Elk jaar opnieuw kun je in Tirol de gekste optocht zien. Met in de hoofdrol opgesmukte koeien die sierlijk naar en door het dal schrijden. Een eeuwenoude traditie die het einde van de zomer aankondigt, een geslaagde oogst viert en die je ooit eens moet meegemaakt hebben. Want sommige dingen moet je zien om ze te kunnen geloven.
Befaamde Almatrieb
Dat Oostenrijkse koeien en schapen na hun maandenlange hoogtestages als koningen uitgedost worden en versierd met torenhoge bloemenkronen, kransen, linten en bellen trots door de valleien struinen, lijkt te mooi om waar te zijn. En toch is dat precies wat er elk jaar opnieuw in september gebeurt. Niet in een of ander obscuur en onbereikbaar dorpje, maar in het westen van Oostenrijk, op een veertigtal plekken zelfs. Die befaamde Almatrieb, zo heet die vrolijke dierenparade, viert de behouden thuiskomst van de koeien en schapen die na een heerlijke zomer op de alm naar het dal terugkeren om te overwinteren op de boerderij. Een soort Oostenrijkse thanksgiving die de geslaagde oogst viert. Werken en feesten want de zomer zit er op, de winter komt er aan. Dus zoekt het vee warmere oorden op en ruimen ze plaats voor de vele skiërs en snowboarders die nu kunnen genieten van een perfect onderhouden alm. Daarom leiden de herders hun kudde deskundig en met de nodige ambiance terug huiswaarts. Afdalen in stijl. En dat doen ze al sinds oudsher. De Almatrieb is zowaar een oud heidens ritueel. En die flamboyante camouflage – kleurrijke slingers, bellen, bloemen en toeters – dient om het vee tijdens die oversteek te beschermen tegen boze geesten. Tegelijkertijd wordt de heer bedankt omdat hij het vee voor onheil heeft behoed. De leidkoe, de Moarkuh, trekt de kop. Errond een vrolijke dierenbende. Koeien, kalfjes, stieren, ossen, schapen, geiten en praalwagens versierd met bladeren, twijgen, bloemen en de opbrengst van die zomer. Kaas en boter horen er dus ook bij. Of een spektakel dat met niets te vergelijken valt.
Een soort Oostenrijkse thanksgiving die de geslaagde oogst viert.
2.000 meter dalen met een horde koeien
Voor er gedaald wordt, wordt de Gru-Nacht gevierd. De allerlaatste nacht voor de Almatrieb en het officiële einde van de zomer. Stevig eten en goed drinken dus, weliswaar zonder overdrijven, kwestie van ’s anderdaags sterk te staan voor die legendarische afdaling. En dan begint dat heugelijke moment waar heel het dorp op wacht. Eerst wordt het vee versierd, op zich al geen sinecure, en daarna, poot per poot, onder applaus veilig naar de vallei begeleid waar de plaatselijke muzikanten wachten, de burgemeester opdraaft en de ambachtelijke boerenmarkt haastig lokaal lekkers uitstalt. Van reuzelnoedels tot Krautinger, de regionale bietenschnaps. Want zo’n inspannende tocht moet je stevig doorspoelen en een half festival kan daarbij helpen. Al wie geregeld met een hond gaat wandelen, weet bovendien hoe inspannend een afdaling is. Laat staan wanneer je 2.000 meter daalt met honderden, soms zelfs duizend, koeien, kalveren, schapen of lammetjes in je kielzog. Begrijpelijk dus dat sommige Almatriebe enkele dagen in beslag nemen. Eens de dieren hun stallen bereikt hebben, is de missie volbracht en barst het feest echt los. Boerenfanfares musiceren alsof hun leven er van af hangt, alpenhoorns proberen daar bovenuit te komen en tot diep in de nacht vloeit de schnaps rijkelijk.
Perfecte pistes dankzij hoevegetrappel
De legende vertelt dat, zodra het vee de alm af is, de Kasamandl, een alpengeest, de alpenhutten intrekt en daar blijft tot de volgende alpenzomer zich aankondigt. Of misschien is dat een fabeltje om nieuwsgierige kinderen van de almen te weren.
Oostenrijk telt trouwens 8.000 van die alpenweiden, in Tirol alleen vind je er 2.100 almen. Ze strekken zich uit tussen de Arlberg in het westen, het Kaisergebergte in het oosten, de Karwendel in het noorden en de Lienzer Dolomieten in het zuiden. Samen vormen ze de zomerse thuis van meer dan 200.000 dieren die hier vrolijk en vrij genieten van die wilde, onbezoedelde natuurpracht. Geen vervuiling, geen verkeer, geen ruis. Puur natuur en alleen maar vers, groen gras. En dat ze zo tegelijkertijd de waardevolle almen onderhouden, is mooi meegenomen. Want zonder al dat hoevegetrappel en veegesmikkel raken deze alpengebieden immers overwoekerd en bebost en is er van skïen of snowboarden geen sprake meer.
Elk jaar opnieuw geniet heel Oostenrijk van de spectaculaire afdaling van die 200.000 dieren. Een natuurspektakel dat je op National Geographic verwacht en toch vlakbij, op amper 1.000 km, zelf kunt beleven.
Klik hier voor meer info.
The current regulations with regards to the pandemic can be found on austria.info.