‘Body shaming gebruiken als verkoopmodel in tijden van corona is niet onschuldig of grappig’

Body awareness activist en visagist Sabine Peeters ziet hoe ‘mopjes’ over coronakilo’s lustig worden gedeeld. ‘Nooit had ik gedacht dat ik in tijden van een pandemie zou moeten waarschuwen voor de negatieve gevolgen van fat shaming.’

Het is dinsdag 24 maart, de tweede week van de ‘lockdown light’ strekt zich als een zanderige, droge oppervlakte voor ons uit. Nog nooit zat ik, en met mij miljoenen andere mensen, in deze situatie. Onwerkelijk, onbegrijpelijk, en zo verdomd angstaanjagend. Mijn lichaam wisselt verlamming af met een typische adrenalinestoot. Het gaat hier letterlijk over leven of dood. Mijn hoofd, dat van nature snel in een angstkramp schiet, probeert orde te vinden in de wirwar aan informatie, emoties en prikkels.

Ik had nooit verwacht dat ik in zo’n situatie zou moeten schrijven over body shaming. Nooit had ik gedacht dat ik in tijden van een pandemie zou moeten waarschuwen voor de negatieve gevolgen van fat shaming. Nooit had ik kunnen denken dat het slankheidsideaal zo hardnekkig was doorgedrongen in onze samenleving dat merken, dieetgoeroe’s, lifestyle magazines, influencers en toxische trainers deze periode zouden aangrijpen om lichaamsangst om te zetten in een verkoopmodel, een bron van inkomsten, amusement en lachsalvo’s. En ik ben al wat gewend, laat me je dat vertellen.

Body shaming gebruiken als verkoopmodel in tijden van corona is niet onschuldig of grappig

Begrijp me niet verkeerd, de briefing was luid en duidelijk: bewegen is aangewezen. Altijd, maar vooral nu. Sporten wakkert gelukshormonen aan, zorgt voor verstrooiing en houdt ons fit. We dienen onszelf aan te sterken, extra zuurstof doorheen ons lichaam te sluizen. Evenwichtige voeding, aangepaste bewegingsschema’s en verstandige online aanmoedigingen kunnen ons daarbij extra munitie geven .

Vitaliteit? Yes. Fat camps? Een dikke vette no. Want wat is er meer nefast in deze periode van internationale angst? Inderdaad, extra druk en stress. Niemand is gebaat bij het extra verheerlijken van het slankheidsideaal en het demoniseren van een dikker lichaam. De ‘humor’ die er vaak mee gepaard gaat, ontgaat me volledig en getuigt van weinig empathie. De grapjes zetten een dikker lichaam weer maar eens neer als iets dat ten alle tijden vermeden moet worden. Als we de boodschappen van lifestylebladen en -figuren mogen geloven, zijn we niet per se bang om ziek te worden, maar vooral om in lichaamsomvang toe te nemen. Want beeld je toch maar eens in dat jouw weegschaal vijf kilogram meer aangeeft na een periode van letterlijke overleving. Van een universele ramp gesproken.

Corona maakt ook vele onzichtbare slachtoffers, en die vind je niet terug in de statistieken

Het is niet abnormaal om momenteel bij je lichaam stil te staan. Ook ik, als ex-eetstoornispatiënt, dacht even controle over mezelf te verliezen. Ik zat veertien dagen geleden namelijk nog in Turkije, te genieten van een reis waar ik, na zeventien maanden hard werken, ontzettend naar had uitgekeken. De trip werd abrupt onderbroken door corona en ik was verplicht om in mijn uppie, via drie luchthavens, een reis van 32 uur af te leggen om terug thuis te geraken. Bang was ik, van alles dat ik ging aantreffen. Al die onwezenlijkheid, ik kreeg het niet meteen verwerkt. Ik zag panikerende reizigers en waanzinnige omstandigheden en probeerde een constante aandrang tot huilen te onderdrukken. Ik fluisterde mezelf toe dat ik sterk moest zijn en doorzettingsvermogen moest tonen. En dat deed ik. Maar te midden van al deze nietigheid liet het controlestukje uit mijn vroegere eetstoornis zijn kopje weer zien. Dat duiveltje geniet ervan om in het midden van alle rotzooi stevig in mijn gezicht te ademen. Toch duwde ik pertinent alle voedingsstress weg. Ik ging mijn buikgevoel volgen, geen opgelegd thin ideal.

Bij het thuiskomen kroop ik niet in mijn bed, maar wijdde ik nog ettelijk uren aan het beantwoorden van berichten van (vrienden van) verontruste eetstoornispatiënten. Ook zij voelden duidelijk hoe de handen van de problematiek hun keel dichtkneep, hoe het zelfbeeld een extra knauw kreeg.

Jongeren met een psychiatrische problematiek of gevoelige thuissituatie voelen zich in de kou gezet

Vele cliënten zien hun (vaak levensbelangrijke) therapie verdwijnen. Broodnodige opnames worden geannuleerd. Jongeren met een psychiatrische problematiek of gevoelige thuissituatie voelen zich in de kou gezet. Want corona maakt ook vele onzichtbare slachtoffers, en die vind je niet terug in de statistieken.

Niemand van hen is gebaat bij boodschappen en ‘grapjes’ die het ene lichaam bejubelen en het andere bekritiseren en die karaktereigenschappen linken aan voedingskeuzes en lichaamsvormen. Integendeel. Eén van de grootste hordes tijdens het herstel van een eetstoornis of negatief lichaamsbeeld is het wegnemen van angst tot gewichtstoename of lichaamsverandering. Bij het bespotten of verafschuwen van deze mogelijkheid maak je deel uit van een toxische sfeer die we niét kunnen weren met een mondmasker een latex handschoenen.