd of gevoelig haar’, zegt dermatoloog dr. Griet Voet. Zo kunnen uitdrogende alcoholen, zoals alcohol denat, en sterk geparfumeerde geurstoffen irritatie veroorzaken of schade verdoezelen in plaats van voorkomen.
Wil je verstandig kiezen, ga dan voor leave-on formules met lichte oliën, antioxidanten en hydraterende ingrediënten: stoffen die het haar tijdens zomerse blootstelling daadwerkelijk voeden en beschermen, in plaats van het enkel een glanslaagje te geven. Maar zelfs het beste product heeft zijn grenzen. Wie lang in de zon doorbrengt, beschermt het haar en de hoofdhuid nog altijd het best met een fysieke barrière. Een hoed of sjaal is allesbehalve overbodig: zeker voor de hoofdhuid, die wél levend weefsel is en dus gevoelig blijft voor UV-schade en zelfs huidkanker.
Vier populaire producten onder de loep
Phyto Paris: Plage l’icone huile protectrice
Wat is het?
Deze beschermende olie van Phyto belooft een drievoudige werking: beschermen, voeden en de haarkleur behouden.
Gebruik en ingrediënten
De formule bevat calendula-extract voor extra voeding en karanja-olie, bekend om haar antioxiderende eigenschappen. Beide ingrediënten zijn gericht op het beschermen van haar dat wordt blootgesteld aan de zon. De olie is vrij van siliconen en bevat een UV-filter, al wordt niet gespecificeerd in welke concentratie of met welk beschermingsniveau.
De formule is waterbestendig en bedoeld om zowel op droog als nat haar te gebruiken, voor én na blootstelling aan zon of zwembad. Het is een leave-on spray die je opnieuw aanbrengt na het zwemmen. De olie is vrij van siliconen, wat het interessant maakt voor wie op zoek is naar een natuurlijker alternatief. Let wel: Phyto raadt aan het product buiten licht en hitte te bewaren, niet altijd even praktisch op een stranddag.
Textuur en geur
De geur is een zwoele vakantiegeur die doet denken aan klassieke zonneproducten: een mix van olie en iets UV-achtigs, niet onprettig, maar aanwezig. Het product legt een duidelijk voelbare film over het haar, wat zorgt voor een beschermend laagje tegen uitdroging. Dat geeft het haar een gevoed gevoel. Wie op zoek is naar glans en zachtheid, zit hier goed. Verwacht echter geen meetbare zonbescherming zoals bij SPF-producten voor de huid, de precieze UV-werking blijft vaag.
Ons verdict
Fijn voor wie op zoek is naar glans en voeding zonder siliconen. De UV-bescherming blijft echter vaag, en het advies om het product koel te bewaren maakt het wat onpraktisch op stranddagen.
Hair Rituel by Sisley: Protective Shield Mist
Wat is het?
Deze haarmist van Sisley belooft een breed spectrum aan bescherming tegen zowat elke denkbare externe agressor: zon, luchtvervuiling, vocht, zout én chloor. De formule werkt volgens het principe van een ‘dubbel schild’: antioxidanten die vrije radicalen bestrijden en een fysiek laagje dat zich rond de haarschacht vormt om uitdroging of broosheid te voorkomen.
Gebruik en ingrediënten
De mist bevat geen siliconen en wordt voorgesteld als geschikt voor dagelijks gebruik, zowel op nat als droog haar. Verder bevat de formule hydraterende ingrediënten zoals glycerine en panthenol, voedende oliën (camelia, macadamia, hazelnoot, soja), en plantaardige extracten van onder meer zonnebloem, artisjok en sheaboter. Er zit een lichte filmvormer in (polyimide-1) en antioxidanten zoals vitamine E. De mist is geparfumeerd met een mix van citrus, lavendel en bloemige aroma’s. Geen klassieke UV-filters, wel een verzorgende en verzachtende samenstelling zonder siliconen.
Textuur en geur
De nevel is zijdezacht, licht als lucht en volledig niet-vettig. Het product trekt snel in, laat geen film of plakkerigheid achter en heeft een fijne, bloemig-frisse geur die typisch is voor Sisley. Je voelt het nauwelijks in het haar, behalve dan het extra gemak bij ontwarren en een subtiel glansje.
Ons verdict
Als cosmetisch product is dit een overtuigend verzorgingsproduct: de mist hydrateert, verzacht en helpt klitten voorkomen na zon, zee of zwembad. Als ‘beschermingsproduct’ blijft het echter moeilijker te beoordelen. UV-bescherming, antioxidantenwerking en bescherming tegen omgevingsstress zijn immers moeilijk te bewijzen zonder externe, onafhankelijke tests. De prijs is bovendien stevig: €69 voor 150 ml plaatst dit in het topsegment.
