Gelezen en goedgekeurd: de tien beste romans van 2022

Niets fijner dan in het koudste seizoen in de zetel te kruipen, eerst nog even de rug strekken en dan voeten op de voetenbank, wat lekkers erbij, en de eerste bladzijde omslaan van een goed boek. Geen idee welk boek? Dit zijn de tien beste romans van 2022 volgens vier Belgische boekhandelaars.

1. Meisje, 1983 – Linn Ullmann (De Geus)

Aangeraden door boekhandel De Zondvloed in Mechelen
‘Een boek over grensoverschrijdend gedrag in de modellenwereld en de verwoestende invloed dat zoiets nog op latere leeftijd kan hebben. Gebaseerd op echte feiten, en geschreven door de dochter van Ingmar Bergman en Liv Ullmann, dus en passant krijgen we ook nog wat meer inzicht in deze disfunctionele familie.  Zeer genuanceerd en goed geschreven, zoals altijd bij Ullmann.’

2. Elizabeth Finch – Julian Barnes (Atlas Contact)

Aangeraden door boekhandel Theoria in Kortrijk
‘Barnes’ laatste roman Elizabeth Finch valt onder het kopje erudiet en intellectueel, filosofisch wellicht ook. Hij laat zijn personages discussiëren en stellingen poneren over cultuur en beschaving, heel legitiem binnen de cursus die Elizabeth Finch geeft en hij reikt daarmee de lezer de nodige stof tot nadenken aan. Daarmee is Elizabeth Finch een ideeënroman.’

3. Bournville – Jonathan Coe (De Bezige Bij)

Aangeraden door boekhandel De Boekuil in Mortsel
‘Jonathan Coe beschrijft in Bournville zes nationale festiviteiten. Mijlpalen die op een hele bijzondere manier de geschiedenis van Engeland en zijn inwoners schetsen, van Bevrijdingsdag tot coronacrisis. Jonathan Coe raakt mij altijd met zijn politiek engagement, zijn humor, zijn melancholie.’

4. Het schaarse licht – Nino Haratischwili (Meridiaan Uitgevers)

Aangeraden door Barbóék in Leuven
‘Nog net op de valreep verschenen, maar nu al een klassieker. Enkele jaren geleden sloeg deze Georgische auteur de wereld met verstomming toen ze in Het achtste leven zes generaties lang een Georgische familie volgde doorheen de woelige 20^ste eeuw. Het is alsof ze geen genoeg krijgt van de grillige geschiedenis van haar land, want in haar nieuwe boek zien we vier vriendinnen die het hoofd boven water proberen te houden in het prille Georgië vol misdaad en burgeroorlog, nadat het zich los heeft gerukt van vadertje Sovjet. Zoals Elena Ferrante een meisjesvriendschap liet bloeien in het maffieuze Napels van de jaren 50, zo doet Haratischwili dat in het chaotische Tblisi van de jaren negentig, meesterlijk dus.’

5. Sneeuw, hond, Voet – Claudio Morandi (Uitgeverij Koppernik)

Aangeraden door boekhandel De Zondvloed in Mechelen
‘Dit boek is eigenlijk van het einde van 2021, maar moet hier echt bij. Een klein, puntgaaf verhaal over een kluizenaar in de Italiaanse bergen die langzaam in de waanzin verglijdt. Spannend, gruwelijk, walgelijk en zeer origineel. Een soort anti-Acht Bergen. Voor ons het boek van het jaar.’

6. De draaischijf – Tom Lanoye (Prometheus)

Aangeraden door boekhandel Theoria in Kortrijk en Barbóék in Leuven
Theoria: ‘De beste Lanoye die ik gelezen heb. Zinnen die blijven plakken en toch leest het verhaal als een trein. Omdat dit een roman is die toegang biedt tot het hoofd en de wereld van iemand die ‘gewoon’ meedraait in een structuur. Iemand die denkt slimmer te zijn dan het hem omringende systeem, het te kunnen aanwenden om eigen doelen te realiseren. Kortom: het soort persoon waarop iedere bureaucratie gedijt.’

