Ilke Christiaens (48) is fotografe van opleiding en belandde via jobs in de museumsector in de modewereld. Zopas kondigde ze haar vertrek bij ontwerpster Toos Franken aan, maar dankzij een citaat van Einstein heeft ze alle vertrouwen in wat de toekomst voor haar in petto heeft.
“Tien jaar geleden ging bij mij plots het licht uit. Achteraf gezien begrijp ik het, want ik had dag en nacht gewerkt aan een tentoonstelling rond Charles Burns in Museum M, waar ik later nog de tijdelijke functie van persattaché bij nam. Ik was ook gewoon blijven werken nadat kort daarvoor mijn jongste broer onverwacht uit het leven was gestapt.
Tegen het einde van mijn burn-out kon ik gelukkig met een goede vriendin gaan samenwerken rond sustainable fashion. Onze zaak groeide en ik zag mezelf daar eigenlijk wel oud worden. Tot onze visies niet langer overeenkwamen en ik geen andere mogelijkheid zag dan eruit te stappen. Dat deed me natuurlijk veel verdriet, maar per toeval botste ik in die dagen op een quote van Einstein: ‘Logica brengt je van A naar B. Verbeelding brengt je overal.’ Het gaf me de kracht om mijn vertrek positief te zien: een deur gaat dicht, maar een andere gaat open. Als ik mijn creativiteit aanboorde, dacht ik, zou ik wel interessante nieuwe wegen vinden. Dat is ook zo gebleken.
Einstein deed voor mij de puzzel in elkaar vallen, want hij formuleerde heel mooi wat ik eigenlijk al mijn hele leven had toegepast en meegekregen. Mijn vader moedigde mij en mijn drie broers van kleins af aan om de dingen in vraag te stellen, en durfde zelf op zijn 54ste een comfortabele positie als bankdirecteur op te geven om diaken te worden. Gek genoeg verwachtte hij wel dat ik Latijn en universiteit zou doen, maar mede dankzij de steun van mijn mama mocht ik na een tijd toch fotografie volgen.
Visualiseren hoe de dood van mijn moeder een plaatsje voor mijn kind creëerde, hielp me voor een stuk door het verdriet.
Met mijn mama kon ik alles delen, dus toen ze in 2008 na een lange ziekte stierf, was mijn verdriet enorm. Ik kon niet aan haar denken zonder in paniek te schieten. Maar zelfs toen sterkte mijn verbeelding me, want daardoor kon ik me voorstellen dat mijn mama plaats had gemaakt voor mijn zoon. Want de avond na de koffietafel belandde ik bij de dokter omdat ik al nachten ziek was, en wat bleek? Ik was zwanger van mijn tweede kind. Het gemis van mijn mama werd er niet minder om, integendeel, maar visualiseren hoe zij een plaatsje voor mijn kind had gelaten, hielp me voor een stuk door het verdriet.
Er zijn ook recentere voorbeelden: toen mijn man met corona op intensieve lag, toen mijn oudste zoon onlangs op spoed belandde en de dokters in het duister tastten – twee weken lang gingen de diagnoses van een zeldzame oogziekte tot een hersentumor. In die omstandigheden was het niet logisch dat ik bleef functioneren, maar ik hield bewust de paniek af door me de positieve uitkomst visueel voor te stellen. Mijn man genas effectief en mijn zoon heeft waarschijnlijk een onschuldig vitamine A-tekort.
De ene dag lukt het me natuurlijk makkelijker dan de andere. Zo heb ik echt hartpijn van mijn einde bij Toos, een merk dat een beetje als mijn baby voelde. Tegelijk dwing ik mezelf uit de routine, weg van het gebaande pad, want op mijn 48ste wil ik mezelf de kans geven om de vele andere mogelijkheden te verkennen. Ik voel me daarin aangemoedigd door Einstein en vooral door de mensen dicht bij mij. Mijn tribe weet dat ik als kind al geen genoegen nam met het idee dat er maar één juiste route zou zijn, dus waarom zou ik dan nu van A naar B gaan? Ja, mijn manier kan intens en moeilijk zijn, maar laat mij maar nieuwe, boeiende bochten in mijn parcours maken, dat brengt me het verst.”