Kérastase Soleil: Huile Sirène
Wat is het?
Deze haarspray is een hybride tussen een texturiserend zoutspray en een voedende haarolie. Het belooft zachte beachwaves, glans en bescherming tegen zon en uitdroging, allemaal in één zomers flacon.
Gebruik en ingrediënten
De formule bevat siliconen en lichte oliën die het haar glad maken en een beschermlaagje vormen tegen uitdroging. Er zit ook een UV-filter in, maar hoeveel die werkelijk tegen de zon beschermt blijft – zoals bij de meeste haarproducten – eerder een kwestie van vertrouwen dan van bewijs. Verder: kokosolie, babassuolie en vitamine E zorgen voor extra voeding, glans en soepelheid. Het product bevat geurstoffen en kleurstoffen en is dus vooral gericht op beleving.
Textuur en geur
De nevel is luchtig, makkelijk te verdelen en ruikt zalig zomers: jasmijnachtig en fris. Het voelt aangenaam op het haar en laat geen stug residu achter zoals sommige klassieke zoutsprays. De beach waves die je ermee creëert zijn subtiel en natuurlijk. De formule plakt niet en is niet vettig.
Ons verdict
Een zintuiglijke zomerervaring in een flacon. Ruikt heerlijk, voelt licht, werkt (voor zover wij weten) goed. Ook op vlak van prijs valt het goed mee: je betaalt rond de 30 euro voor 150 ml, afhankelijk van de verdeler.
Bumble and Bumble: Hairdresser’s Invisible Oil
Wat is het?
Deze olie temt pluizig haar, maakt het zijdezacht en geeft een gezonde glans, zonder dat je haar slap gaat hangen. Ideaal voor droog of dof haar dat snakt naar zachtheid en soepelheid. Bovendien biedt het een extra laagje bescherming tegen hitte en zon, al is die UV-bescherming subtieler aanwezig dan in producten die er echt op mikken.
Gebruik en ingrediënten
Wat zit erin? Een verzorgende mix van zes plantaardige oliën (kokos, argan, macadamia, druivenpit, saffloer en zoete amandel) samen met siliconen die zorgen voor die gladde, glanzende finish. UV-filters zijn aanwezig, net als hittebescherming, wat deze olie tot een handige multitasker maakt. Een paar druppels volstaan: in nat haar vergemakkelijkt het borstelen, in droog haar temt het pluizen en geeft het glans.
Textuur en geur
Transparant en bijna gewichtloos. De olie trekt meteen in zonder een vettig laagje achter te laten. De geur is zacht en bloemig, aanwezig maar niet opdringerig, een beetje alsof je net van de kapper komt.
Ons verdict
Een allrounder die doet wat hij belooft: pluizigheid verminderen, het haar zachter maken en een gezonde glans geven. De extra bescherming tegen hitte en zon is mooi meegenomen, al zouden we voor intensieve zonblootstelling toch kiezen voor een product dat daar explicieter op inzet. Voor wie op zoek is naar een luxe-feel haarolie die je haar verzorgt zonder het te verzwaren, is dit een uitstekende keuze. Beschikbaar op Zalando.
Nuxe Huile Lactée Capillaire beschermende haarolie
Wat is het?
Een luchtige haarmist die belooft je lokken te beschermen tegen zon, zee en zwembad. De formule is tweefasig (lees: een beetje schudden voor gebruik) en combineert UV-filters met voedende oliën. Extra troef? De geur (een warme mix van sinaasappel, tiare-bloem en vanille) is pure zomer in sprayvorm.
Gebruik en ingrediënten
Nuxe pakt uit met een siliconenvrije formule boordevol kokos-, jojoba- en koolzaadolie, plus panthenol en vitamine E. Mooi in theorie, al zit er ook behoorlijk wat alcohol in. Dit helpt bij de droge finish, maar bij intensief gebruik ook kan uitdrogen. Geur is hier geen bijzaak: limonene, linalool en co. maken het parfum aanwezig en niet voor iedereen geschikt.
Textuur en geur
De mist is licht, niet plakkerig en maakt het haar soepel zonder vet te maken. Perfect om tussen twee duiken door wat glans en geur toe te voegen. Verwacht geen diepe verzorging, maar wel een mooie, luchtige finish.
Ons verdict
Fijn als zomerse opfrisser voor haar dat net uit zee komt: geur, glans en gemak in één. Maar wie op zoek is naar stevige UV-bescherming of intens herstel, zal elders beter bediend zijn. Het is eerder een strandaccessoire dan hardcore haarverzorging. Qua prijs is het wel zeer betaalbaar: rond de 15 euro voor 100 ml, afhankelijk van de verdeler.
