Auteur Fleur Van Groningen: ‘Vrouwen denken nog altijd dat ze zichzelf klein moeten maken om geaccepteerd te worden’

‘Zolang de vrouwelijke veelzijdigheid als intimiderend wordt ervaren, is een Internationale Vrouwendag nodig’, schrijft Fleur Van Groningen. Ze is auteur van ‘Mijn kind, mijn spiegel’ en ‘Swingers’ en schreef jarenlang columns over het moederschap. Ze is een van de 110 stemmen die een antwoord geeft op de vraag waarom Internationale Vrouwendag na 110 edities nog altijd relevant blijft.

Rond twee uur ’s nachts was café Den Drilboor¹, dat na middernacht hoofdzakelijk werd gefrequenteerd door wanhopige, bronstige zielen, afgeladen vol. Gust², een struise dertiger met een geruit hemd, wierp mij een lome glimlach toe: zijn ene mondhoek krulde traag doch wellustig.

‘Eindelijk een kerel die niet geïntimideerd is door jou!’ brulde vriendin Fiona³ over de pompende muziek. Volgens haar was ik al jaren vrijgezel vanwege mijn lengte en snedige humor. ‘Als je meteen met hem naar bed gaat, verliest hij zijn interesse. Laat hem jagen, dan schat hij je tenminste naar waarde! En vertel niks over je werk en maak niet te veel grapjes: hij moet denken dat híj de leukste is.’

Ik knikte gehoorzaam en glimlachte terug naar Gust. Die sjokte bestudeerd nonchalant op me af. Na jaren celibaat stond mijn lijf zowat in brand, maar beheerst volgde ik Fiona’s goede raad. Drie keurige dates later waren Gust en ik een stel, hoewel het valt te betwijfelen of je het zo kunt noemen als een relatie slechts twee maanden duurt.

Na anderhalve maand verloor ik niet alleen mijn relativeringsvermogen, maar ook mijn bereidwilligheid om mezelf weg te cijferen

Aangevuurd door zowel Fiona als mijn eigen hardnekkige dankbaarheid omdat een man me zag staan, zorgde ik zo goed als ik kon voor Gust. Ik bereidde zijn lievelingshapjes, joeg in zijn appartement op stofbollen, wurmde me in allerhande kanten lingerie en toen bleek dat hij tegen de verwachtingen in over een eerder bezadigd libido beschikte, hield ik me in, opdat hij niet de indruk zou krijgen dat hij tekortschoot.

Gust noemde me de vrouw waarnaar hij altijd had gezocht: ‘Het moederlijke type met een lijf als een pretpark’. Gelukkig hield hij van mijn grapjes. Hij wilde me zelfs zo veel mogelijk bij zich hebben: dan verveelde hij zich niet. Ook in de rij voor het postloket deed ik immers mijn best om onverwacht uit de hoek te komen.

Na anderhalve maand sloeg het noodlot toe: iemand die me zeer dierbaar was werd levensbedreigend ziek. Ik verloor niet alleen mijn relativeringsvermogen – oftewel: mijn humor – maar ook de bereidwilligheid om mezelf weg te cijferen. Gust zag me huilen en pruilde: ‘Ik dacht dat jij een sterke vrouw was? Dit wil ik helemaal niet…’ Daarna ging het nog even bergaf en toen gewoon uit. Fiona spotte hem in Den Drilboor, schaterlachend om een andere blondine. ‘Wat een klootzak’ siste ze. Waarop ik klootzakkerig begon te klagen over zijn libido. Los van de discussie wie er nu eigenlijk de grootste klootzak was – en de vraag wie dan precies wie benadeelde (ik heb mezelf toen alvast pijn gedaan) en wie exact wat van de ander spiegelde – kan ik zo’n kleine vijftien jaar later met zekerheid stellen dat Gust en ik op dat moment volledig het product van onze opvoeding waren. Hij heeft me destijds voldoende verteld over zijn familie, over zijn vader en moeder en hoe die zich tot elkaar en hun kinderen verhielden, om de puzzel te kunnen leggen. Zelf heb ik de nodige soul searching verricht en daaruit begrepen dat mijn toenmalige lage zelfbeeld wortelde in mijn kindertijd. En dat is dan ook meteen de reden waarom ik deze triviale affaire opvoer als parabel, als argument voor vrouwendag. Door onze opvoeding maakten Gust en ik een valse start: we vertrokken vanuit ongelijkheid – met aan de zijlijn cheerleader Fiona, die wat generalisaties van haar moeder had overgenomen.

Vrouwendag is niet in het leven geroepen om mannen te pesten

Gust wilde een zorgzame vrouw die zichzelf wegcijferde; ik gedroeg me onderdanig omdat ik geloofde dat het zo hoorde, maar ontdekte dat ik toch liever al mijn facetten zuurstof geef. Toen bleek dat die ongelijkheid niet voor ons werkte, gingen we ieder onze weg. Fiona opperde nog relatietherapie, maar dat vond ik gezien de korte duur van de relatie vrij belachelijk, en bovendien was Gust het type dat de roes boven het inzicht verkoos – zijn goed recht. De denkoefening leert me wél dat hij en ik, binnen die therapie, een poging hadden kunnen wagen om onze eigen en elkaars problematiek te leren begrijpen en op te lossen. Wellicht was ook daar gebleken dat we niet bij elkaar pasten, maar er was tenminste meer eerlijkheid, empathie en (zelf)respect geweest dan tijdens onze liaison.

Vrouwendag is niet in het leven geroepen om mannen te pesten, zoals een andere ex van me ooit beweerde, zich krampachtig verheugend op Steak and blowjob day (14/03/2021). Het is een dag die ons herinnert aan de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen (en alle andere genderexpressies). Dit geheugensteuntje blijft noodzakelijk zolang deze maatschappij het product is van een achterhaalde opvoeding die mannen meer kansen biedt dan vrouwen. Wij kunnen als samenleving niet uit elkaar gaan na twee maanden. We dienen onszelf en elkaar beter te leren begrijpen, geleid door eerlijkheid, empathie en respect.

Zolang vrouwen zichzelf en elkaar wijsmaken dat ze zich klein moeten maken in de hoop geaccepteerd of zelfs bemind te worden, is Vrouwendag nodig. Zolang de vrouwelijke veelzijdigheid als intimiderend wordt ervaren, is Vrouwendag nodig. Zolang mannen vrouwen dicteren wat ze moeten denken en doen; en zolang vrouwen mannen dicteren wat ze moeten denken en doen, vanuit een frustratie of zelfs als wraakoefening, is Vrouwendag evenzeer nodig. Zolang de professionaliteit van vrouwen in twijfel wordt getrokken vanwege hun uiterlijk, zij zich vanwege hun beroep moeten verantwoorden over hun moederschap, is Vrouwendag nodig. Zolang slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag met de vinger worden gewezen zodra ze voor zichzelf opkomen, is Vrouwendag nodig. Zolang plegers van seksueel geweld nauwelijks tot niet worden gestraft, is Vrouwendag nodig.Zolang we in stereotypen vervallen, zolang er angst heerst voor het onbekende, het ontembare, zolang vrouwelijk zelfrespect als bedreigend wordt ervaren, hebben we op z’n minst eens per jaar een vrouwendag nodig.

¹ Een schuilnaam ² Ook een schuilnaam³ Wederom een schuilnaam.