Mary Jane: van schoeisel voor kleine jongens tot fashion queens

Mary Jane © Polly Pollet
Lotte Philipsen
Lotte Philipsen Journalist KnackWeekend.be

De Mary Jane-schoen is terug van nooit echt weggeweest. Het model spreekt verschillende leeftijden en een legio aan subculturen aan: van schattige kinderen tot punkers, fashionista’s en Kawaii meisjes. Het geheim? Een schoen die zo comfortabel en elegant is, kan niet anders dan populair zijn.

De Mary Jane is een klassieker onder de schoenen. Met zijn ronde tip en handige riempje is hij erg herkenbaar. Beroemde fans van het model zijn onder meer Prince George, Shirley Temple, Twiggy, Alexa Chung, Alice in Wonderland en Courtney Love. Dit behoorlijk divers groepje Mary Jane-dragers bewijst dat de schoen van alle markten thuis is.

Buster Brown, Mary Jane & mascottes met dwerggroei

In den beginne, vroeg negentiende eeuw, was de Mary Jane uniseks schoeisel voor jonge kinderen. Voornamelijk kleine jongentjes droegen de beroemde schoenen. Gecombineerd met korte shorts en witte kniesokken prijken ze vast in menig huiskamer in de vorm van een kinderportret van (over)grootvader lief.

Mary Jane: van schoeisel voor kleine jongens tot fashion queens
© gf

De schoen werd Mary Jane gedoopt na een slimme marketingstunt van stripauteur Richard Felton Outcault, de ‘vader van de zondagse komische strip’. Buster Brown, het geesteskind van Outcault, kreeg een vriendinnetje in de gelijknamige stripreeks, die – u raadt het al – Mary Jane werd gedoopt. Outcault baseerde zich voor Mary Jane op zijn eigen dochtertje.

In 1904, tijdens de ST. Louis World Fair, ging Outcault leuren met zijn strippersonages bij bedrijven. Een van de bedrijven die toehapte, was de Brown Shoe Company. Het schoenenmerk huurde tussen 1904 en 1930 enkele acteurs met dwerggroei in om de cartoonpersonages te vertolken in tours doorheen de Verenigde Staten. Ze traden op in schoenenwinkels, shoppingcenters en theaters. De acteurs kregen uiteraard schoenen van de Brown Shoe Company aangemeten en de klassieke schoen met riempje werd al snel Mary Jane genoemd.


Flappers & sweethearts


Mary Jane: van schoeisel voor kleine jongens tot fashion queens
© gf

In de jaren twintig werd het model erg populair onder vrouwen, waaronder de befaamde flapper girls. Niet onlogisch, want dankzij het riempje is de schoen ideaal om mee te dansen. Ook flamenco– en tapdanseressen kiezen daarom vaak voor Mary Janes.

Flappers zoals Clara Bow, Zelda Fitzgerald, Louise Brooks en Josephine Baker dansten maar al te graag de Charleston met deze praktische, doch sexy – in de context van de 1920s – schoenen. Zin om deze vintage flapper look te benaderen? Zoek een exemplaar met een korte, brede hak en een riempje over de wreef, al dan niet dubbel of in T-vorm. Helemaal the cat’s pyjamas, zoals de flappers zouden zeggen.

America’s Sweetheart Mary Pickford, de populairste Hollywoodactrice van de jaren 1910 en 1920, won met haar onschuldige look alle harten: blonde krullen, lieflijke jurken, rond gezichtje en, natuurlijk, Mary Janes aan haar voeten. En ook kindactrice Shirley Temple zag er tijdens de jaren dertig uit om op te eten in haar schattige Mary Janes, zijden strikken en pofjurken.


De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."


Al sinds de jaren twintig is het duidelijk dat je met de Mary Jane verschillende kanten uit kan: sexy dansschoenen voor flappers of schattig schoeisel voor een kindvrouwtje op het witte doek. Na de Roaring Twenties werd de schoen voornamelijk gezien als vrouwenschoeisel, al blijven ouders met een klassieke smaak Mary Janes kopen voor hun zoontjes. Denk maar aan de Britse Prince George. Ook als onderdeel van het schooluniform is de Mary Jane populair. Het is een schoen die, zonder hak, geassocieerd wordt met jeugdige onschuld. Perfect dus voor schoolmeisjes op een uniformschool.


Swinging Sixties


Twiggy
Twiggy© GF

De reden bij uitstek waarom we ons de Mary Jane vaak voor de geest halen in combinatie met een minirok en kohlzwarte mascara is ongetwijfeld het sixties stijlicoon Twiggy.

