Televisiemaker Cath Luyten (47) presenteerde de voorbije jaren programma’s als Buurman, wat doet u nu? en Vandaag over een jaar, en schreef het boek Silence, please! Ze is een van de ambassadeurs van het Jeugdfilmfestival Antwerpen, dat deze week doorheen Vlaanderen plaatsvindt.
‘Werken maakte me op mijn zeventiende al gelukkig. Ik was ongeduldig om mijn eigen centen te verdienen, dus kluste ik op zaterdagen bij als verkoopster in een schoenenwinkel op de Meir in Antwerpen. Ik woonde in een boerengat op de grens tussen België en Nederland en was uren onderweg voor een loontje van niks, maar dat stoorde me niet: als ik maar proefde van de zelfstandigheid en de grotemensenwereld.
Later, toen ik mijn draai vond in de tv-wereld als reporter en interviewer, nam mijn gedrevenheid nog meer toe. Niet omdat ik hogerop wilde raken – dat soort ambitie heb ik niet – maar wel omdat werken me energie geeft. Dankzij een tv-programma in het hoofd van mensen mogen woelen en tot hun psyche doordringen: mentaal haal ik daar enorm veel voldoening uit.
Bordjes in de lucht
Toen ik in 2008 mijn eerste zoontje Bill kreeg, wist ik dan ook dat het moederschap alleen niet volstond voor mij. Enkel met babyvoeding bezig zijn, geen leven daarnaast hebben: dat maakte me niet gelukkig. Ik ging na drie maanden dus weer reisreportages maken voor Vlaanderen Vakantieland, wat betekende dat ik vaak twee weken weg was en mijn toenmalige man (Frank Raes, red.) en mijn ouders voor Bill zorgden.
Sinds de geboorte van mijn tweede zoontje Jools heb ik me vaak schuldig gevoeld over mijn toewijding aan mijn werk.
Spijt van die focus op mijn werk heb ik nooit gehad. Veel ouders worstelen constant met een 9 to 5, terwijl ik soms dagen aan een stuk thuis was en me dan volledig op Bill kon toeleggen. Bovendien was ik professioneel gelukkig, wat zeker afstraalde op het soort mama dat ik thuis was. Akkoord, Bill moest al vroeg zijn plan trekken, maar als ik zie hoe zelfstandig en ondernemend hij nu is, dan ben ik trots op hem.
Toch heb ik me sinds de geboorte van mijn tweede zoontje Jools in 2021 vaak schuldig gevoeld over mijn toewijding aan mijn werk. Enerzijds sta ik als 47-jarige vrouw op een punt waarop ik me opnieuw moet bewijzen, anderzijds is Jools mijn laatste kind. Ik weet dus dat ik die eerste jaren van het moederschap niet opnieuw zal beleven. Daarnaast ben ik omringd door leeftijdsgenoten met oudere kinderen. Zij steken juist meer tijd in hun carrière, terwijl ik verschillende bordjes in de lucht moet houden.
Moeders raad
Mijn moeder begrijpt niet altijd waarom mijn werk zo belangrijk voor me is. Maar ik ben wel blij dat ze me na de geboorte van Jools aanraadde om meer op het ritme van mijn kinderen te leven. ‘Doe rustig aan,’ zei ze, ‘werken kun je je hele leven nog.’ Precies wat ze me zeventien jaar eerder ook verteld had. Alleen had ik daar toen geen oren naar. Fijn dat je het zegt, dacht ik, maar alleen met mijn kinderen bezig zijn, is geen optie.
Daar ben ik ondertussen van teruggekomen. Terwijl mijn werk en de zorgtaak vroeger in elkaar overliepen, maak ik er nu veel bewuster ruimte voor om enkel met Jools bezig te zijn. In periodes dat het schrijven van mijn tweede boek of een ander project weer alles dreigt over te nemen, las ik dagen in waarop de gsm aan de kant gaat. Dan moet al de rest wachten en heeft hij me voor zich alleen.
Dat is goed voor Jools, en voor mij – anders raak ik toch maar gefrustreerd omdat ik alles half zijn gat doe. Bovendien zie ik nu extra goed hoeveel hij ondertussen weer bijgeleerd heeft en hoe hij naar dingen kijkt. Ik had er mijn moeder voor nodig, maar ik weet nu dat met mijn kind bezig zijn minstens evenveel gelukshormonen opwekt als een geslaagde werkdag.
