De toekomst van de bloemenwinkel: ‘Zonder Instagram heb ik geen job’

De drang naar groen in ons huis kent een heropleving. Twintigers en dertigers stouwen hun interieurs vol met planten en slaan fleurige boeketten in onder het ’treat yourself’-motto. Ook veel jonge ondernemers zien het potentieel van de markt. Opvallend: ze wijken af van de klassieke bloemenwinkel.

‘Toen een bevriende weddingplanner het zodanig druk had met de decoratie en organisatie van feesten, vroeg ze aan mij of ik eenmalig voor haar de bloemen van een feest wou verzorgen omdat ze anders in de problemen zou geraken. Alles is dus met een simpele vriendendienst begonnen. Zij wist dat ik altijd al bezig was met bloemen. Mijn moeder heeft nooit het beroep van bloemist uitgeoefend, maar is er wel voor opgeleid en heeft veel van haar passie en kennis aan mij doorgegeven.

De basistechnieken heb ik meegekregen van mijn mama, een echte opleiding heb ik nooit gevolgd. Hier en daar een workshop, dat wel. Maar vooral vertrouwen op je buikgevoel en niet te veel nadenken. Door online rond te kijken, leer je ook veel. Ik heb voor eventmanager gestudeerd en volgde een jaar interieurvormgeving, dus dat stijlgevoel kon langzaam groeien.’

Waarom geen vaste bloemenwinkel?

‘Ik ben vooral bang voor de overschotten waarmee je blijft zitten als je een bloemenwinkel hebt. Nu weet ik dat alles wat ik bestel, ook verkocht wordt. Bij een bloemenwinkel heb je die zekerheid niet. Er hoort ook minder vrijheid bij. Je moet van maandag tot vrijdag en van ’s ochtends tot ’s avonds open zijn. Bovendien denk ik dat een bloemenwinkel zich meer moet focussen op snijbloemen en de decoratie die ze in huis halen. Ik zou veel meer boeketten moeten schikken terwijl ik liever een slinger of bloemeninstallatie maak.

Iedereen koopt ook alles online. We hebben geen tijd meer om fysiek te gaan shoppen, waarom zou dat bij bloemen anders zijn? Nochtans was ik vroeger wel fan van het afschuimen van de verschillende winkels op zoek naar de mooiste steeltjes. Ergens zou ik het dus wel jammer vinden mochten ze verdwijnen, maar ik ben daar gewoon realistisch in. Ik ken weinig bloemisten met een winkel die graag afwijken van wat ze gewoon zijn en misschien is dat wel het grote probleem. Natuurlijk is er nog een generatie die die stijl graag heeft en ik wil ook niet tegen de schenen van klassieke bloemenwinkels schoppen. Zij hebben bakken ervaring en zijn in hun eigen genre totaal niet slecht bezig.’

‘Onlangs las ik een oproep van een van mijn leveranciers die zei dat er blijkbaar maar één iemand ingeschreven was voor de opleiding bloemschikkunst aan de tuinbouwschool in Melle. Hij schreef dat de stiel zou uitsterven en dat er iets aan gedaan moest worden. Daar ga ik niet mee akkoord. Onze ‘ambacht’ is aan het evolueren, niet aan het uitsterven. Nu is het gewoon veel vrijer en meer selfmade. Op school leren ze dingen maken die niet meer gevraagd worden.’

Hoe zet je in op sociale media?

‘Instagram is de beste marketing die je kan hebben. Mensen kiezen voor je stijl en die stel je daar tentoon. Uit puur tijdsgebrek zet ik er nog te weinig op in. Als ik een nipte deadline heb dan vergeet dat en zijn mijn gedachten ergens anders. Ik heb veel respect voor mensen die daar tijd voor kunnen maken. Het handige is dat er meestal wel fotografen op de events en feesten aanwezig zijn en we – mits creditvermelding – hun foto’s mogen gebruiken. Ik zou meer kunnen bereiken mocht ik er nadrukkelijker tijd insteken, maar de gewoonte zit er nog niet volledig in.’

‘De klassieke bloemschiktechnieken heb ik online geleerd. Voornamelijk via Youtube met Amerikaanse huismoederfilmpjes en via Instagram. Daar heb je veel Australische en Amerikaanse floristen met een enorm bereik die live tutorials delen. Ik heb nooit een fysieke les gevolgd, wat wel grappig is omdat ik nu zelf lessen bloemschikken geef.’

Hoe ben je bloemist geworden?

‘Ik was aan de slag als marketeer en journalist totdat ik een burn-out kreeg. In bloemen vond ik toen veel rust. Ik plaatste mijn creaties op sociale media en zo is de bal aan het rollen geraakt. Door mijn modestudies had ik ook al wat gevoel voor esthetiek en styling van bloemen.

In het begin is het altijd wel ploeteren, maar ik heb eigenlijk echt hoerenchance gehad. Mijn netwerk zat goed door de contacten uit mijn vorige job en met Instagram kon ik al langer overweg. Veel mensen van buitenaf vroegen zich af hoe ik het zo snel kon opstarten. Achter de schermen is het natuurlijk niet altijd even gemakkelijk gegaan, maar in vergelijking met anderen heb ik wel geluk gehad. Als je je eigen netwerk nog moet opbouwen, is het een ander paar mouwen. Bij mij was het slechts een kwestie van de volgers van mijn persoonlijke Instagrampagina naar de andere professionele pagina te loodsen.’

