Van Tim Krabbé tot The Messy Chef: welke boeken vind je in de boekenkast van professor Hendrik Vos?

Welke verhalen laten je na het lezen niet meer los en welke boeken laat je beter links liggen? Enkele Bekende Lezers delen hun leestips en vulden voor ons een literair vriendenboekje in. Deze week: professor en politicoloog Hendrik Vos.

Wat ben je op dit moment aan het lezen? 

‘De razzia’ van journalist Timmie Van Diepen. Op het einde van de Tweede Wereldoorlog werd een deel van zijn familie vermoord door de nazi’s en hun sympathisanten. De ware toedracht kwam nooit aan het licht, tot Timmie recent ging speuren in de archieven, sprak met de laatste getuigen en probeerde te reconstrueren wat er exact gebeurde. Een spannende en goed geschreven whodunit, die doet nadenken over de rol van het verzet, over goed en kwaad, over moed en roekeloosheid.’

Welk boek kan je nooit opnieuw lezen?

‘Een boek dat ik nooit opnieuw kan lezen, hoewel ik het heel graag zou doen, is ‘Polleke wordt missionaris’. Ik las het toen ik net kon lezen. Ik zal een jaar of zes geweest zijn, misschien zeven. Ik ontleende het in de dorpsbibliotheek. Het boek blies de kleine Hendrik van zijn sokken. Ik wilde ook missionaris worden. Ik raakte helemaal in de ban van het verhaal, vol verdriet, spijt en afscheid. Waarschijnlijk was het allemaal heel kneuterig en truttig , maar Ik zou het heel graag herlezen om uit te vissen waarom het me toen zo raakte. Helaas, het boek is intussen al lang verdwenen uit de bibliotheek en ik vind er nergens nog een spoor van terug.’

Wat is het beste non-fictieboek dat je al las?

‘The messy chef 3, het kookboek van Jelle Beeckman, die eten maakt op gevoel, zonder veel fanfare en zonder zich veel van de regeltjes aan te trekken. En het is echt lekker.’

Welke waardevolle les heb je al lezend geleerd? 

‘Als tiener las ik Een man van Oriana Fallaci, omdat ik hoopte dat het zou helpen om er een te worden. Het is het waargebeurde verhaal van een Griekse verzetsheld, in de tijd dat het land door kolonels werd bestuurd. De man is een held, die zijn idealen consequent nastreeft en vecht voor zijn principes. Gaandeweg wordt duidelijk dat hij ook een idioot is, een onmogelijke vent, hardnekkig overtuigd van zijn eigen gelijk, met een totaal onvermogen om compromissen te sluiten. Het maakte me wantrouwig tegenover iedereen die aanspraak maakt op morele superioriteit.’

Van welke guilty pleasure heb je stiekem genoten?

‘Dat zou wel eens een stripverhaal van FC De Kampioenen kunnen zijn.’

Welk boek heeft je het hardst doen lachen? 

‘Ik genoot hard van Een jaar in de Provence van Peter Mayle. Ik breng ginds zelf ook veel tijd door. De verhalen, de misverstanden en de strubbelingen die Mayle beschrijft, zijn niet alleen herkenbaar, maar ook bijzonder grappig geschreven.’

Welke boeken hebben je doen huilen? 

‘Een wankel evenwicht van Rohinton Mistry en Een schitterend gebrek van Arthur Japin. Het zijn boeken over onrecht en pijn en over de tegenslagen die elkaar opvolgen. Telkens zijn er ook momenten van hoop, waarbij je als lezer alsnog begint te verlangen naar een mooi einde. Maar dan loopt het weer mis en wordt het nog gruwelijker dan het al was. Niets komt nog goed. Het zijn hartverscheurende verhalen, gruwelijk pijnlijk, maar prachtig geschreven.’

Welk boek moet echt iedereen in zijn leven ooit een keer lezen? 

‘De Renner, van Tim Krabbé. Alleen al om de openingsparagraaf: Krabbé maakt zich klaar voor een wielerwedstrijd in de Cévennen en neemt zijn fiets uit de auto. “Vanaf terrasjes kijken toeristen en inwoners toe. Niet-wielrenners. De leegheid van die levens schokt me.”

Wat is een afknapper tijdens het lezen? 

