Philippe Gloaguen, CEO van Guide du Routard: ‘95% van de toeristen gaat naar 5% van het aardoppervlak’

Philippe Gloaguen (71) was een rugzaktoerist en lifter toen hij in 1973 de befaamde Guide du Routard oprichtte. De Franse gids viert zijn 50ste verjaardag met Les 50 voyages à faire dans sa vie, waarin ’s werelds meest tot de verbeelding sprekende bestemmingen besproken worden.

Reisdrang

“Ik dank mijn drang om te reizen aan mijn vader. We hadden het thuis niet breed, maar als leraar was hij ervan overtuigd dat je jezelf alleen kon verheffen via cultuur. In mijn kindertijd trokken we dus naar plaatsen als Le Mont-Saint-Michel en Verdun, waar hij me over de Eerste Wereldoorlog vertelde. Een vliegtuigreis hebben we nooit gemaakt, maar omdat hij het contact met andere culturen belangrijk vond, reisden we wel naar het Lago Maggiore, Barcelona en Brussel, wat voor ons exotische plekken waren. “De anderen, dat zijn wij,” zei hij altijd, “je begrijpt hun gebruiken misschien niet, maar je moet ze wel respecteren.”

Bijna-doodervaring

“De dood in de ogen kijken verandert je voor altijd. Ik was 37 toen ik door een zeldzame ziekte bijna het loodje legde, verlamd raakte en gedurende vier jaar in een centrum voor langdurig zieken belandde. Het was de grootste beproeving van mijn leven, maar sindsdien ben ik een gelukkiger mens. Aanhoudende regen of een boek dat het wat minder doet: het glijdt van me af.”

Platgetreden paden

“Het probleem is niet dat er te veel toeristen zijn, wel de concentratie. 95 procent van alle toeristen reist naar vijf procent van het aardoppervlak. España Verde, het Spanje van Castilië, Asturië en Galicië en het binnenland, is prachtig en toch amper bekend, terwijl iedereen naar de Costa Brava trekt. Mensen moeten van de platgetreden paden durven af te wijken.”

Vadertrots

“Een opvoeding is niet allesbepalend. Mijn zonen zijn nu 40 en 37 en in elk opzicht totaal verschillend. Thomas is een kunstenaar die verloren is zonder zijn boekhouder, terwijl Adrien op zijn veertigste al eigenaar is van acht Parijse hotels en een camping. Ze hebben beiden ook een andere kijk op het leven dan ik, maar het belangrijkste is dat ze ondanks alle tegenstellingen goed met elkaar opschieten. Als je me vraagt wat mijn verdienste is als vader, dan is het dat.”

Betrouwbaar spoor

“Algoritmes en artificiële intelligentie zullen journalisten nooit vervangen. Reisgidsen die niet de kant van hotel- en restauranteigenaars kiezen, maar die van de lezer, hebben niets te vrezen. Oprechtheid is een troef, want mensen zullen altijd graag in het spoor van een vertrouweling wandelen, zonder dat ze zich moeten afvragen of wat ze lezen nu de mening van een marketingverantwoordelijke of een jaloerse hotelier is.”

Mensenrechten

“Kennis is macht. Als directeur van Guide du Routard en voormalig lid van het toezichtcomité van de Internationale Federatie voor Mensenrechten besef ik dat niets dictaturen meer ergert dan geïnformeerde lezers. Daarom besteden onze gidsen al sinds de jaren tachtig aandacht aan mensenrechten. Door onze kritiek op voormalig Tunesisch president Zine El Abidine Ben Ali mocht ik elf jaar lang het land niet in.”

Zorg voor ouderen

“Westerlingen kunnen veel leren van de manier waarop Afrikanen met ouderen omgaan. Ouders en grootouders worden er gerespecteerd en in de schoot van de familie verzorgd, terwijl wij hen in zorgcentra plaatsen. Toen onze moeder alleen achterbleef, hebben wij dat ook gedaan. Zes jaar lang zorgde ik er samen met mijn broer en zus voor dat iemand van ons na de werkuren een praatje met haar ging maken en haar te eten gaf. Anders at ze nauwelijks, terwijl dat vaak het enige plezier is dat bejaarden nog hebben. Na een gelukkige jeugd was dat het minste dat we konden doen.”

Slow travel

“Reizigers evolueren voortdurend. Vroeger was ik een berooide student die reisgidsen maakte voor andere berooide studenten. Maar ondertussen hebben de globetrotters van toen de camping ingeruild voor een boetiekhotel en een huurauto voor slow travel, of voor nog meer luxe. Zelf kan ik door mijn weesziekte moeilijk ver wandelen en dus overnacht ik altijd in de buurt van wat ik wil zien, maar verder heb ik weinig eisen. Ik heb in mijn leven zowel in luxehotels geslapen als bij het Leger des Heils of zelfs in politiebureaus.”

De mooiste reizen

“Plezier kunnen delen is essentieel in het leven. Ik heb in de Verenigde Staten bij de Navajo’s geslapen, in Indië met maharadja’s gedineerd en tijd doorgebracht met vissers in Sri Lanka. Maar om eerlijk te zijn: de mooiste reizen maak je met de mensen die je liefhebt.”