Vraag maar raak: 7 vragen die je moet stellen om de temperatuur van je relatie te meten

The New York Times vroeg verschillende relatie- en sekstherapeuten welke vragen koppels best regelmatig bespreken, en wij legden ze voor aan Alfons Vansteenwegen en Katrien Koolen.

Hoe maken we samen plezier?

Als we verliefd worden, zijn we niet alleen bedwelmd door liefdeshormonen, we doen ook vaker leuke dingen samen. Daar hebben dagelijkse beslommeringen uiteraard een effect op. Koppels doen best bewust dingen die hun allebei plezier bezorgen. “Het even benoemen kan helpen,” vindt Koolen, ”omdat het hem vaak in simpele momenten zit. Bij genotsmomenten denken we aan grootse dingen, maar het kan ook gewoon op zondag samen koken zijn. Even stilstaan bij waar je deze week samen van hebt genoten, iets waarvan je vanbinnen begon te bruisen, is een prima idee.”

Wie zet de vuilnisbak buiten?

De taakverdeling in het huishoudelijk werk en de zorg voor kinderen is een veelbesproken onderwerp in heel wat koppels. Vaak rollen we in ons takenpakket, omdat het logisch lijkt, vertelt Koolen. “Maar als je merkt dat iets je niet zint, moet je elkaar zoeken en daarover praten. Ik had dat onlangs met koken: ik vind het niet leuk om dat elke dag in stress te moeten organiseren en doen. Nu ik dat gezegd heb, kunnen we die taak anders regelen. En als dat niet lukt, helpt het wanneer mijn partner me meer erkenning geeft voor wat ik elke dag doe. Een bedankje, elke dag horen dat je waardevol bent voor elkaar, is belangrijk.” De kunst bestaat er volgens Alfons Vansteenwegen in de controle mee te geven met de taak. “Je moet de ander ook echt eigenaar van die job maken. En dus niet op de vingers kijken of vertellen hoe het beter kan.”

Wat vinden we leuk aan ons seksleven?

Als mensen vinden dat hun seksleven rammelt, focussen ze vaak op de dingen waar ze niet tevreden over zijn. Maar kijk ook naar wat er wél goed gaat. “We hebben vaak vaste denkbeelden over seks, maar we vergeten dat flirten, erotische energie, het initiatief nemen… ook een rol spelen. Dus vragen wat er goed werkt voor jullie is een goed begin voor een gesprek.”

Seks blijft ingewikkeld, volgens Vansteenwegen. “Het is iets wat je tot op zekere hoogte overkomt, omdat je niet kunt voorspellen wanneer je zin zult hebben. En het is niet iets waar je over onderhandelt, maar een kwestie van uitnodigen, suggereren en verleiden.”

Hoe hebben we elkaar geholpen in moeilijke tijden?

Je gesteund voelen kan door iets heel kleins zijn of net door een groot gebaar, maar het gaat altijd om emotionele intimiteit, zegt Koolen. “Dichtbij zijn, verbonden zijn, voor elkaar zorgen: dat gaat over het fundament van een relatie.”

Moeilijke zaken verwerken is niet eenvoudig, legt Vansteenwegen uit. “Het gaat over het uitwisselen van gevoelens. Je moet elkaar niet alleen horen, je moet ook tonen dat je de ander echt gehoord hebt en met elkaar meeleven. Dat vraagt een inspanning. Maar het is belangrijk, omdat je zo elkaars evolutie meemaakt.” Niet iedereen maakt de drama’s van het leven op dezelfde manier mee, zo leerde hij. “Neem rouw. Eén partner verwerkt de dood van een ouder op zijn manier, en de ander doet het anders. Als je daar niet over praat, niet vertelt wat je nodig hebt of verwacht, kan vervreemding de kop opsteken.”

Niet onbelangrijk: onderzoek toont aan dat gemeende complimenten zeer belangrijk zijn tussen twee partners. “Ze zijn goedkoop, effectief en een belangrijke vorm van steun”, vindt Vansteenwegen.

Zijn we het nog eens over wat trouw en monogamie is?

