In 2015 namen we afscheid van de schone schijn van het moederschap

De uitspraak van Siska – ‘mijn kinderen zijn kleine fuckers’ – Schoeters zal bij velen blijven hangen, niet in het minst bij (toekomstige) mama’s. We mogen 2015 daarom ook beschouwen als het jaar waarin de wollige roze wolk doorprikt werd. ‘We moeten meer realistische verwachtingen hebben over het moederschap én we moeten beter voor de mama’s zorgen.’

Het was alsof journaliste Kirsten Ginckels en fotografe Ellen van den Bouwhuysen het aanvoelden, toen ze op 15 oktober 2014 hun online community ‘The Gentlemom‘ met de wereld deelden. ‘Voor onszelf was de maat vol. Wij zaten diep en het zat ons hoog. De onrealistische verwachtingen gekoppeld aan het moederschap wilden we een halt toeroepen. Er was geen plan voor ons project, het is ontstaan vanuit ons buikgevoel’, vertelt Kirsten Ginckels.

En dat ze hiermee een gevoelige snaar hadden geraakt, werd heel snel duidelijk. Ondertussen telt The Gentlemom-groep op Facebook bijna 13.000 leden, een eigen boek volgde na de zomer van 2015. ‘Voor ons luchtte het op om te praten over de niet zo mooie kanten van het moederschap. Het leek alsof toen wij openhartig hierover vertelden, andere mama’s zich ook op hun gemak voelden om open kaart te spelen.’

Prestatiemaatschappij

In 2015 werd heel wat aandacht besteed aan geestelijke gezondheidszorg, zowel in de politiek als in de media. De cijfers liegen er niet om, want halfweg dit jaar telde het Riziv meer dan 335.000 werknemers die al meer dan een jaar thuis zijn wegens ziekte. ‘De druk om te presteren in onze maatschappij is te groot. We lopen onszelf massaal voorbij. We staan dankzij de nieuwe technologieën met iedereen in verbinding, maar we verliezen de voeling met onszelf. Iedereen gaat over zijn grenzen, we worden geleefd’, klaagt Kirsten aan.

The Gentlemom kwam op het juiste moment, in een periode waar mensen steeds openlijker over hun problemen durven te praten. Onlangs lieten Eva Daeleman en Selah Sue in hun binnenste kijken. ‘Wij geven ook een gezicht aan een groter maatschappelijk probleem. We proberen het taboe te doorbreken dat je als mama ook wel ongelukkig kunt zijn. Het is alsof mama’s bij voorbaat gelukkig moeten zijn. Je hebt namelijk het voorrecht gekregen om een gezond kind op de wereld te zetten.’

Kleine fuckers

De illusie van de roze wolk werd doorheen het jaar ook meermaals doorprikt door bekende medemensen. ‘Het is fijn dat bekende mensen hun wagonnetje aan onze trein hebben gehaakt. We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen: we willen eerlijk zijn over het moederschap. Zelfs de uitspraak van Siska Schoeters had hetzelfde voor ogen. Wij zouden het misschien niet op die manier zeggen, maar er zijn gerust dagen dat ik – in andere bewoordingen – net hetzelfde denk’, vervolgt Kirsten.

‘Dat iemand als Siska Schoeters dan het verwijt krijgt een slechte moeder te zijn, dat is belachelijk. Ze heeft gewoon op een extra krachtige manier gezegd wat elke moeder soms denkt. Ik denk dat elke moeder haar uiterste best doet voor haar kind(eren), daar gaan wij van The Gentlemom toch van uit. Voor mij was die heisa een storm in een glas water.’

Waarom nog een kind?

Maar als het echt allemaal zo erg is, waarom zou je dan aan kinderen beginnen? ‘Soms krijgen wij ook deze reactie, maar we gaan mannen of vrouwen met deze vraag niet meteen pareren. Het is sowieso een sprong in het diepe, je weet immers nooit waar je aan begint als je een kind krijgt. Het is vooral belangrijk om dat gevoel te erkennen, dat twijfels echt normaal zijn’, relativeert Kirsten.

‘Het is essentieel om mama’s te motiveren hun intuïtie te volgen. Vanuit The Gentlemom willen wij vooral mama’s ondersteunen in hun emoties. Er zijn voldoende websites en hulplijnen om je te vertellen wat je moet doen als je baby huilt of als je baby niet voldoende eet. Wij willen net vrouwen een hart onder de riem steken en hen het vertrouwen geven dat elke vrouw het in zich heeft om het te kunnen. Zolang je als mama maar voor jezelf blijft zorgen’, benadrukt Kirsten. En vooral dat laatste lijkt in onze maatschappij een probleem te zijn.

Focus op mama’s

Volgens Kirsten zijn er nog heel wat werkpunten die in 2016 aan bod zouden moeten komen. ‘Ik denk dat we allemaal veel baat zouden hebben bij een flexibelere invulling van ons werk, zodat we tot een goede balans tussen werk en privé komen. 2015 was volgens ons het jaar van de ommekeer, ik hoop dat we in 2016 de wind in de zeilen krijgen om echt terug voor de mama’s te gaan zorgen’, klinkt het hoopvol bij Kirsten.

‘Tot op heden ligt de focus op – het gewicht, het slaappatroon, de eetlust van – de baby, wat natuurlijk erg belangrijk is. Maar in dat proces zijn we de mama’s uit het oog verloren. En geen happy mama is ook geen happy baby’, vult Kirsten nog aan. Maar een betuttelende aanpak is ook geen goede zaak. ‘Laat bijvoorbeeld vrouwen zelf uitmaken of ze de voorkeur geven aan een kort- of een langverblijf op de materniteit.’

Wij hopen van harte dat de bevoegde ministers en politici zich buigen over deze thematiek en in 2016 een duidelijke boodschap de wereld insturen dat de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen en de mama’s in het bijzonder op hun steun mogen rekenen.