Buitenlandse kunstenaars ontdekken Antwerpen: ‘Hier moet je niet op zoek naar kunst: het is overal’

Een D.A.T.E. met tien buitenlandse creatievelingen op hetzelfde moment? Dat maakte het alternatieve reismagazine This is Antwerp deze week mogelijk. Een week lang ruilde een groep kunstenaars hun thuisstad in voor Antwerpen. ‘Het is hier zo georganiseerd en groen.’

This is Antwerp organiseert voor de vierde maal een D.A.T.E. of ‘Discover Antwerp Through Experience’. Het evenement brengt tien buitenlandse creatievelingen samen die een week lang Antwerpen en haar creatieve podium verkennen. Wij ontmoetten de groep bovenop het hippe dak van PAKT. Tussen de moestuintjes en met een verse lunch op tafel, slaan we een praatje met de artiesten die van Berlijn tot Tel Aviv komen.

Vier van die creatieve lichten nemen deel aan Antwerpen Barok 2018, een expo die over de hele stad plaatsvindt onder het motto ‘Rubens inspireert’. Vrijdag 22 juni worden de kunstwerken van het viertal onthuld tijdens het slotevenement van D.A.T.E op de Oever. Nadien krijgen ze een tijdelijke plek aan het MAS. De kunstenaars vertellen ons over hun muzen en thuishaven, al dwaalde het gesprek ook meer dan eens af naar het typisch Belgische druilerige weer.

Birdy Ben uit Parijs

Kunstenaar Birdy Ben is opvallend opgetogen en grapt erop los tijdens de lunch, terwijl de rest verdacht stil is. Het is de voorbije nacht blijkbaar nogal laat geworden. De Parijzenaar is echter spraakzaam voor de hele tafel samen. ‘Ik ben heel enthousiast over de expositie vrijdag. Ik kan ’s avonds niet slapen en ’s ochtends niet opstaan,’ lacht hij.

Ben geniet met volle teugen van D.A.T.E. ‘Ik reis normaal niet zo veel en krijg hier inspiratie omdat ik uit mijn dagelijkse sleur werd gehaald. Ik ben nu bij andere mensen, met een andere ideeën en dat zet mij aan het denken. Mijn hersenen draaien op volle toeren sinds zondag.’

Ook de stad zorgt voor nieuwe inzichten volgens de kunstenaar. ‘Antwerpen is een inspirerende stad, en we hebben al heel veel gezien op deze twee dagen. De ambiance is hier helemaal anders dan in Parijs: er is veel meer ruimte, groen en parken. Ik hou ook van de vreedzame energie die mensen hier op de fiets hebben.’

Dimitris Ladopoulos uit Athene

Dimitris Ladopoulos, die wat ouder is dan de rest, is op de vlucht geslagen voor vragen tijdens de lunch. De Griek zegt lacherig dat we alles maar aan Ben moeten vragen, maar blijkt heel erg spontaan wanneer we hem toch kunnen strikken voor een babbel. Waar hij zijn inspiratie haalde voor zijn kunstwerk voor ‘Antwerpen Barok’? ‘Hij is zo oud dat hij zelf een barok man is,’ lacht Ben. ‘Ja, misschien,’ geeft Ladopoulos toe.

‘In Griekenland gingen we niet door een barokfase. Na wat opzoekwerk ontdekte ik dat de barokstijl een Lutherse reactie op de Katholieke Kerk was, waarbij men laaggeletterden aan de hand van afbeeldingen over de Bijbel wou leren. Daar haalde ik een beetje mijn inspiratie.’

Over Antwerpen is Ladopoulos lovend – op zijn eigen, beheerste manier weliswaar. ‘Antwerpen is bijna het tegenovergestelde van Athene. Het is hier zo georganiseerd, vreedzaam en groen en er zijn overal vriendelijke mensen. Het is een mensgerichte stad, terwijl Athene een stad is die rond auto’s draait. Hier hangt zo’n gemakkelijke sfeer en rust.’ Ben roept er nog tussen dat het weer in Athene wel wat beter is, maar Lapodoulos haalt grijnzend zijn schouders op: ‘Ik vind het weer hier perfect.’

Over het kunstpodium in hun thuisstad hebben zowel Ben als Ladopoulos niet veel te zeggen. Ze zijn daar niet zo veel mee bezig, beweren ze. ‘Ik ben een kluizenaar in de zin dat ik mijn ding doe en niet echt betrokken ben bij de hele kunstgemeenschap,’ bekent Ladopoulos. De meeste van mijn klanten zijn ook buitenlanders. Een groot verschil dat ik wel opmerk, is dat je in Athene actief moet zoeken naar kunst. Hier in Antwerpen is het overal.’

Mimo Mali uit Berlijn

Mimo Mali, een goedlachse en kunstzinnige artieste met Egyptische roots langs vaders kant, neemt ook deel aan ‘Antwerpen Barok’. Met een sigaret tussen haar vingers die ze om de minuut moet aansteken, vertelt de Berlijnse over haar liefde voor de jaren ’80. ‘Ik haal mijn inspiratie uit vintagewinkels,’ lacht ze. ‘Ze hebben daar rekken vol met alle soorten prints. Dat is zo’n trip, het is vaak meer inspirerend dan naar een museum gaan.’ Haar outfit – een top met panterprint en ontelbaar veel ringen – lijkt inderdaad zo uit een retrowinkel te komen en verraadt haar nostalgische gemoed. ‘Ik mis de eighties echt wel,’ zegt ze lachend, al betwijfelen we of de jonge kunstenares ze bewust meemaakte.

De kunstenares ziet overeenkomsten tussen Antwerpen en Berlijn in de opwaardering van de gebouwen van de stad. ‘Er zijn overal hipster koffiezaken en industriële plekken die omgebouwd worden naar trendy zaken.’ Wanneer Mali het over Berlijn heeft, wordt ze ietwat somber. ‘Ik vind Berlijn niet meer zo leuk als vroeger. Er zijn te veel mensen komen wonen, het is er te druk.’

Tony Skeor uit Kiev

Tenslotte slaan we een praatje met Tony Skeor, een artiest uit Oekraïne, die er een speciale kunststijl op nahoudt. De neonachtige, futuristische kunst die hij maakt, verraadt meteen dat Skeor videogames ontwikkelt. De jonge kunstenaar kijkt uit naar de expo vrijdag: ‘Maar ik ben enthousiast over elke dag hier.’

Het is een raadsel hoe Skeor met zijn ultramoderne stijl – die lijnrecht tegenover de barokstijl staat – een werk gefabriceerd heeft voor ‘Antwerpen Barok’: ‘Ik heb bestaande beeldhouwwerken gebruik, zoals die van Bernini, een belangrijke Italiaanse beeldhouwer, en ze vervormd tot een soort hologram die ik dan voor een futuristische stad afbeeldde. Dat werkte,’ vertelt hij.

Over Kiev heeft de artiest ondanks zijn bescheiden houding een zeer uitgesproken mening: ‘Ik vind Antwerpen heel leuk en vooral enorm verschillend van Kiev. Oekraïne is een land zonder dit soort architectuur en zonder fietspaden, het is echt helemaal anders. De atmosfeer in Kiev is saai en oninteressant. Het staat vol met gebouwen en er wonen mensen die elke dag van thuis naar het werk gaan. Ik haat het daar, elke stad buiten die van mij is goed.’ Iemand van de ‘This is Antwerp’-organisatie lacht: ‘Ik verhuis in September, je kan mijn appartement overnemen.’