Kunstenaar Andrej Babenko: ‘Het gaat niet om schoonheid, je moet iets voelen als je mijn werk ziet’

Beeldend kunstenaar Andrej Babenko woont in Tervuren en heeft zijn atelier in Merksem. Knack Weekend bracht hem een bezoekje.

‘Seks, drugs en rock-‘n-roll, dat was mijn jeugd in Oekraïne. We waren arm en mijn tienertijd was heftig. Een vriend stierf tijdens de repetitie van onze band aan een overdosis zelfgemaakte heroïne. Ik heb heel hard geleefd. Crazy. Vandaag heb ik een heel normaal leven, met een gezin met twee kinderen. Ik zoek mijn roes nu in mijn werk.

Ik was 26 toen ik politiek asiel kreeg in België. Ik werkte, studeerde vormgeving aan Sint Lucas en kon daarna bij de Vlaamse Opera aan de slag. Maar ik ben een te grote chaoot om als vormgever goed te functioneren. Ik wilde mijn natuurlijke talent ook niet negeren, en ook iets betekenen voor deze wereld. Dus ging ik schilderen.

Het klikt voorlopig niet met de gesloten Belgische kunstwereld. Er is veel commentaar op mijn kleuren. Het is flashy, ja. Ik maak geen ansichtkaartjes. Als ik aan mijn dochter Emma vraag welke kleur ze mooi vindt, zegt ze blauw. Maar ze vindt rood ook mooi, en paars en geel ook. Alle kleuren van de regenboog. Dat heeft ze van mij. Ik heb ook niet het geduld om vooraf uit te zoeken wat ik precies wil maken.

Mijn werken zijn een soort collages in olieverf. Ik maak wel schetsen en onduidelijke notities, maar werk eigenlijk direct op doek. Ik begin met één beeld en vul dan aan tot het naar mijn zin is. Het is permanent zoeken. Ik wil dat mijn werk voor mij én voor de kijker een soort ontdekkingstocht is. Op één doek kun je Poetin, Jimi Hendrix, een Costa Ricaanse quetzal, Star Wars en een Tesla tegenkomen. En niets is permanent, alles kan worden herwerkt. Ik vertrek vanuit mijn leven, mijn emoties en wat ik heb meegemaakt. Wat je op het doek ziet, is altijd mijn verhaal. Mijn gevecht met de wereld. Zo wil ik mensen raken. Het gaat niet om schoonheid, je moet iets voelen als je mijn werk ziet. Gelukkig zijn Oekraïners goed in emoties.

Ik vond mijn atelier via Studio Start, een vzw die betaalbare werkruimte voor kunstenaars aanbiedt in Antwerpen. Ik werk in een van de klassen van een oude school. Op zich prima, maar ik had graag een halve kamer meer gehad. Een propere plek om even iets te eten, of wat yoga te doen. Om wat afstand te nemen, eigenlijk. Daarom ook probeer ik de rommel te beperken.

Ik woon in Tervuren en die drie kwartier rijden zijn geen verloren tijd. Zeker ’s nachts is het fijn, het geeft me een moment om mijn gedachten te ordenen. Voor ik naar huis ga, maak ik foto’s van het werk dat ik die dag gedaan heb, zodat ik er thuis nog naar kan kijken. Het laat me nooit los. Soms vind ik het zelfs erg dat ik die drie kwartier achter het stuur niet even kan kijken, zo intens ben ik ermee bezig. Nu er een expo aankomt, werk ik elke dag, soms tot middernacht. De soundtrack is altijd luide muziek. The Ramones, Sonic Youth, The Sisters of Mercy, Nick Cave, Massive Attack. Eens punker, altijd punker.’