Die onschuldige, androgyne en kleurrijke look werd ook door modeontwerpster Mary Quaint, model Pattie Boyd, actrice Jean Shrimpton en zangeres Marianne Faithful uitgedragen.

Hoewel de minirok in die tijd een ware revolutie ontketende, zagen de stijliconen er fris en onverdorven uit. Met hun poppenogen en benen als stelten, hadden ze iets weg van een hertenjong. Mode was een feest voor jongeren in de jaren zestig, die plots hun zakgeld konden spenderen in hippe winkels zoals Biba.

In Swinging London was deze Mod Look all the rage, en die rage wordt decennia na datum keer op keer gerecycleerd. Het is niet gek dat de jaren zestig steeds opnieuw terugkeren: het tijdperk barstte van de stijliconen en foto’s uit deze periode worden gekoesterd met een nostalgische blik.


Lolita’s


Lolita Fashion in Japan
Lolita Fashion in Japan© REUTERS

Wat draagt een pre-puberale nimf, het vuur van professor Humberts zondige lendenen? Kinderkleding, aangezien ze slechts 12 jaar is en het pedofiele hoofdpersonage net kickt op haar jeugd. In Japan vertalen ze dit naar een Kawaii (lees: schattige) look, die ofwel een zoete en pastel versie krijgt ofwel een meer duistere gothic kant opgaat. In beide gevallen dragen de Japanse Lolita’s graag Mary Janes, aangezien die doen denken aan kinderschoeisel.

De klassieke Lolita’s willen trouwens helemaal niet sexy voor de dag komen, maar eerder schattig en elegant ogen. Dat sommige mannen de look seksualiseren ligt dus eerder aan de zieke geesten van deze mannen, die net zoals Humbert Humbert jeugdigheid verwarren met sexappeal.


Nineties Subculturen


Mary Jane: van schoeisel voor kleine jongens tot fashion queens
© GF

Niet alleen GothLoli’s, maar ook aanhangers van klassieke goth, grunge, psychobilly én punk stampen rond in Mary Janes. De combinatie van kniesokken en Mary Janes is in al deze subculturen behoorlijk populair. Ook Kinderwhore Fashionista’s – wij verzinnen deze term niet zelf – dragen dit klassieke schoeisel vaak onder hun kapotte babydolls en jurken met Peter Pankraagjes. Volgens Wikipedia zijn Kjatt Belland van Babes in Toyland en Courtney Love van Hole boegbeelden van deze subcultuur met bedenkelijke naam. Het zal je maar overkomen.

‘As if’

Alicia Silverstone, in de gedaante van Cher Horowitz in de romantische komedie Clueless, sprak in 1995 de gevleugelde woorden: ‘You see how picky I am about my shoes and they only go on my feet.’ Een uitspraak over haar maagdelijkheid, die haar levensstijl perfect samenvat.

Mary Jane: van schoeisel voor kleine jongens tot fashion queens
© gf

Cher is de fashionista die voor iedere gelegenheid de perfecte modieuze outfit bezit en altijd nét iets zediger gekleed gaat dan haar hartsvriendin Dionne. Mona May, de kostuumontwerpster van de film, legde uit dat de keuze voor de Mary Jane erg logisch was. Het model was in de jaren negentig populair in de grungescene, maar voor May is het ook ‘de ultieme jeugdige schoen, die meisjes er jong en lief uit doet zien.’

Dankzij haar zwijmelden hordes meisjes en vrouwen weg bij het zien van Mary Janes, wat de populariteit van de schoen ongetwijfeld ten goede kwam.

Over Dionne: ‘She’s my friend because we both know what it’s like for people to be jealous of us.’ Correct, Cher, correct.


Moderne fashionista’s


De Mary Jane overleefde de Nillies in de vorm van de sexy schoolgirl-look en met een behoorlijk stevige zool onder geplakt.

Mary Jane
Mary Jane© Polly Pollet

Aanbeland bij het heden, kreeg de schoen een luxueuze gedaante aangemeten. Beroemde modehuizen zoals Miu Miu, Gucci, Chanel, Prada en Louboutin transformeerden de brave, klassieke Mary Jane in heus fashionista materiaal.

Met torenhoge hakken, een rode zool, glinsterende pailletten, extra riempjes, in het goud, in het zilver, in fluwelen uitvoering: je kan het zo gek niet bedenken, of het bestaat.

Natuurlijk blijft de schoen ook verder leven in de originele, klassieke vorm in neutrale kleuren. En die zal, als men het ons vraagt, nog een lang leven beschoren zijn.

(LP)


Surf voor meer tekeningen van Polly Pollet naar haar Facebookpagina en Instagramaccount.

Mary Jane
Mary Jane© Polly Pollet
Swinging London
Swinging London© gf

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content