Het aantal open relaties is vrij beperkt, weet Vansteenwegen, en dus moet je met elkaar afspreken wat trouw, ontrouw en monogamie voor jullie betekenen. “Vergeet niet dat 60% van de koppels vandaag samenblijft tot een van hen overlijdt. Dan moet je weten wat kan en wat niet. Vaak lunchen met een collega, lange emotionele berichten uitwisselen met een vriend, over dat soort dingen ben je best open, ook als er niets fysieks gebeurt. Zo kun je inschatten wat voor je partner belangrijk is en hoe jij je bij iets voelt. In mijn praktijk heb ik gezien dat het belangrijk is om ongerustheid over iets wat je partner met anderen doet, uit te spreken.”

Is er iets waar je je zorgen over maakt dat je me nog niet verteld hebt?

Geld, kinderen, waar en hoe je woont, je werk, de staat van de wereld, de zorg voor je ouders, de lijst van dingen waar we ons zorgen over kunnen maken is eindeloos. “Als je dan van elkaar weet wat er plaats inneemt in het hoofd van de ander, zit je kort op de bal”, zegt Koolen. “Vraag ook waarom bepaalde dingen zo belangrijk zijn dat je je er zorgen over maakt, want zo ga je naar de kern van de zaak.”

Je gevoelens delen met de ander maakt een relatie intenser, stelt Vansteenwegen, dus het is goed om te vertellen wat er op je lever ligt. “Vergeet niet dat we ook voortdurend non-verbaal met elkaar communiceren. Zelfs als ik niets vertel, zeg ik veel. Maar als je niets vertelt, moet ik je gedrag interpreteren, en dat durft dus al eens fout te lopen. Woorden zijn dan nodig om alles scherp te stellen.”

Eigenlijk gaat dit ook over toekomstplannen, vindt Vansteenwegen. “Ik zie bij lezingen vaak koppels die na hun pensioen moeten herbekijken wat hun prioriteiten zijn. Het is goed dat elke partner zijn eigen lijst heeft, en dat je dan samen kijkt naar de prioriteiten als koppel. Dat je van die twee lijsten één lijst maakt, dus. Een relatie is eigenlijk een project met een toekomst, en die moet je samen plannen.”

Hoe kan ik ervoor zorgen dat je je meer geliefd voelt?

Een mooie vraag, die peilt naar de noden van je partner. “Maar je moet opletten dat een gesprek hierover niet gereduceerd wordt tot oplossingen bieden voor problemen en praktische dingen”, vertelt Koolen. “Vaak willen mensen gewoon emotionele beschikbaarheid.”

Lief zijn heeft een slechte reputatie. Alsof het je te soft maakt. Het is misschien niet indrukwekkend, maar wel de smeerolie van elke relatie, vindt Vansteenwegen. “Bedachtzaamheid, de ander centraal stellen in je leven. Meer geven dan je krijgt is de formule die ervoor zorgt dat de ander zich geliefd voelt. En omdat je zelf ook blij wordt van liefde geven, is iedereen tevreden. Lief zijn vraagt een soort meesterschap. Het betekent dat je de ander echt hoort en ziet en dat je ter beschikking staat als het nodig is. Dat kan over concrete hulp gaan of over naar elkaar luisteren, maar soms is het niet meer dan een knuffel geven of dicht tegen elkaar aan zitten op de sofa.” We verliezen dat soms uit het oog in een lange relatie, zegt Vansteenwegen. “Ik zag dat in mijn therapieruimte: dat liefdevolle aspect verslijt soms in een relatie. Soms gaan we steeds ruwer met elkaar om. Terwijl lief zijn voor elkaar zo belangrijk is om goed verbonden te blijven.”

Koolen hoort de koppels die bij haar in therapie zijn soms vertellen dat het om kleine dingen gaat. “Als je samen ergens bent, en de ander komt naast je staan en raakt je aan, gewoon om aan te geven dat hij of zij er is. Elkaars fan zijn, ook in het openbaar, is een van de puurste vormen van liefde tonen.”