De opkomst van gerijpte geuren: ‘Net als bij cognac geeft dit een nieuwe dimensie aan parfum’

Net zoals wijn en cognac wint ook een geurtje dat op eikenhouten vaten mag rijpen aan intensiteit. Een aanpak waarmee gerenommeerde parfumhuizen zich willen onderscheiden. ‘Tijd geeft parfum een ongrijpbaar patina.’

Vertragen voelt tegennatuurlijk in deze jachtige wereld, en de parfumindustrie snelt duchtig mee: jaarlijks worden er duizenden nieuwe geuren gelanceerd. ‘Je zou bijna vergeten hoe belangrijk het in ons vak is om de tijd te nemen’, merkt Renaud Salmon, creatief directeur bij Amouage op. ‘Eerst is er tijd nodig voor de teelt, oogst en distillatie van de grondstoffen, daarna voor de ontwikkeling in het labo. Vervolgens heeft de parfumeur tijd nodig om de compositie te perfectioneren. Dan volgt de fase waar zelden over gesproken wordt: de rijping, het proces waarbij de componenten zich vermengen zodat alle facetten tot hun recht kunnen komen.’

Omdat clean beauty vandaag de norm lijkt, wordt graag vergeten dat parfum een levend en aan veranderingen onderhevig product is. Niet zo bij luxehuizen als Amouage, Guerlain en Atelier des Ors. Zij spelen net met dat instabiele karakter van parfum door geuren te laten rijpen – zoals grand cru’s en exclusieve cognac. Terroir, assemblage, noten en akkoorden: keldermeesters en parfumeurs delen een woordenschat. En in beide vakgebieden speelt alcohol een cruciale rol.

Lees ook: Zo ruikt een vrijgevochten vrouw: hoe parfumeur Christine Nagel haar nieuwste geur voor Hèrmes ontwikkelde

Boter en karamel

Een parfum waarin die twee werelden elkaar expliciet vinden, is Angels’ Share Paradis uit de collectie Les Liqueurs van By Kilian. Het merk werd opgericht door Kilian Hennessy, erfgenaam van de beroemde cognacmaker. Het distillaat is een hommage aan op eikenhouten vaten gerijpte likeur. Een ander voorbeeld is Pour un Homme van parfummaker Caron. Om die geur een nachtelijke toets te geven, koos parfumeur Jean Jacques voor een extract van oude eiken cognacvaten. ‘De eik legt een andere kant van lavendel bloot, sensueler en intiemer’, legt hij uit.

Renaud Salmon gaat nog een stap verder. Hij liet vier parfumeurs los op een collectie parfums, Les Essences: Julien Rasquinet en Paul Guerlain werkten samen aan Lustre, Bertrand Duchaufour creëerde Reasons, en Cécile Zarokian stond in voor Outlands, dat al bij de lancering uitverkocht was. Allen kregen ze eenzelfde opdracht: een geur bedenken die niet af was, maar die rijker zou worden na enkele maanden te rijpen.

‘De mogelijkheden zijn eindeloos’, vertelt Salmon. ‘Maar ik besloot me te focussen op houtsoorten, aangezien die vaak voorkomen in de basisnoten van parfums.’ In een roestvrijstalen tank werden houtkrullen van sandelhout gemengd met de verschillende geurconcentraten. Door ethanol in eikenhouten vaten te rijpen, kreeg het boterachtige, haast gekaramelliseerde nuances.

Na zes maanden kwamen de vier parfumeurs samen voor de definitieve assemblage. Het resultaat overtrof alle verwachtingen. ‘Ontdekken dat de geur zich effectief in de juiste richting ontwikkelde, was een fantastische ervaring’, vertelt Julien Rasquinet.

Lees ook: Reukjes op een rijtje: waarom modehuizen hun parfums in reeksen lanceren

Geurige sluier

Zowel bij Guerlain als bij Atelier des Ors werd vertrokken van iconische geuren. Habit Rouge van Guerlain, dat dit jaar zestig jaar bestaat, kreeg een dubbele verjongingskuur in twee eikenhouten vaten met verschillende olfactorische eigenschappen door de leeftijd van het hout. ‘Het duurde weken voor de magie zich voltrok’, vertelt creatief directeur Delphine Jelk.

‘De interactie tussen het hout en de originele formule – met noten van bosgrond, leer, tabak en vanille, destijds revolutionair in een mannenparfum – leverde interessante nieuwe facetten op.’ Na de rijping volgde een minutieus assemblageproces om de perfecte balans te vinden, zodat Habit Rouge Spirit noch een kopie, noch een compleet nieuwe creatie is.

Atelier des Ors-oprichter Jean-Philippe Clermont was al langer gefascineerd door de wereld van cognac. ‘Ik hou van het idee om op lange termijn te werken, om iets te laten rijpen voor een volgende generatie’, zegt hij. Voor het tienjarige bestaan van het merk kregen drie iconische parfums – Lune Féline, Rose Omeyyade en Rouge Sarây – een speciale behandeling. De natuurlijke essences mochten enkele maanden rijpen in Franse eikenhouten vaten. ‘Net als bij cognac geeft dit een nieuwe dimensie aan parfum. De geur blijft intact, maar bepaalde noten krijgen een vollere textuur.’

‘We zijn voor het experiment gegaan en ons instinct kreeg gelijk’, besluit Renaud Salmon. ‘Tijd geeft parfum een ongrijpbaar patina, alsof er een geurige sluier over de kern van de compositie wordt gelegd.’ De experimenten openden een vat van mogelijkheden voor de toekomst in de haute parfumerie.

Lees ook: Ruikt als een TikTok-trend: waarom tienerjongens in de ban zijn van nicheparfums