‘Ik lees vaak academisch werk, van studenten of onderzoekers. Helaas is dat vaak slecht geschreven: nodeloos ingewikkeld, passief en krampachtig. In plaats van ‘ik hou van jou’ schrijven ze ‘Er wordt door mij van jou gehouden’. Meer algemeen heb ik een hekel aan lange zinnen en moeilijke woorden als ze geen functie hebben en de auteur alleen maar wil aantonen dat hij de regels van spelling en grammatica net goed genoeg beheerst om niet uit de bocht te gaan. Lucas Rijneveld is een uitzondering: de lange zinnen zijn zo goed gecomponeerd en uitgebalanceerd dat ze een sfeer van beklemming en spanning oproepen. Maar om zo te kunnen schrijven, moet je wel heel getalenteerd zijn.’

Welk personage had je als kind zelf willen zijn? 

‘Ik las dolgraag de verhalen van De Vijf, geschreven door Enid Blyton. Zij is intussen onder vuur komen te liggen omdat er in haar boeken wel wat xenofobie en seksisme doorschemert, en ik ben niet ongevoelig voor dat argument. Maar als jonge tiener wilde ik maar één ding: een personage van De Vijf worden – maar niet de hond. Als iets oudere tiener bleef ik in zekere zin in hetzelfde genre: ik wilde Hercule Poirot zijn en moorden oplossen. Het is de reden waarom ik bijna rechten ben gaan studeren: ik zag mezelf als onderzoeksrechter speuren naar daders van mysterieuze moorden. Gelukkig realiseerde ik me net op tijd dat er in dit land niet bijzonder veel moorden gebeuren en ik me met een diploma in de rechten vooral zou moeten bezighouden met erfeniskwesties en discussies over overhangende struiken. Ik besloot om een andere richting uit te gaan.’

Welke graphic novel of strip las je het liefst?

‘Armstrong. De avontuurlijke reis van een muis naar de maan’ vanTorben Kuhlman – het is een boek voor kinderen, met veel prachtige tekeningen en weinig tekst, maar buitengewoon mooi en ontroerend. Ik blader er nog vaak in.’

Welk boek is underrated? 

‘Kinderboeken in het algemeen zijn underrated. Goede kinderboeken slagen erin om met heel weinig en heel simpele woorden, niet meer dan twee of drie lettergrepen, een totaal palet aan emoties op te roepen. Dat is indrukwekkend. Als ik me zelf aan het schrijven zet, bijvoorbeeld een column over een of ander heet hangijzer in de Europese politiek, zal ik altijd eerst even in een kinderboek bladeren. Als je straffe boodschappen en sterke gevoelens pakkend wil overbrengen en je lezers midscheeps wil raken, kan je veel inspiratie halen uit een goed kinderboek. Een auteur die de kunst ook perfect beheerst, is Toon Tellegen. Zijn verhalen over de olifant, de eekhoorn of de krekel zijn van een ontstellende eenvoud, en tegelijk zo pakkend dat ze altijd blijven hangen.’

Als je je boekenkast vergelijkt met een wijnkelder die je alsmaar aanvult: welk boek dat je nog niet gelezen hebt, zou je binnenkort graag ontkurken?  

‘Er zijn nog wel wat Grote Klassiekers die ik op een dag wil lezen. ‘Oblomov’ van Ivan Gontsjarov bijvoorbeeld, of het werk van Lev Tolstoj of Fjodor Dostojevski. En, nu ik eraan denk, ik moet ook dringend eens wat meer van Hugo Claus lezen.’

Welk werk brengt je instant in vakantiesfeer?

De reisgidsen van Lonely Planet. Zodra ik daarin blader, krijg ik zin om te vertrekken. Ook al weet ik dat ik in al die vissersdorpen en haventjes, bij de boedhistische kloosters, ‘aan de watervallen en op de spectaculaire bergpassen, zogezegd allemaal off the beaten track, een heleboel reizigers zal aantreffen, allemaal bladerend in dezelfde Lonely Planet.’

Wie is de meest onderschatte (Vlaamse) schrijver? 

‘Tom Lanoye wordt vaak gevierd en het is raar om hem ‘onderschat’ te noemen. Maar toch. Het is onthutsend dat zijn naam niet hardnekkig de ronde doet als gespeculeerd wordt over wie de volgende Nobelprijs voor Literatuur zal winnen.’

Knack moedigt je aan om meer te lezen onder de noemer ‘Time to read’. Via de test in deze link breng je je schermgebruik in kaart en krijg je te zien hoeveel boeken je zou kunnen lezen als je stopt met scrollen. Op deze pagina verzamelen we allerhande tips die helpen om beter te focussen, meer tijd te maken om te lezen of boeken te kiezen die bij je passen. Verwacht je dagelijks aan nieuwe artikels en inspiratie.

Lees ook: Vergroot uw leeslust: dit zijn de beste 50 Nederlandstalige boeken van deze eeuw