Barbóék: ‘In het Nederlandse taalgebied is Tom Lanoye onontkoombaar. De draaischijf is een grandioze roman over een Antwerpse theaterdirecteur (en zijn broer de componist), vóór, tijdens en na WO II. Allebei rekken ze de grenzen van de samenwerking met de Duitse bezetter op: wat doet iemand om het hachje van zijn Joodse vrouw te redden, om zijn eigen postje veilig te stellen, om zijn theater draaiende te houden? Vaak is het een schrijnend verhaal, maar even vaak is het hilarisch. En meeslepend is het van de mysterieuze openingszin tot de ontroerende slotparagraaf. Nooit eerder is de theaterwereld breder en raker geschilderd dan in deze kloeke klepper.’

7. Grijze Bijen – Andrej Koerkov (Prometheus)

Aangeraden door boekhandel De Boekuil in Mortsel
‘Bijenhouder Sergej Sergejitsj woont in een klein dorp in de Donbas. Om zijn bijen te beschermen tegen de constante geweldsdreiging vertrekt hij in de lente naar veiliger gebied. Wat volgt is een roadmovie doorheen Oekraïne en de Krim. Een warm verhaal over Sergej en zijn bijen, maar ook een -vaak tragikomische- schets van een land dat verwikkeld is in een absurde oorlog.’

8. Een Tweede Leven – R.C. Sherriff (Atlas Contact)

Aangeraden door boekhandel De Boekuil in Mortsel en boekhandel Theoria in Kortrijk
De Boekuil: ‘Meneer Baldwin heeft zijn hele leven in de City gewerkt en gaat met pensioen. Hij heeft ambitieuze plannen, maar alles mislukt en hij glijdt af naar een toestand van inertie. En dan gebeurt er iets, waardoor zijn leven en dat van zijn echtgenote verandert. Een hartverwarmend boek dat, hoewel het in 1936 geschreven is en nu pas vertaald werd, toch nog heel herkenbaar is.’

Theoria: ‘Er worden dagelijkse gewoontes van gewone mensen beschreven, we krijgen een glimp van de zielenroerselen die onder de oppervlakte schemeren met verfijnde, milde ironie. Meesterlijk hoe Sherriff ons inwijdt in het karakter van zijn held: een man die zo graag een groot en gerespecteerd man had willen zijn en in stilte lijdt (met een kleine l), onder zijn eigen middelmatigheid.’

9. The philosophy of modern song – Bob Dylan (Simon & Schuster)

Aangeraden door boekhandel De Zondvloed in Mechelen
‘Dylan bespreekt zijn favoriete nummers uit honderd jaar popmuziek op geheel eigen wijze. Elk nummer krijgt een klein essay en een toelichting. Licht contrair, grappig en vergezeld van een playlist om nummers te ontdekken of met nieuwe oren te beluisteren.  En met fantastische foto’s.’

10. De ogen van de Rigel – Roy Jacobsen (De Bezige Bij)

Aangeraden door boekhandel Barbóék in Leuven
‘Tot onze grote vreugde raakte dit jaar de Ingrid Barröy-trilogie van de Noorse auteur Roy Jacobsen voltooid. In deel I, De onzichtbaren, is Ingrid, ten tijde van WO I, nog een klein meisje, geborgen in haar familie die met een beetje landbouw en visvangst poogt te overleven op het barre noordelijke eiland Barröy. In deel II, Witte zee springen we naar de volgende oorlog. Ingrid bestuurt nu het eiland en verbergt met gevaar voor eigen leven een gewonde aangespoelde Russische soldaat. In het derde deel, De ogen van de Rigel, is de oorlog afgelopen, de schipbreukeling is verdwenen en samen met haar dochter begint Ingrid aan een eindeloze tocht door Noorwegen, op zoek naar de vader van haar kind. Een pakkend verhaal over moed en doorzetting.’