Van ducttape-methode tot liefdeskaart: 3 concrete tips van psycholoog Tim Verleyzen om beter te communiceren in je relatie

Vaak wachten koppels tot de bom barst voor ze écht met elkaar praten. Relatietherapeut Tim Verleyzen wil ons helpen het beter te doen. Dit zijn drie van zijn favoriete oefeningen om je partner beter te begrijpen.

“Mensen vragen mij vaak om tips en tricks voor betere communicatie met hun partner”, zegt psycholoog en relatietherapeut Tim Verleyzen in dit interview. “Maar die snelle oplossingen bestaan helaas niet. Communicatie is alles wat tussen jou en mij gebeurt. De eerste stap in het verbeteren van die dynamiek is jezelf afvragen: wie ben ik? Dat vraagt om zelfonderzoek.”

“Vervolgens is het belangrijk om je relationele dynamiek te ontdekken: elk koppel heeft zijn unieke manier van communiceren”, schrijft Verleyzen in zijn nieuwe boek ‘Schat, kunnen we eens praten?’ “Als je weet wat jullie communicatiepatroon is, kun je jezelf als het ware vanuit een helikopter bekijken en het gesprek pauzeren wanneer je in oude patronen vervalt. Daarna kan je nadenken over wat je eigenlijk wil communiceren, hoe je dat wil doen en wanneer.”

Hoewel hij niet gelooft in snelle tips en tricks, zijn dit drie thema’s die Verleyzen belangrijk vindt in een relatie, met enkele bijhorende oefeningen.

1. Ontdek je communicatiestijl

“Beter communiceren begint bij jezelf beter begrijpen”, zegt Verleyzen. “Hoe zit jij in elkaar, wat wil je, en wie of wat heeft je gevormd in het leven? Wat zijn je waarden, behoeften en verlangens? Al deze zaken bepalen namelijk je gedrag en hoe je communiceert, dus het is belangrijk daar zicht op te krijgen. Om dat denkproces te vergemakkelijken, kan je jezelf vragen stellen als:

• Wat is je alltime favoriete boek, film, personage, lied, gedicht… ? Wat zegt dat over jou?
• Stel dat je geen praktische, financiële of organisatorische belemmeringen of zorgen zou hebben, hoe zou jouw leven er dan uitzien? Hoe zou jij je leven leiden?
• Maak een tijdlijn met alle personen die jouw leven tot nu toe positief hebben beïnvloed of er positief aan hebben bijgedragen. Schrijf er ook bij wat ze hebben bijgedragen of toegevoegd.
• Wat voor persoon wens jij je eigen kinderen toe als partner?
• Wat hoop je dat je beste vriend over jou vertelt in zijn speech op je eigen begrafenis?

Door deze vragen te beantwoorden, zul je waarschijnlijk al een beter zicht krijgen op wat jou drijft en hoe deze waarden en behoeften je relationele en communicatiestijl beïnvloeden.”

2. Leer beter luisteren

“Als mensen zeggen dat ze goed kunnen luisteren, moet ik altijd een beetje lachen. Ze zeggen dan dat ze niet oordelen en neutraal zijn, maar dat is onmogelijk. Alles wat iemand tegen je zegt, krijgt betekenis door jouw eigen referentiekader, door alles wat jij al hebt meegemaakt. Onbewust luister je naar sommige dingen meer dan andere, en vaak luister je niet echt om de ander te begrijpen, maar om je eigen reactie voor te bereiden. Actief luisteren is moeilijk, vooral het niet onderbreken van de ander”, zegt Verleyzen. Hij gebruikt daarom de ducttape-methode bij koppels:

• Beeld je in dat je plakband op je mond hebt wanneer je naar je partner luistert. Zo laat je de ander niet alleen uitspreken zonder onderbreking, maar ook uitdenken. Vaak komt er na een stilte immers nog belangrijke informatie.
• Wees empathisch. Probeer je in te leven in de gevoelens en ervaringen van je partner en erken zijn of haar emoties, ook al verschillen die van de jouwe. Stel daarna open vragen als: ‘Kun je daar meer over uitleggen?’. Zo moedig je je partner aan om meer te vertellen.
• Om echt goed te luisteren, moet je daarna bij de ander aftoetsen of je het allemaal goed begrepen hebt: “Klopt dat zo?” Zo krijgt de ander de kans om iets nog beter uit te leggen, als dat nodig is.’

3. Zet je relatie centraal

“Om koppels te helpen om de krochten van hun innerlijke wereld te verkennen werk ik graag met de ‘liefdeskaart’ van de Amerikaanse psycholoog John Gottman. Gottman staat bekend om zijn uitgebreide onderzoek naar en succesvolle voorspellingen over relatie-uitkomsten en vertaalde zijn bevindingen in concrete strategieën die koppels helpen om gezonder te communiceren en effectiever met conflicten om te gaan.

Volgens hem zijn succesvolle koppels goed op de hoogte van elkaars innerlijke wereld. Ze hebben gedetailleerde liefdeskaarten waarop ze specifieke kennis bijhouden over de wensen, dromen en uitdagingen van hun partner. Dit zorgt voor een diepe emotionele band en helpt om psychologische veiligheid te creëren.”

Beantwoord elk om de beurt een vraag en luister actief naar je partner zonder te onderbreken:

• Wat is je grootste droom voor binnen vijf, tien en twintig jaar?
• Wie zijn de drie belangrijkste mensen in jouw leven en waarom?
• Waarover ben je onzeker of maak jij je zorgen?
• Is er iets waarvan je graag zou willen dat ik het beter zou begrijpen?

Lees ook: ‘Schat, we moeten eens praten’: psycholoog Tim Verleyzen leert koppels constructief communiceren