Hygiënische producten een luxe? Niet volgens Belgisch en Regelvrij / Belges et Culottées. In deze eerder verschenen opinie vertelt de beweging hoe een kleine groep vrouwen de regering overtuigde om de belasting op tampons, maandverbanden en cups te verlagen.
‘Feminisme is passé, want de gelijkheid tussen de twee seksen is een feit.’ Hoe vaak heeft u die uitspraak al gelezen op sociale media of zelfs zelf gedacht? Toch bestaan er ook in ons land nog heel wat ongelijkheden. Een van de voorbeelden daarvan is de tamptontaks. Producten die voor de helft van de Belgische bevolking tot de hoogstnoodzakelijke basisuitrusting behoren, zoals tampons, maandverbanden en menstruele cups worden als luxeproducten belast. Het tweetalig collectief Belgisch en Regelvrij / Belges et Culottées besliste in februari 2016 om hier iets aan te veranderen. Wij, een groep vrouwen startten een gevecht tegen iets dat wij als een discriminatie ervaarden. Waarom zou het niet mogelijk zijn, om aan onze regering te vragen om de belasting van 21% naar 6% te verlagen?
De verlaging van de tampontaks is het ultieme bewijs dat verandering door burgers mogelijk is, ook in België
De eerste stap was het starten van een Facebook-pagina en een petitie. We besloten het probleem op een ludieke manier aan te pakken: via illustraties en geestige slogans zouden we de aandacht trekken en het publiek informeren. Zo bedachten we de tekeningen ‘dit wordt een bloedbad’ of ‘Tampons, sjieker dan chocolade’. (Chocolade staat namelijk op de lijst van primaire goederen en wordt aan 6% belast).
Daarbij contacteerden we feministische organisaties om hen op de hoogte te brengen van ons gevecht. We vroegen hen om aandacht te besteden aan de tampontaks. Op de Internationale Vrouwendag op 8 mei kreeg het probleem media-aandacht en werden er een aantal artikelen over gepubliceerd. Het publiek werd hier eindelijk eens massaal over geïnformeerd.
Terwijl het aantal handtekeningen onder onze petitie bleef stijgen, contacteerden we verschillende politici om tips te vragen over hoe we best verder gaan in onze strijd. We kregen te horen dat verschillende partijen wetsvoorstellen hadden ingediend. We werden uitgenodigd op het parlement en kregen zelfs een gratis bezoekje aan de senaat. Verschillende Vlaamse en Waalse parlementariërs moedigden ons met een brede glimlach aan. Het was een fijn gevoel om te weten dat we hier niet alleen voor stonden. Toch bleven we op een positieve reactie van de Minister van Financiën wachten.
Op dat moment contacteerde Test-Aankoop ons en besloten we de handen in elkaar te slaan. De consumentenorganisatie zette een enorm artikel over de problematiek van de tampontaks en een oproep om de petitie te ondertekenen in haar blad en het aantal handtekeningen ging na publicatie drastisch de lucht in. Maar een reactie van de Johan van Overtveldt bleef nog steeds uit.
Het was zomer, en omdat onze leden – voornamelijk studenten – over een beetje meer tijd beschikten, besloten we een versnelling hoger te schakelen. In partnerschap met Test-Aankoop en met de steun van verschillende feministische organisaties stuurden we zowel mails als ouderwetse brieven naar de postbussen van de Commissie Financiën en de Minister. Als we al reactie kregen, was dat heel kort: ‘Het staat momenteel niet op de agenda.’ De zomer, waarin we zo hard probeerden de tamtontaks wél op de agenda te zetten, werd een moment van stilte.
Het was al september en de leden van het collectief moesten terug naar de universiteits- of hogeschoolbanken, maar we besloten om toch een nieuwe actie te starten: we zouden massaal kaartjes sturen naar de minister, met daarop pakkende slogans als ‘Telkens als ik bloed, vloeit er geld naar de staat’.
We hebben het gedaan, en we kunnen het amper geloven
2 december, ongeveer 9 uur in de ochtend: plots lezen we dat de regering naar ons geluisterd heeft. Er komt een einde aan deze indirecte discriminatie op de baarmoeders. We hebben het gedaan, en we kunnen het amper geloven. Een kleine groep vrouwen heeft gesensibiliseerd, getekend, geschreven en geprotesteerd. En uiteindelijk werden we gehoord. Dit is het ultieme bewijs dat ook in ons land verandering door burgers mogelijk is.
Wij zullen hier niet stoppen en ons voortaan op andere veranderingen richten. Omdat het mogelijk is. Ik kan eerlijk zijn met u: dat is niet altijd even gemakkelijk. We leveren gratis werk in onze vrije tijd en een intensief gevecht als dit kan erg vermoeiend zijn. Maar ik kan niet opgeven: waarom zou je akkoord moeten gaan met de wet als je weet dat deze discrimineert? Waarom zou je niet gehoord kunnen worden? We moeten blijven geloven in de verandering die we willen boeken.
Natuurlijk beseffen we bij Belgisch en Regelvrij / Belges et Culottées dat het percentage van de taks niet heel veel zal veranderen voor de prijs van een doos hygiënische beschermingen, maar het is een stap in de goede richting: dit is alweer een beetje minder discriminatie op basis van het (vrouwelijk) geslacht. En ik ben trots om te kunnen zeggen dat wij aan deze stap richting een meer gelijkwaardige maatschappij ons eigen steentje hebben kunnen bijdragen.
Aurélie Notebaert voor het Collectief
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier