Mensen met narcisme ontgroeien sommige van de kenmerken naarmate ze ouder worden. Dat is de conclusie van een nieuw onderzoek van de American Psychological Association. ‘Goed nieuws voor hen, en voor de mensen die leven met iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis.’
Naarmate mensen ouder worden, zal hun narcisme milderen. ‘Deze bevindingen hebben belangrijke implicaties, omdat een hoog niveau van narcisme het leven van mensen op veel manieren beïnvloedt, zowel voor de mensen met narcisme zelf, als misschien nog wel meer, het leven van hun familie en vrienden’, zegt hoofdauteur Ulrich Orth van de Universiteit van Bern in Zwitserland.
Orth analyseerde samen met zijn team de gegevens van 51 langlopende onderzoeken, die allemaal tot doel hadden om het niveau van narcisme van deelnemers in de loop van de tijd te meten om vast te stellen of er veranderingen optraden. In totaal werden 37.247 mensen onderzocht (52 procent vrouwen en 48 procent mannen) tussen 8 en 77 jaar.
Grandioosheid
De onderzoekers keken of er bij de deelnemers sprake was van één of meer van drie verschillende soorten narcisme: agentisch, antagonistisch en neurotisch narcisme. Agentisch narcisme wordt gekenmerkt door gevoelens van grandioosheid, superioriteit en een onverzadigbare behoefte aan bewondering. Antagonistisch narcisme omvat kenmerken als arrogantie, competitiviteit, botheid en een gebrek aan empathie. Neurotisch narcisme omvat zaken zoals emotionele ontregeling en extreme gevoeligheid voor de minste kritiek.
Over het algemeen ontdekten de onderzoekers dat de drie soorten narcisme allemaal afnamen tussen de kindertijd en de volwassen leeftijd, met name de twee laatste vormen.
De verschillen tussen personen met narcisme onderling bleven wel stabiel in de loop van de tijd. ‘Mensen die als kind gemiddeld narcistischer waren dan hun leeftijdsgenoten zullen dat ook als volwassene blijven’, zegt Orth.
Sociale rollen op latere leeftijd
Volgens de onderzoekers is verdere studie nodig om te zien of deze bevindingen voor alle culturen gelden alsook om de reden te achterhalen waarom narcisme afneemt met de leeftijd. ‘Eén theorie suggereert alvast dat de sociale rollen die we aannemen op volwassen leeftijd, bijvoorbeeld als partner, ouder of werknemer, leiden tot de ontwikkeling van meer volwassen persoonlijkheidskenmerken, waardoor lagere niveaus van narcisme zichtbaar worden.’
Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Psychological Bulletin.