Welke rol speelt Instagram?

‘Zonder Instagram heb ik geen job. Soms denk ik echt dat ik mijn risico’s beter wat meer zou spreiden. Want als Instagram echt voor lange tijd plat ligt of verdwijnt, dan heb ik een serieus probleem. Ongeveer 80 procent van mijn aanvragen komt via dat kanaal.

Heel in het begin had ik nog het idee om een vaste bloemenwinkel te openen, toen heb ik nog voor een pand gekeken. Uiteindelijk heb ik dat niet gedaan omdat ik merkte dat ik vooral eventwerk wilde doen. Een winkel werkt niet als die maar af en toe open is en ik had niemand om die te bemannen als ik op events was. Het was in het begin ook kijken naar waar ik geld uit kon halen. De marges op een evenement zijn hoger, je koopt bloemen in grote hoeveelheden en je weet op voorhand dat ze verkocht worden. Dat is allemaal afgesproken.’

De klassieke bloemenwinkel gaat samen met de oude mensen sterven, vrees ik

‘Mensen kopen hun bloemen graag lokaal, jongeren investeren opnieuw in bloemen en ik blijf de vraag krijgen om boeketten te maken. De interesse blijft dus, maar qua aanbod zullen ze meer op zoek moeten naar een eigen stijl en totaalervaring om zich te onderscheiden van de rest. Dat is wat ik online ook probeer te doen. Zo kan een shop wel nog werken, maar de klassieke bloemenwinkel gaat samen met de oude mensen sterven, vrees ik.

Ik merk zelf dat er online meer en meer concurrentie komt. Toen ik begon, kon ik gelijkaardige initiatieven op twee handen tellen, nu zie ik steeds meer vergelijkbare concepten opduiken. Dat is goed, we kunnen toch niet allemaal de hele markt bedienen. Ik vind het gewoon belangrijk dat iedereen zijn eigen stempel zoekt en zij die daarin slagen, die komen er wel. Mensen kopen van mensen, ze willen jouw stijl.’

‘Mijn vriend kweekt groenten, ik bloemen en kruiden. Elke dag reden we naar ons eigen veld op verschillende locaties. Ik had al een eigen mini-bedrijfje, maar we vonden het heel logisch om onze concepten samen te voegen en er één biologisch verhaal van te maken met Ferm.

Mijn ouders hebben altijd een klassieke bloemenwinkel gehad, mijn zus heeft er nog steeds een. Als kind had ik al een grote interesse in kruiden en zat ik vaak in kruidenboeken te neuzen. Op termijn kwam ik de bloemen waarover ik had gelezen tegen in de winkel van mijn ouders, alleen waren die allemaal bespoten en niet meer bruikbaar voor culinaire consumptie. Dat leek mij compleet onlogisch omdat je dan enkel van het visuele aspect gebruikmaakt, terwijl er zoveel meer potentieel in zit. Vandaar mijn keuze voor biologisch. Een echte bloemenwinkel was nooit een optie voor mij. Ik haal het meeste plezier uit buiten werken en zelf de planten opkweken. De bloemen verwerken en met de pracht van de natuur spelen vind ik ook fijn, maar ik heb mijn tijd buiten nodig.’

Zit er nog toekomst in de klassieke bloemenwinkel?

‘Bloemenwinkels zijn in mijn ogen nog niet ten dode opgeschreven. We zullen altijd bloemen blijven kopen omdat het andere mensen blij maakt, zo simpel is het. In mijn geval is een winkel moeilijk te combineren met veldwerk, maar ik lever mijn bloemen wel aan enkele bloemisten die ze online of in hun eigen winkel verkopen. Boeketten maken is intensief werk, dus voor mij is het wel interessant als ik ineens een grote hoeveelheid van mijn bloemen kwijt ben zonder dat ik ze zelf moet verwerken.

De combinatie landbouwer-bloemist en de administratie die erbij komt kijken, zijn niet te onderschatten. Daar horen lange dagen en weinig echte weekenden bij. We proberen zondagen vrij te houden, maar vaak moet er dan toch nog wat boekhouding gebeuren. De vraag kunnen we nauwelijks bijhouden, maar we zijn natuurlijk heel blij dat het zo goed loopt.’

‘De consument begint wel te beseffen dat het niet logisch is dat bloemen in de supermarkt zo goedkoop zijn en toch van de andere kant van de wereld komen. Dat moet zich alleen nog vertalen in hun koopgedrag. Ik merk dat, als het erop aankomt, weinig mensen bereid zijn om meer te betalen voor biobloemen. Het is heel moeilijk om als kleine zelfstandige op te boksen tegen grote bedrijven die bloemen importeren uit Afrika, waar onderbetaalde werkkrachten aan de slag zijn. Zij kunnen hun bloemen aan bodemprijzen op de markt brengen, maar voor ons gaat dat natuurlijk niet.’

Maken jullie veel promotie?

‘Dit jaar hebben we nog niet veel reclame gemaakt. Het is ons opstartjaar en we hebben het heel druk, maar blijkbaar weten de mensen ons toch te vinden. We hebben een website en zijn actief op Facebook en Instagram. Op de markt is er levende reclame, een van de beste soorten die je kan hebben. Af en staan we eens in magazine of de krant. Of we in de toekomst meer willen inzetten op sociale media? Nee, niet echt. Ik laat het liever langzaamaan groeien zoals het nu bezig is.’